Туғаннан кейінгі қабынусыз және қабынумен өтетін аурулар

1. Жатырдыңайналыптүсуі.
2. Туғаннан кейінгі жатырдың орнына келмеуі(жатырдың субинволюциясы)
3. Бедеулік анықтама?
4. Туа біткен бедеулік?
5. Бедеуліктің түрлерін анықтау ?

Бұл патология туудан кейінгі алғашқы сағаттарда кездеседі. Себептері: ауруға әкеп соқтыратын себептері: малды буаз кезінде дұрыс азықтандырмау, мционның болмауы және еденнің алдыңғы жағы көтеріңкі болуы. Аталған себептер бүкіл организімнің еттерін босатады.Төлденгеннен кейін жатыр өзуақытында бұрынғы қалпына келмейді.Клиникалық көріністері: жатыр түскен мал мазасызданып, жиі-жиі күшенеді де зәр мен нәжісін шығарады. Жатырдың түсуін анықтау қиын емес. Жыныс ернеуінен шудың қалдығыменқоса қанталаған жатыр салбырап тұрады.Емдеуі: жатырдың орнынасалудағы барлық шараларды қолданады. Сиыр күшенбес үшін 1-1,5 л 400 спирт ішкізеді немесе сакралды анестезия жасайды. Жатырды шудыңқалдығынан, кірден тазартады, дизенфекциялық ерітінділермен жуады (калий перманганаты, риванол 1:100, фурацилин 1:5000). Жатырдың сірліқабатының новокаиннің 1%-дық 100 мл ерітіндісін, жатыр етіне окситоциннің 40 ӘБ егеді. Жатырды стерилденген орамалмен алдынантүбіне дейін тығыздап орайды. Одан кейін жатырды ихтиол майымен майлап, жыныс ернеулеріне жақын жерден бастап, жамбас қуысына итеріп салады. Жатырды слып болғаннан кейін оның қыртыстарын қолмен жазады. Балықмайына араласқан антибиотиктерді енгізеді.Жатырды бекіту үшін төменгіаталған тәсілді қолданады. Болаттан немесе қоладан жасалған 12 мм шегетәрізденген 3 штифтерді дайындайды. Дайындалған штифтердідизенфекциялықерітіндісі бар ыдыста сақтайды немесе пайдланар алдында 700спиртпен ылғалданған мақтамен сүртеді. Жыныс ернеулерін бекіту алдында дизенфекция жасап, штифті енгізетін жерлерін йодтың ерітіндісімен залалсыздандырады. Сол қолмен жыныс ернеулерінің екі жағын қысып ұстап, штифті оң қолға алып, алақанмен басып жыныс ернеулерінің еніне енгізеді. Жыныс саңылауларының шетінен 3,5-4 см керіалады. Қалған штифтерді стерилді бинтпен орап, сарпайдың жоғарғы бұрышында аяқтайды.Жыныс ернеулерін жақындастыру үшін бинтті тартыпбайлайды. Күшенудің алдын-алу үшін жатырға тағы да сакралды анестезия жасайды. Аталған тәсілмен бекітілген жатыр малдың физеологиялық нәжіс,зәр шығаруына және дәрі-дәрмектерді енгізуге кедергі жасамайды. Малдың ұлпасына бекітілген штифтерді 1-2 тәулікке қалдырады, ал фиксация
жасаған 53кезде материялды алып, йодпен сүртіп күйдіреді. Әрі қарайжасалатын ем жатырдағы потологиялық процестің дамуына байланысты болады.

1.Төребеков О.Т. Сиырдың акушерлік-гинекологиялық аурулары.
2. Жоланов М.Н, Қойбағаров Қ.У, « Мал акушерлігі және гинекологиясы» А. 2005
3. Мағаш Аятханұлы « Мал акушерлігі және көбею биотехнологиясы» Павлодар 2006