Пестицидтердің өсімдіктерге әсері

I.Кіріспе
1. Пестицидтер
II.Негізгі бөлім
1.Пестицидтердың пайдасы мен зияны
III.Қортынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер

Пестицидтер (латын сөздерінен pestis – жұқпалы ауру, caedo - өлтіремін) – мәдени өсімдіктерді зиянкестерден, паразиттерден, арамшөптерден, аурулардан және микроорганизмдерден қорғау үшін қолданатын барлық химиялық қосылыстар. Пестицидтерді пайдалану ауылшаруашылық өнімдерін 18-20% сақтайды. Қазіргі кезде оларды көп қолданатын болғандықтан биосфера мен адамдарға зияны тиіп жатыр. Оларды пайдаланбай өнім алуға мүмкіндік жоқ, себебі зиянкестер өте көбейіп кетті. Бунақденелілер пестицидтердің бір түріне тез бейімделетін және ол қасиетін ұрпағына бере алатын қабілеті бар. Сондықтан пестицидтерді қолданарда зиянкестердің түріне қарай таңдап алу керек.Пестицидтерді қолданғанда олардың қорғалатын өсімдік-терге әсерінің маңызы зор. Олар әртүрлі физиологиялық активтілікке ие, қасиетіне, мөлшеріне, қолданудың әдістері мен шарттарына тәуелді жағдай жасайтын немесе фитоулылықты әсер береді.
Үдеткіштер (стимулятор) тұқымдардың күшті өнгіштігінен өсу қарқындылығының жоғарлауын, дамудың жылдамдауын, құрғақ заттың жиналуын, өнімнің көбеюі мен сапасын жақсар-тады. Ол пестицидтердің мәдени өсімдіктердің зат алмасуына тікелей тура немесе өсімдіктердің қалыпты дамуына кедергі келтіретін зиянкес ағзалардың жойылуымен байланысты жана-ма әсер еткенде пайда болады.
Пестицидтердің өсімдіктерге улы (уландырғыш) әсер ету қабілеті фитоулылық деп аталады.

1.А.О. Сағитов, Г.Ж. Исенова, Г.О. Рвайдарова, Ө.С. Нұржанов, Т.Ж. Қалмақбаев. «Өсімдікті химиялық қорғау»- Алматы, Айтұмар баспасы-2013 жыл.
2. Елешов.Р.,Бекмағамбетов.А. Агрохимия, 1999. Елюбаев.С, Е
3. Асанов Жуматай. Химиянын ауыл шаруашылыгындагы рөлі. Алматы-1994.

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Семейқаласының Шәкәрім атындағы мемілекеттік университеті

СӨЖ

Тақырыбы: Пестицидтердің өсімдіктерге әсері

Орындаған:Болат Таңат Тобы:АГ-413
Тексерген :Қаламов Бахытбек

Семей 2015ж

Жоспар

I.Кіріспе
1. Пестицидтер
II.Негізгі бөлім
1.Пестицидтердың пайдасы мен зияны
III.Қортынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер

