Экономикалық өсудің үлгілері

Өндіріс қарқынын өсіруге қол жеткізу үшін экономикалық өсудің әр түрлі үлгілері құрылды. Экономикалық үлгі – бұл басты факторларды есепке алатын және екінші реттіктерден босатылатын оңайтылған теориялық схема.
Экономикалық өсудің алғашқы үлгісін 1758 жылы француз ғалымы Ф. Кенэ өзінің «Экономикалық кесте» деген енбегінде көрсетіп берді. Ол экономикалық ілімде алғашқы ретте қоғамдық өнімге заттай және құн формасында баланс жасады. Мұнда ол жай қоғамдық ұдайы өндірістің жиынтық өнімі белгілі құнмен қоғамда қалай бөлінетіндігін көрсетті. Ф. Кенэ қоғамдағы ұдайы өндіріс байланысының түп тұлғасын жасады және ұдайы өндіріс ұғымын алғашқы болып енгізді.
Экономикалық өсудің екінші үлгісін жасап, барынша терең әрі жан-жақты талдаған адам К.Маркс болып табылады. Ол қоғамдық құрылысты екі топқа бөледі: біріншісіне – материалдық игіліктер өндіретін сала,(оған жататындар-өнеркәсіп ауылшаруашылығы, құрылыс, байланыс, көлік, қызмет көрсету саласы), екіншісіне-денсаулық сақтау, мәдениет және адамның өмір сүруін қамтамасыз ететін басқа да маңызды салаларын жатқызады. Сонымен қатар, К Маркс қоғамдық өндірісті екіге бөледі. Бірі өндіріс құрал- жабдықтарын өндіретін сала, екіншісі-тұтынатын тауарлар