Дидактика жөнінде түсінік

1) Дидактика жөнінде түсінік
2) Оқудың әдіснама.дидактикалық жүйелері
3) Оқыту процесінің дидактикалық заңдылықтарына:
4) Дидактиканың оқыту принциптері
5) Пайдаланылған әдебиеттер

Оқу және білімдену проблемалары педагогиканың дидактика деп аталатын бөлімінде зерттеледі. « Дидактика » термині грек тілінен енген ,аудармасы «үйретуші» дегенді білдіреді. Алғашқы рет бұл сөз неміс педагогы Вольфганг Ратке (1571-1635) шығармаларында қолданылып ,оқыту өнері мәнін аңдатқан. Ал Я.А. Коменский дидактиканы «баршаны барлық нәрсеге үйретудің әмбебап өнері» деп түсіндірген. ХІХ ғасырдың басында неміс педагогы И.Гербарт дидактиканы тәрбиелеп оқытудың өз алдына тұтас және қайшылықсыз теориясы ретінде таныған. Дидактиканың негізгі міндеттері В.Ратке заманынан бермен қарай бірде өзгерместен келе жатыр. Олар: нені үйрету және қалай үйрету проблемасын шешу ; қазіргі заман педагогикасы бұларға қоса –өашан,қай жерде, кімді және не үшін оқыту қажет деген мәселелерді қарқынды зерттеуде. Дидактиканың негізгі категорияларын танытушы келесі ұғымдар белгіленген: оқыту, оқып-үйрену,оқу ,білімдену, білім ,ептілік,дағды,сонымен бірге оқу мақсаты ,мазмұны ,ұйымдастырылуы,түрлері,формалары,әдістері,құрал-жабдықтары,нәтижесі(өнімі). Дидактикалық жүйе және оқу технологиясы да осы категориялық ұғымдар тұрғысынан танылуы тиіс. Осыдан қысқа да ауқымды анықтама келіп шығады: дидактика – бұл оқу және білімдену ,олардың мақсаттары,мазмұны ,әдістері ,құрал-жабдықтары ,ұйымдастырылуы мен нәтижелері жөніндегі ғылым.
Дидактика өз пәні аймағында іске қосылатын заңдылықтарды зерттейді,оқу процесінің барысы мен нәтижесіне негіз болар тәуелділіктерді талдайды,жоспарланған мақсаттар мен міндеттердің орындалуын қамтамасыз етуші әдістер,ұйымдастыру формалары мен құрал-жабдықтарын белгілейді. Осының арқасында ол екі басты функцияны атқарады:1)теориялық (диагностика және болжастыру), 2)практикалық (қалыпты іс-әрекет,құралдар дайындау).
Дидактика барша пәндер бойынша және оқу іс-әрекетінің барлық деңгейіне орайластырылған оқу жүйесін біріктіреді. Зерттелуші болмысты қамту шеңберіне байланысты дидактика жалпы және жекеленген болып бөлінеді. Жалпы дидактиканың зертейтін пәні:оқыту мен оқып үйренуді, оларды туындатқан жағдаяттары мен оларды орындау шарттары және соның арқасында жетілетін нәтижелерімен бірге анықтау. Жекеленген (нақты) дидактика оөыту әдістемесі деп аталады. Ол әртүрлі оқу пәндерінің желісін ,мазмұнын,оқыту формалары мен әдістерін қарастырады.
Оқу мәнін түсіндірудің бірнеше әдіснама-дидактикалық жолдары бар. Олардың ішінде аса кең танымал болғандары:
1) Гербарттық тәрбиелік оқу бағыты;
2) Дж.Дьюидің оқушы белсенділігіне негізделген оқу бағыты;
3) Қазіргі заман демократияшыл дидактика бағыты;

01. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 V том
02. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Ғылымтану. Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын- Павлодар: ҒӨФ «ЭКО», 2006 жыл. - 430 б.
03. Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет.
04. Жалпы педагогика:Оқулық –Алматы : « Заң әдебиеті» ,2006 Бабаев С.Б., Оңалбек Ж.К