Картоп өнімділігін және өнім сапасын арттыру бағытында қажетті тыңайтқыштарды қолдану тиімділігі



1.Картоп туралы жалпы мағлұматтар.
2.Картоптың морфологиялық ерекшелігі.
3.Картопты тыңайту

4.Картопқа қажетті тыңайтқыш түрлері

5.Картопқа тыңайтқыштың әсері

6. Пайдаланылған әдебиеттер.
Картоп дақылдарының ішіндегі ең маңызды дақылдарының бірі болып табылады.. Картоп халық аузында екінші наны деп атайды. Ал осы дақылдың өнім арттыруға келгенде ол көптеген факторларға қатысты: топырақ- климат жағдайлары, агротехникалық тәсілдер, сорттары, зиянкесттері,аурулары, арам шөптері, химиялық препараттар. Осы аталған факторлардың ішінде ерекше орын алатын фактор – сорт болып табылады . Бүгінгі күні Шығыс Қазақстан облысы жағдайында аудандастырылған картоп сорттары көптен өсіріліп келеді, ал бүгінгі күні өндірісте дақылдың көптеген жаңа сорттары шығарылды. Сортпен қатар суармалы жерде өсірілетін картоп үшін тыңайтқыштардың алатын орны ерекше. Жалпы тыңайтқыштар ішінде - тыңайтқыштарды қолданған ыңғайлы және тиімді болып келеді. Картоптың алғы дақылы – күздік дәнді дақылдар, олар егілетін танапқа көңнің гектарына 60-70 тоннадан кем емес мөлшерін енгізеді. Көң жетіспеген немесе болмаған жағдайда топыраққа беденің немесе басқа шөптердің жасыл массасын жерді жырту арқылы көмеді. Сүдігер жыртуды айналма соқамен жыртылатын қабат тереңдігіне, бірақ 22 см-ден кем емес тереңдікке жүргізеді. Жыртылған жердің сапасы мінсізді, үлгілі: құламалы қарықтарсыз. Топырақ беті осындай соқамен өңдеген соң тұтасты және тегіс. Шығыс Қазақстан облысы жағдайында картоптың бірқатар жаңа сорттарын салыстырмалы сынау және картопты жаңа хелатты тыңайтқыштармен тыңайту. Сонымен қатар сорттардың сәйкесті өсіру агротехникасы жасақталады. Картоп қоректік заттардың мол болуын қалайды. Республиканың барлық топырақ аймақтарында тыңайтқыш қолдану картоп өнімінің артуына ойдағыдай әсерін тигізеді. Картоп өнімін молайтуда хелатты тыңайтқыш қолданудың да маңызы үлкен . Картоп дақылына қолданылатын тыңайтқыш мөлшері алғы дақылға байланысты. Хелатты тыңайтқыштарды картоп сорттарының өніміне және өнім сапасына әсері де анықталды. Тыңайтқыштардың мөлшерлерін топырақтағы қорек элементтерінің мөлшеріне және сорттың тез пісуіне байланысты саралап жіктейді. Құрамының жақсаруымен топырақ борпылдақ, түйіршікті, ұсақ- кесекті құрылысын иеленеді. Мұндай құрылымды топырақта, мәдени өсімдіктерді қорытылатын формалардағы қоректі заттармен қамтылуын қамтамасыз ететін биологиялық және физико-химиялық процесстер үшін жағымды жағдайлар туады . Сонымен қатар, құрылымды топырақтарда танаптарды көктемгі өңдеудің және тұқым себудің оңтайлы мерзімдерін ұстану, көктің бір тегіс, мезгілде шығуына қол жеткізу оңайлау болып келеді.
1. Арнаутов, В.В. Картофель / В.В. Арнаутов.-М.: Сов. Россия. – 1959.- 96 с.
2. Ковалев, А. Т. Картофелеводство Нидерландов / А. Т. Ковалев // Картофель и овощи. – 1983. – №12. – С. 9-10.
3. Коршунов,А.В. Повышение эффективности удобрений под картофель/А.В.Коршунов.-ТР. Ин-та –М.: НИИ картофельного хозяйства.-1982.-Вып.39.-С. 7-24.
4. Ломако,Е.Н. Влияние удобрений на урожай и качество картофеля/Е.И. Ломако, Р.Г. Гиниятов.// Агрохимия.-1974.-№67-С. 76-81.
5. Петербургский, А.В. Как и чем питаются растения / А.В. Петербургский. – М.: Наука.-

