Теріні сорттау. Мехтық теріні өңдеу

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1. Теріні сорттау
2.2. Мехтық теріні өңдеу
III. Қорытынды
IV. Қолданылған әдебиеттер тізімі

Сорттау малдардың аудандарға бөлінуіне және тері ақауларына байланысты топтарға бөліну. Сорттауды біркелкі топтағы терілерді іріктейді: ол түрі, сорты, ақаулары, көлемі мен түсі бойынша жүргізіледі. Тәжірибеде шаш теріні сорттаудың үш түрі қолданылады: 1) «түр-нұсқа»; 2) иленгеи тері; 3) өндірістік. Сорттауды көбінесе стол үстінде терінін бас жағын сорттаушыға қаратып орналастыру арқылы жөие ірікгелген терілерді сорттарына карай жинау бойынша жүргізеді. Сонымен қатар, сорттауды қабылданған шикізат түріне байланысты бөлуден бастайды, одан кейін көлемі, түсі, сорты және ақаулары бойынша іріктейді. Түтікпен шешілген терінін шаш жабынан ең бірінші жотасына, одан кейін қарнына қарап іріктейді, әсіресе, жандарындағы, желке және құйрық аймағының үстіңгі жақтарындағы шаш жабынын тексерген дұрыс. Терінің ірілігі мен ауырлығына қарай жынысы бойынша сұрыптайды.
Сорттау үшін қолайлы болып, қалыпты күндізгі жарық табылады. Тері партияларын қабылдағанда көлемі бойынша стандарт талабына сай, көптеген типтік терілерді танһңдайды. Стандарт бойынша тері түрлеріне, әрбір тері аумағына байланысты максимальды және минимальды сандарды алады, ал кей жағдайда әрбір тұтастай тері үшін, өзінің белгілі бір көлемі болады. Мысалы, кәмшат (выдра) терісінің аумағы 2000 см дейін, яғни, ол кіші көлемді топқа жатады, 2000-2500 см- ге дейн орташа, 2500 см-ден жоғары ірі болып саналады. Тері көлемі бойынша борсық, барыс, кәмшат, ақ тышқан, леопард, аю, сілеусін, құндыз, қоян, саз құндыз, құнды бағаланады. Терінің ірі көлемдегі құнын 100 %, ал орташа - 75 %, ұсақ -50 өте ірілерін 125% дел алады.

1. Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: 2011.
2. Т. Мұсақұлов,Орысша-қазақша түсіндірмелі биологиялық сөздік І-том қазақ мемлекет баспасы, Алматы — 1959.

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

БАӨЖ
Тақырыбы: ТЕРІНІ СОРТТАУ . МЕХТЫҚ ТЕРІНІ ӨҢДЕУ

Орындаған: Мырзабекова Т. М. Тексерген: Қорабеав Ж.З.

Семей 2015

Жоспар

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1. Теріні сорттау
2.2. Мехтық теріні өңдеу
III. Қорытынды
IV. Қолданылған әдебиеттер тізімі