Пестицидтер (латын сөздерінен pestis - жұқпалы ауру, caedo - өлтіремін) - мәдени өсімдіктерді зиянкестерден, паразиттерден, арамшөптерден, аурулардан және микроорганизмдерден қорғау үшін қолданатын барлық химиялық қосылыстар. Пестицидтерді пайдалану ауылшаруашылық өнімдерін 18-20% сақтайды. Қазіргі кезде оларды көп қолданатын болғандықтан биосфера мен адамдарға зияны тиіп жатыр. Оларды пайдаланбай өнім алуға мүмкіндік жоқ, себебі зиянкестер өте көбейіп кетті. Бунақденелілер пестицидтердің бір түріне тез бейімделетін және ол қасиетін ұрпағына бере алатын қабілеті бар. Сондықтан пестицидтерді қолданарда зиянкестердің түріне қарай таңдап алу керек.Пестицидтерді қолданғанда олардың қорғалатын өсімдік-терге әсерінің маңызы зор. Олар әртүрлі физиологиялық активтілікке ие, қасиетіне, мөлшеріне, қолданудың әдістері мен шарттарына тәуелді жағдай жасайтын немесе фитоулылықты әсер береді.
Үдеткіштер (стимулятор) тұқымдардың күшті өнгіштігінен өсу қарқындылығының жоғарлауын, дамудың жылдамдауын, құрғақ заттың жиналуын, өнімнің көбеюі мен сапасын жақсар-тады. Ол пестицидтердің мәдени өсімдіктердің зат алмасуына тікелей тура немесе өсімдіктердің қалыпты дамуына кедергі келтіретін зиянкес ағзалардың жойылуымен байланысты жана-ма әсер еткенде пайда болады.
Пестицидтердің өсімдіктерге улы (уландырғыш) әсер ету қабілеті фитоулылық деп аталады.
Препараттардың мәдени өсімдіктерге фитоулылық әсерінің белгілері әртүрлі және тұқымдардың көктеу қарқындылығы мен өнгіштігінің төмендеуінен, құрғақ заттың жиналуының
азаюынан білінеді; олар жапырақтарда күйік пен хлороздың пайда болуына, олардың түсуіне, зарарсыз гүл аталығының түзілуіне, түйіннің түсуіне, қалыпты жеміс түзілуінің бұзы-луына, тұқымның зақымдануына (тор), кейбір мүшелер мен терілердің үлкеюіне, сабағының қисаюына, өсу мен дамуды ауырлатуға, зат алмасуды бұзуға, өнімнің азаюына, оның сапа-сының нашарлауы мен өнімде қалдық мөлшердің жиналуына әкеледі.
Фитоулылық әсердің белгілері химиялық құрамына тәуелді препараттардың жеке топтары үшін тән. Бейорганикалық күкірттің препараттары өздеріне сезімтал өсімдіктердің (тоша-ла, асқабақтық дақылдар) жапырақтарының түсуіне әкеледі, мыстың бейорганикалық қосылыстары мен кейбір фосфор-органикалық қосылыстар, әсіресе жас өсімдіктердің ыстық ылғал ауа райында күйуіне әкеледі. Гербицидтер - 2,4-Д, 2М-4Х туындылары өсуді бәсеңдетеді, формативті өзгерістердің пайда болуына, яғни тканнің біркелкі емес ұлғаюына әкеледі. Гербицидтер - карбамин қышқылының туындылары өскіндерді өлтіреді. Алифатты қышқылдар туындылары (ТХА, далапон) дәнділер өскіндерінің жуандауына, қанық жасыл түсті болуға және бұталарының көбеюіне әкеледі. Триазин туындылары (симазин, атразин) тұқымның көктеуіне әсер етпейді, бірақ хлороздың (өсімдік ауруы) пайда болуына, жас өсімдіктердің солып қалуына әкеледі.
Өсімдіктердің әртүрлі түрлері мен сорттары тұрақтылы-ғының негізіне олардың зат алмасуының биохимиялық реак-циялары мен физиологиялық реакцияларындағы өзгешеліктер жатады.
Өсімдіктер арасында барлық өкілдері бірдей тұрақты бола-тындай жүйелік топтардың (класс, тұқымдас, тегі) жоқтығы анықталды. Түрлер шегінің өзінде өсімдіктердің жеке сорттары пестицидтерге қатысты түрліше болып өзгеруі мүмкін. Бұл көптеген тәжірибе нәтижелерімен дәлелденеді. Осылайша, жүгерінің қос сызық аралық будандары (гибрид), қарапайым гибридтерге қарағанда немесе өздігінен шағылысатын сызық-тарға қарағанда 2,4-Д гербицидтерге айтарлықтай тұрақтырақ болып келеді. Химиялық өңдеуге реакцияларындағы сорттық айырмашылық картопта, қант қызылшасында, асбұршақта, зығырда, бөрібұршақта, жеміс-жидек дақылдарында табылды. Жалпы пестицидтер қорғалатын өсімдіктерге қатысты үлкен таңдамалылық әсер көрсетеді, сол үшін оларды зиянкес ағзалардан қорғау үшін қолданады.
Өсімдіктерде пестицидтердің енуінің, қозғалуының және метаболизмінің ерекшеліктері. Пестицидтер өсімдікке тамыры арқылы, әсіресе дәндерді екпей тұрып өңдегенде немесе препарат топыраққа енгізілген кезде тез енуі мүмкін. Олар липидтерде жақсы еритіндіктен, суда нашар ерігіштігіне қара-мастан тамырына енеді.
Диффузия, ауыспалы адсорбция және молекулалар мен иондардың белсенді тасымалдануы нәтижесінде пестицидтер-дің тамырмен жұтылуы қоректік заттардың жұтылуы сияқты анық болады. Тамыр бетіне адсорбцияланған пестицидтердің иондары мен молекулалары жаушаның бос кеңістігіне өзге-ріссіз күйінде енгенде және ары қарай жер беті органдары ткандарының жасушаларына өткізгіш тамырлар арқылы су ағысымен өткен кезде, бұл процесс пассивті сипатқа ие болуы мүмкін. Біруақытта тамыр жасушасы цитоплазмасының сыртқы бетінде адсорбцияланған пестицидтер бірден қарқынды алмас-қанда, метаболиттік жолмен де түсуі мүмкін. Биохимиялық реакциялар нәтижесінде пестицидтер қайтымсыз бұзылуы немесе жасуша компоненттерімен кешендер түзуі мүмкін. Тамыр арқылы пестицидтердің түсуі қарқындылығы мөлшердің көбеюімен жоғарылайды.
Препараттың топырақты ерітіндіден өсімдікке түсуі топы-рақтың қасиетіне тәуелді. Сазды және шіріген топырақтар осы заттарды күшті адсорбциялайды, осыған байланысты олар өсімдіктер үшін аз қол жетімді. Ылғалдылықтың айтарлықтай маңызы зор. Топырақтан инсектицидтердің өсімдіктермен қарқынды жұтылуы жеткілікті дымқыл жағдайда қарқынды түсуімен және су мен қоректік заттардың қозғалуымен тығыз байланыста болады.
Өсіп-өнетін (вегетирующих) өсімдіктерді өңдеу кезінде пестицидтер өсімдікке негізінен жапырақ арқылы (кутикула және саңылау) сұйықтық немесе бу түрінде енеді. Кутикула арқылы ену көп жағдайда жамылғы ткандардың анатомиялық-морфологиялық ерекшеліктеріне тәуелді.
Қазіргі кездегі көзқарастар бойынша, кутикула келесідей 4 біркелкі емес таралған компоненттерден тұрады: 1) кутиннен - біруақытта гидрофильді және липофильді қасиеттерге ие болатын полимерленген жоғары молекулалы қышқылдар мен спирттерден; 2) кутикулярлы гидрофобты талшықтардан - май қышқылдарының төмен молекулалы эфирлері мен қысқа тізбекті май қатарының бір атомды спирттерінен; 3) пектиннен - су мен полярлы қосылыстар үшін өткізгіш, құрылымы аморфты гидрофобты заттардан; 4) целлюлозадан - созылуға жоғары төзімділікті ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.