Пән: Ауыл шаруашылығы
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ

Тақырыбы: Картоп өнімділігін және өнім сапасын арттыру бағытында қажетті тыңайтқыштарды қолдану тиімділігі.

Орындаған: Жанәділова А
Тобы:АГ-313С
Тексерген: Мұхамеджанова О.Т

2015 жыл
Жоспар:
1.Картоп туралы жалпы мағлұматтар.
2.Картоптың морфологиялық ерекшелігі.
3.Картопты тыңайту

4.Картопқа қажетті тыңайтқыш түрлері

5.Картопқа тыңайтқыштың әсері

6. Пайдаланылған әдебиеттер.

Картоп дақылдарының ішіндегі ең маңызды дақылдарының бірі болып табылады.. Картоп халық аузында екінші наны деп атайды. Ал осы дақылдың өнім арттыруға келгенде ол көптеген факторларға қатысты: топырақ- климат жағдайлары, агротехникалық тәсілдер, сорттары, зиянкесттері,аурулары, арам шөптері, химиялық препараттар. Осы аталған факторлардың ішінде ерекше орын алатын фактор - сорт болып табылады . Бүгінгі күні Шығыс Қазақстан облысы жағдайында аудандастырылған картоп сорттары көптен өсіріліп келеді, ал бүгінгі күні өндірісте дақылдың көптеген жаңа сорттары шығарылды. Сортпен қатар суармалы жерде өсірілетін картоп үшін тыңайтқыштардың алатын орны ерекше. Жалпы тыңайтқыштар ішінде - тыңайтқыштарды қолданған ыңғайлы және тиімді болып келеді. Картоптың алғы дақылы - күздік дәнді дақылдар, олар егілетін танапқа көңнің гектарына 60-70 тоннадан кем емес мөлшерін енгізеді. Көң жетіспеген немесе болмаған жағдайда топыраққа беденің немесе басқа шөптердің жасыл массасын жерді жырту арқылы көмеді. Сүдігер жыртуды айналма соқамен жыртылатын қабат тереңдігіне, бірақ 22 см-ден кем емес тереңдікке жүргізеді. Жыртылған жердің сапасы мінсізді, үлгілі: құламалы қарықтарсыз. Топырақ беті осындай соқамен өңдеген соң тұтасты және тегіс. Шығыс Қазақстан облысы жағдайында картоптың бірқатар жаңа сорттарын салыстырмалы сынау және картопты жаңа хелатты тыңайтқыштармен тыңайту. Сонымен қатар сорттардың сәйкесті өсіру агротехникасы жасақталады. Картоп қоректік заттардың мол болуын қалайды. Республиканың барлық топырақ аймақтарында тыңайтқыш қолдану картоп өнімінің артуына ойдағыдай әсерін тигізеді. Картоп өнімін молайтуда хелатты тыңайтқыш қолданудың да маңызы үлкен . Картоп дақылына қолданылатын тыңайтқыш мөлшері алғы дақылға байланысты. Хелатты тыңайтқыштарды картоп сорттарының өніміне және өнім сапасына әсері де анықталды. Тыңайтқыштардың мөлшерлерін топырақтағы қорек элементтерінің мөлшеріне және сорттың тез пісуіне байланысты саралап жіктейді. Құрамының жақсаруымен топырақ борпылдақ, түйіршікті, ұсақ- кесекті құрылысын иеленеді. Мұндай құрылымды топырақта, мәдени өсімдіктерді қорытылатын формалардағы қоректі заттармен қамтылуын қамтамасыз ететін биологиялық және физико-химиялық процесстер үшін жағымды жағдайлар туады . Сонымен қатар, құрылымды топырақтарда танаптарды көктемгі өңдеудің және тұқым себудің оңтайлы мерзімдерін ұстану, көктің бір тегіс, мезгілде шығуына қол жеткізу