Өтпелі процестер



1) Кіріспе
2) Резистивти және сыйымдылықты элементтері бар тізбектердегі өтпелі процестерді зерттеу
3) Резистивти,инуктивті және сыйымдылықты элементтері бар тізбектердегі өтпелі процестерді зерттеу
4) Қорытынды
5) Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Электр тізбектерінде пассивті немесе активті тармақтардың қосылуы және ажыратылуы, жеке тізбек бөліктерінің қысқа тұйықталуы, оларды әр -түрлі ауыстырып қосу, сондай-ақ тізбек параметрлерінің тосыннан өзгеруінің болуы мүмкін. Осындай өзгерістердің салдарынан тізбекте өтпелі процестер пайда болады. Өтпелі процесс дегеніміз, ол электр тізбегіндегі жұмыс тәртіптерінің бір режимнен басқа режимге ауысуы деп білеміз. Тізбектегі өтпелі процестерді коммутациялау (қосу немесе ажырату) арқылы шақырады. Әдетте өтпелі процесс аса тез өтеді, сонда да болса оны зерттеп білу, меңгеру өте қажет, себебі ол тізбектің жеке бөлігіндегі кернеудің ұлғаюына әкеліп, ол құрылғы оқшауламасы үшін қауіпті болуы да мүмкін, сондай-ақ ток амплитудасының ұлғаюына да әсерін туғызады,олар орныққан периодты процестегі ток амплитудасынан ондаған есе артып кетуі де мүмкін.
Коммутацияның екі заңы бар, соларға анықтама берейік:
1.Индуктивті тармақтағы ток және магнит ағыны коммутациялау кезінде тікелей коммутацияға дейінгі мәніне тең болады және одан ары тек сол мәннен бастап өзгере бастайды;
іL(0ַ) = іL(0+),
мұндағы, іL(0ַ) - коммутацияға дейінгі ток, іL(0+) - коммутациядан кейінгі ток.
Егер индуктивті ток секірмелі өзгереді деп ұйғаратын болсақ, онда индуктивті кернеу uL = Ldi/dt шексіздікке тең болар еді. Мысалы индуктивтігі бар тармаққа тізбекке қосқан мезгілде онда ток болмаса, бұл тармақтағы ток коммутациясы мезгілінде нольге тең болады да, нольден бастап өзгереді.
2.Сыйымдылығы бар кез келген тармақтағы кернеу және сы-йымдылықтағы заряд коммутациялау кезінде тікелей коммута-цияға дейінгі мәніне тең де, бұдан былай тек осы мәнінен бастап өзгереді. Егер коммутациялау кезінде сыйымдылығы бар тармақ үшін сыйымдылықтағы кернеу секірмелі өзгереді деп ұйғарсақ, ондағы ток і = С duC / dt шексіздікке тең болар еді және кедергісі бар тізбекке тағы да Кирхгофтың екінші заңы орындалмайды.
Бұл жағдайларды энергетикалық тұрғыдан да түсіндіруге болады. Индуктивтіктегі токтың және сыйымдылықтағы кернеудің лезде (секірмелі) өзгерудің мүмкін еместігі, соларда жи-налған энергияның ( орауыштағы магнит өрісінің энергиясы Li2/2 және конденсатордың электр өрісінің энергиясы Сu2C/2 тең ) секірмелі өзгере алмайтындығында.
1.Бесекерский В.А., Попов Е.П. Теория систем автоматического регулирования. — M.: Наука, 1975.
2.Сборник задач по теории автоматического регулирования и управления/ Под редакцией В.А. Бесекерского. — M.: Наука, 1978.

Пән: Физика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министірлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті
Автоматика және элекротехника кафедрасы

СРО
Тақырыбы: өтпелі процестер.

Орындаған: Оразканов Б.Б.
Тобы: АУ-301
Тексерген: Секербаева А.Б.