Теріні сорттау
1. Теріні сорттау.
2. Теріні көлемі бойынша сорттау.
3. Теріні шаш жабынының түсі бойынша сорттау.
Сорттау малдардың аудандарға бөлінуіне және тері ақауларына байланысты топтарға бөліну. Сорттауды біркелкі топтағы терілерді іріктейді: ол түрі, сорты, ақаулары, көлемі мен түсі бойынша жүргізіледі. Тәжірибеде шаш теріні сорттаудың үш түрі қолданылады: 1) түр-нұсқа; 2) иленгеи тері; 3) өндірістік. Сорттауды көбінесе стол үстінде терінін бас жағын сорттаушыға қаратып орналастыру арқылы жөие ірікгелген терілерді сорттарына карай жинау бойынша жүргізеді. Сонымен қатар, сорттауды қабылданған шикізат түріне байланысты бөлуден бастайды, одан кейін көлемі, түсі, сорты және ақаулары бойынша іріктейді. Түтікпен шешілген терінін шаш жабынан ең бірінші жотасына, одан кейін қарнына қарап іріктейді, әсіресе, жандарындағы, желке және құйрық аймағының үстіңгі жақтарындағы шаш жабынын тексерген дұрыс. Терінің ірілігі мен ауырлығына қарай жынысы бойынша сұрыптайды.
Сорттау үшін қолайлы болып, қалыпты күндізгі жарық табылады. Тері партияларын қабылдағанда көлемі бойынша стандарт талабына сай, көптеген типтік терілерді танһңдайды. Стандарт бойынша тері түрлеріне, әрбір тері аумағына байланысты максимальды және минимальды сандарды алады, ал кей жағдайда әрбір тұтастай тері үшін, өзінің белгілі бір көлемі болады. Мысалы, кәмшат (выдра) терісінің аумағы 2000 см дейін, яғни, ол кіші көлемді топқа жатады, 2000-2500 см- ге дейн орташа, 2500 см-ден жоғары ірі болып саналады. Тері көлемі бойынша борсық, барыс, кәмшат, ақ тышқан, леопард, аю, сілеусін, құндыз, қоян, саз құндыз, құнды бағаланады. Терінің ірі көлемдегі құнын 100 %, ал орташа - 75 %, ұсақ -50 өте ірілерін 125% дел алады.
Терідегі шаш жабынының түсі бойынша тері түрлерінің біразын (бұлғын, сусар (купица), қара күзен, көк құндыз және т.б.) іріктейді. Бұл тері жабындарының нақты түсі өте өзгергіш келеді. Әрбір түске байланысты терінің өзіндік құндылығы болады. Мысалы, ашық түсті бұлғын терісінін бағасы дәл осындай тері жабыны бар қара (қою) түсті бұлғын терісімен салыстырғанда 5-6 ретке төмен.
1,2 - негізгі әдебиеттер, (3-4 қосымша)

Мехтық теріні өңдеу
1. Теріні өндеудегі дайындық процестері.
2. Теріні өңдеудегі негізгі процестер.
3. Өңдеу процестері.
Терінін ең соңғы бағалылығын мехтын тауар ретінде онын өңделген жағдайы мен кейбіреуін боялған түрінде анықтайды. Өңдеу химиялық және механикалық операциялар қатыранан тұрады. Өндеудін жекелеме операцияларында керек емес тері асты клетчаткаларын алып тастайды, ал пикелевание мен одан кейінгі кезекті илеу, майландыр, кептіру және механикалық өңдеу операциялары әсерінен тері мехтық өнімдер дайындауға жарамды болады.
Қазіргі уақытта фабрикаларда теріні өңдеудін екі әдісін қабылдаған: пикелевание және келесідей илену мен ашу және майландыру. Теріні өңдеудегі фабрикада жүргізілетін барлық процестерді үш топқа бөлуге болады: дайындық, негізгі және жекелеме процестер. Дайындық процестері 7 операциядан тұрады: 1) өндірістік "іріктеу (сорттау); 2) обрядка; 3) танбалау; 4) порка; 5) отмока; 6) мездрение және строжка; 7) майсыздандыру (обезжирование).
Өңдеу үшін өндірістік партияларда шикі терінін сегіз белгісін ескереді: сорты; консервілеу әдісі; сыпыру әдісі; өлу жағдайы; ақаулары; тері ткані қалыңдығы; майлану дәрежесі; көлемі. Әрбір тері партиясына есеп беру үшін таңбалайды. Таңбалауды сан немесе әріп түрінде және терінін онша қажетсіз (бас, табан, шап) аймақтарына белгіленеді.
Кейбір тері түрлерін өндіріске жібермес бұрын обрядка жасайды, яғни ешқайда жарамсыз немесе терінің негізгі бөлігінен ерекше көзге түсетін құрылымдағы арзан тері аймағын алып тастайды. Отмока - бұл теріні ас тұзы ерітіндісінде немесе суда өндеу, ол тазарту процесін тездету мен сақтаушылығын жоғарлатуына катысады. Теріні тазарту (отмока) алдағы процестерді жеңілдетеді, шел кабатынан тері асты клетчаткасы жеңіл ажыратылады. Отмока (тазарту) кезінде қалған қан лас және қорытылған белоктардың артықтары алынып тасталады. Көпшілік терілерді бір ертіндіде 16-20 сағат көлемінде сулап қояды. Отмоканы барабанда, баркас және чанда өткізеді, Теріні екі әдіспен сулап кояды: суға салып алу немесе жағу. Тері тканін дымкыл ағаш үгіндісімен жағу арқылы сулайды. Қалыпты тазарту (отмока) әсерінен тері ткані жүмсақ және иілгіш келеді, ал ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.