оңайлау болып келеді. Механикалық құрамы бірдей, құрылымды топырақтардың салыстырмалы қарсылығы тығыздалған топырақтарға қарағанда, төмен. Құрылымды топырақтар, агрегаттардың жеткілікті беріктілігі болған жағдайда, эрозиялық процесстерге аз ұшырайды. Тарихқа үнілетін болсақ картоп он төрт мың жыл бұрын Оңтүстік Америкада картоптың бірнеше түрлері өсіріле бастаған. Қазіргі біздің өсіріп жүрген картоп түрлері Чили аймағының Чилоэ деген аралында өсірілетін картоптармен ұқсастығы анықталған. Картоп ауыл шаруашылығы дақылдарының ішіндегі ең бастысы болып табылады. Әртүрлі шаруашылық саласында қолданысқа ие. Картоп дақылы түйнегінде 25% құрғақ зат, 20% крахмал, 2% ақуыз, 0,2% май, 1% клетчатка, минералды тұздар, дәрумендер А,С,В1 В6 болады. В дәрумені 250-300 г пісірілген картопта 13 күндік қолдануға қажетті С дәрумені болады. Сонымен қатар картопты мал азықтық дақыл ретінде де қолданады. Түйнектері - спирт дайындауда шикізат ретінде, глюкоза, каучук және тағы басқа техникалық өндірісте қолданыс тапқан. Техникалық өңдеуден өткізген кезде 1 тонна түйнектен крахмалдылығы 17,6% болған жағдайда 112 л спирт, 80 кг глюкоза, 55 кг көмірсу, 170 кг крахмал тағы да басқалар алуға болады.қажетті тыңайтқыштарды қолдануға байланысты қазіргі таңда бірнеше міндеттерді алға қойып отырмыз: -картоп сорттарының өсіп-жетілу ерекшеліктерін зерттеу; -картоп сорттарының фенологиялық ерекшеліктерін зерттеу; - картоп сорттарының негізгі зиянкестермен зақымдануын зерттеу; -картоп танабының арамшөптермен ластану дәрежесін анықтау; -картоп танабын үстеме қоректендіруді зерттеу; -хелатты тыңайтқыштармен үстеме коректендірудің картоптың өсіп-жетілуіне әскрін зерттеу; -картоп сорттарын өсірудің эканомикалық және энергетикалық тиімділігін анықтау; Қолдану әдістемелері: - фенологиялық кезеңдеріне өту ерекшеліктерін анықтау мақсатында фенологиялық бақылау жүргізу; -картоп сорттарының далалық өнгіштігін анықтау мақсатында көктеу кезеңінде өсімдік жиілігін анықтау; -картоп сорттарының ауруларға төзімділігін анықтау мақсатында танаптағы дақыл ауруларын есепке алу ; -картоп сорттарының танаптағы зиянкестермен жарақаттану дәрежесін анықтау; -картоп сорттарының морфологиялық жетілу ерекшеліктерін анықтау мақсатында өсімдік биіктігін, жапырақ бетінің ауданын, сабақтарының жуандығын , себеттерінің диаметрін анықтау; - картоп сорттарының биологиялық өнімділігін анықтау мақсатында мөлтектерден үлгі өсімдік түрлерін алу; -картоп түптеріндегі түйнек санын есептеу; -картоп түйнектерін салмағы бойынша фракцияларға бөлу; -картоп түйнегіндегі крахмал мөлшерін анықтау; қажетті тыңайтқыштар дегеніміз тірі ағзаларға және топыраққа әсер етуші органикалық күрделі жиынтықтар. қажетті тыңайтқыштар ерігіш тұздар мен микроэлементтерге қарағанда тез сіңімді болып келеді. Сондықтан өсімдіктің сіңіруі және өнімділігі жоғары болады. Өсімдіктің микроэлементтерді сіңіруі 