2015 ж.
Жоспар:
1) Кіріспе
2) Резистивти және сыйымдылықты элементтері бар тізбектердегі өтпелі процестерді зерттеу
3) Резистивти,инуктивті және сыйымдылықты элементтері бар тізбектердегі өтпелі процестерді зерттеу
4) Қорытынды
5) Пайдаланған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Электр тізбектерінде пассивті немесе активті тармақтардың қосылуы және ажыратылуы, жеке тізбек бөліктерінің қысқа тұйықталуы, оларды әр -түрлі ауыстырып қосу, сондай-ақ тізбек параметрлерінің тосыннан өзгеруінің болуы мүмкін. Осындай өзгерістердің салдарынан тізбекте өтпелі процестер пайда болады. Өтпелі процесс дегеніміз, ол электр тізбегіндегі жұмыс тәртіптерінің бір режимнен басқа режимге ауысуы деп білеміз. Тізбектегі өтпелі процестерді коммутациялау (қосу немесе ажырату) арқылы шақырады. Әдетте өтпелі процесс аса тез өтеді, сонда да болса оны зерттеп білу, меңгеру өте қажет, себебі ол тізбектің жеке бөлігіндегі кернеудің ұлғаюына әкеліп, ол құрылғы оқшауламасы үшін қауіпті болуы да мүмкін, сондай-ақ ток амплитудасының ұлғаюына да әсерін туғызады,олар орныққан периодты процестегі ток амплитудасынан ондаған есе артып кетуі де мүмкін.
Коммутацияның екі заңы бар, соларға анықтама берейік:
1.Индуктивті тармақтағы ток және магнит ағыны коммутациялау кезінде тікелей коммутацияға дейінгі мәніне тең болады және одан ары тек сол мәннен бастап өзгере бастайды;
іL(0ַ) = іL(0+),
мұндағы, іL(0ַ) - коммутацияға дейінгі ток, іL(0+) - коммутациядан кейінгі ток.
Егер индуктивті ток секірмелі өзгереді деп ұйғаратын болсақ, онда индуктивті кернеу uL = Ldidt шексіздікке тең болар еді. Мысалы индуктивтігі бар тармаққа тізбекке қосқан мезгілде онда ток болмаса, бұл тармақтағы ток коммутациясы мезгілінде нольге тең болады да, нольден бастап өзгереді.
2.Сыйымдылығы бар кез келген тармақтағы кернеу және сы-йымдылықтағы заряд коммутациялау кезінде тікелей коммута-цияға дейінгі мәніне тең де, бұдан былай тек осы мәнінен бастап өзгереді. Егер коммутациялау кезінде сыйымдылығы бар тармақ үшін сыйымдылықтағы кернеу секірмелі өзгереді деп ұйғарсақ, ондағы ток і = С duC dt шексіздікке тең болар еді және кедергісі бар тізбекке тағы да Кирхгофтың екінші заңы орындалмайды.
Бұл жағдайларды энергетикалық тұрғыдан да түсіндіруге болады. Индуктивтіктегі токтың және сыйымдылықтағы кернеудің лезде (секірмелі) өзгерудің мүмкін еместігі, соларда жи-налған энергияның ( орауыштағы магнит өрісінің энергиясы Li22 және конденсатордың электр өрісінің энергиясы Сu2C2 тең ) секірмелі өзгере алмайтындығында. Шындығында олардағы энер-гияның секірмелі өзгеруі үшін индуктивтікте және сыйымды-лықта шексіз аса үлкен қуат керек болар еді, ол мүмкін емес, сондықтан ол физикалық мағынасын жоғалтады. Түзу сызықты тізбектердегі өтпелі процестерді қарастырғанымызда коммутация кезінде пайда болатын электр доғасын ескермейміз, өйткені электр доғаның коммутациялауға әсері тимес үшін коммутация-лау ұзақтығын өтпелі процестермен салыстырғанда өте аз деп санаймыз. Коммутацияның басталу уақытын t=0ַ немесе t=0+ деп қабылдаймыз.

Резистивти және сыйымдылықты элементтері бар тізбектердегі өтпелі процестерді зерттеу
Сыйымдылық пен резистор параметрлерінің өтпелі процесс сипатына ықпал етуін зерттеу. Жұмысты орындау нәтижесінде индуктивти элементтері бар тізбектердегі өтпелі процестерді талдау кезінде қолданылатын негізгі ұғымдарды, уақыт тұрақтысы мен бастапқы шарттарды анықтауды білу қажет.

Резистивти,инуктивті және сыйымдылықты элементтері бар тізбектердегі өтпелі процестерді зерттеу
Бірнеше реактивті элементтері бар тізбектердегі өтпелі процесстерді зеттеу. Жұмысты орындау нәтижесінде индуктивти элементтері бар тізбектердегі өтпелі процестерді талдау кезінде қолданылатын негізгі ұғымдарды, уақыт тұрақтысы мен бастапқы шарттарды анықтауды білу қажет.
Алғашында өтпелі процестерді есептеудегі жалпы жағдай-ларды қарастырамыз. Мысал ретінде тармақталмаған R, L, C элементтерінен тұратын тізбекке е(t) ЭҚК көзін қосып, ол үшін Кирхгофтың екінші заңын жазамыз:
Ri + L didt + 1C ∫ idt = e, (1.1)

1-сурет

мұндағы і − өтпелі ток, коммутация болғаннан кейін өтпелі процеспен санаспайтындай уақытқа жеткенде еріксіз (принуж-денный) режимге өтетін боламыз ( орныққан, қалыптасқан режим).

Ri еркз + L di еркз dt + 1C ∫ i еркз dt = e, (1.2) мұндағы і еркз ─ еріксіз ток (орныққан режимдегі ток).(1.1) тең-деуден (1.2) теңдеуді алатын болсақ, сонда
іерк= і-іеркз (1.3)
Ri ерк + L di ерк dt + 1C ∫ i ерк dt = 0 (1.4)
немесе uRерк + uLерк ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Өтпелі үдерістер
Бос процестер мінездемесі
Сызықты электр тізбектеріндегі өтпелі процестер
Өтпелі процестер жайлы
Өтпелі процестер жайлы ақпарат
R , L ─ тізбекті тұрақты кернеуге қосқандағы өтпелі процесті зерттеу
Зауыттың электр жүктемелері
Бұқаралық ақпарат құралдары - қоғамдағы төртінші билік
Автоматика элементтерінің әрекет ету принциптері
ӨТПЕЛІ ЭКОНОМИКА ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗІ
Пәндер