20-30 % болса, хелатты формада 90 % және одан да жоғары болып келеді. Хелатты тыңайтқыштар өсімдік үшін қоректік элементтерге бай сонымен қатар экологиялық жағынан қауіпсіз екені анық. тыңайтқыштары келесідей қасиеттерге ие: токсикологиялық әсері жоқ, суда жақсы ериді, өз құрылымын жоғалтпайды, топырақ микроағзаларына зиянсыз, әртүрлі пестицидтермен бірге қолдануға ыңғайлы. Картоптың өсуіне қажетті факторлар болып жылу, ылғал,топырақ жағдайларын айтуға болады. Картоп - қоңыр салқын климат өсімдігі болғандықтан , оның толық жетілуіне қажетті жылу мөлшері сортқа байланысты. Ерте пісетін сорттарының вегетациялық кезеңі 70-90 күн, осы кездері оларға 1000-12000 С жуық температура қажет болса, кеш пісетін сорттары 150-180 күнде вегетациясын аяқтайды, оларға 3000 0С дейін температура керек. Картопқа жетілуінің алғашқы кезеңінде жылу өте қажет. Түйнектер 4 -5 0С өне бастайды, ал 10 0С олардың өсуі қарқынды. Картоп өскіндері сәл ғана үсіктін өзін көтере алмайды, оның кеш егілетін өсімдік болатыны сондықтан. Түйнектену кезеңіндегі қолайлы температура 17-20 0С. Картоп - жылу сүйгіш өсімдік. Жарық жеткіліксіз болса гүлдеу мен түйнектүзулері кіреді. Оның сорттарының көпшілігі - ұзақкүн өсімдігі. Ылғалды картоп көп қажет етпейді. Транспирациялық коэффициенті 600-650. Түйнектері жақсы жетілу үшін оған орташа ылғалды топырақтар дұрыс. Ылғалды ең көп пайдаланатын кезеңдері - гүлдеу мен түйнектеу. Осы кезеңде болатын құрғақшылық өте қауіпті : ылғал жетіспеуінен түйнектер түзілуі тоқтайды, олар қатайып әрі қарай размері үлкеймейді. Сондай-ақ, осы кезеңдерде ылғалдың тым көп болғаны да қажет емес, себебі түйнектер сулы болып крахмалы азаяды және олар ауруларға шалдығып нашар сақталады. Картоп көбіне жеңіл, бос, жақсы өңделген топырақтарда және де көлтабан мен жайылмалы жерлерде жақсы өседі. Оған ауырсазды, ыза, жеңіл ағып жайылып кететін учаскелер жарамсыз болса, тұзданған топырақтарда нашар өседі. Жеңіл құмдауыт топырақтарды міндетті түрде органикалық тыңайтқыштармен қамтамасыз ету керек. Топырақтан қоректенуге көп талап қоятындықтан, 1 т түйнек өнімін түзу үшін өсімдік топырақтан орташа 5-6 кг азот, 1,5-2- фосфор және 13-18 кг калий сіңіреді. Сөйтіп картоп негізгі қоректік элементтерден калийді әлде-қайда көп, азотты - орташа, ал фосфорды аз мөлшерде пайдаланылады. Қорытындылай келе біздің зерттеулеріміз бойынша Батыс Қазақстан ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Картоп дақылын тыңайту
Егістік жерлерді химиялау туралы
Тыңайтқыш - мол өнім көзі
Минералды тыңайтқыштарды пайдалану мөлшері
Қазақстанда таралған топырақтардың көптүрлілігі, құнарлылығы және оларды арттыру мәселелері
Аймақтық кешеннің мамандануы
Райымбек ауданының егіншілік саласы
Органикалық тыңайтқыштар
Алматы облысы Көксу ауданы «Үйгентас» ЖШС топырақтары және оларды ауылшаруашылығында пайдалану
Тыңайтқыштардың мақта өнімділігіне әсері
Пәндер