Scada жүйесі және интернет

1. SCADA.жүйелердің жалпы структурасымен тағайындауы.
2. SCADA.жүйенің функционалды структурасы
3. SCADA.жүйенің басқару процессі ретінде ерекшеліктері
4. Диспетчерлік басқару жүйелерінің негізгі талаптары.
5. SCADA.жүйенің қолдану аймақтары

Диспетчер басқару және берілген жиын (SCADA – Supervisory Control And Data Acquisition) негізгі келіп жатыр және тіршілік маңызды (процесстерге) күрделі динамикалық жүйелерге автоматты басқаруларға өте перспективті әдіске осы уақытқа қалып жатыр және облыстардан қауіпсіздіктен және сенімділіктен сынағыш көзқарастан. Сол диспетчер басқаруларға қағидаларда өнеркәсіпте және энергетикада ірі автоматты жүйелер салынып жатыр, көлікте, ғарыштық және әскери облыстарда, әр түрлі мемлекеттік құрылымдарда.
SCADA – Өңдеу үшін (объекттерден) алып тастаған нүктелерден нақты уақыттың мәліметтер жиынның процессі, алып тастаған объекттермен талдаудың және ықтимал басқарудың. Нақты уақыттың өңдеулер талабы (қатынастарының) барлығын қажетті оқиғаларының (берулер) жеткізулері қажеттілікпен мерзімді және осы (диспетчерге) операторға орталық интерфейске. Сол уақытта "нақты уақыттың" ұғым әр түрлі SCADA-жүйелер үшін айырмашылығы болып жатыр.
SCADA-жүйеге тапсырлатын екі негізгі функция:
• берілген жиын осы тексерілетін технологиялық процесс туралы;
• технологиялық процесспен басқару, Негізде жауапты беттермен жүзеге асырлатын берілген жиюлы және (белгілердің) ережелер, орындаутехнологиялық процесстің көбінесе тиімділігін және қауіпсіздігін қайсы қамтамасыз етеді.
АСУ ТП аппаратты құралдар дәстүрлі құрылым бойынша, 1.1-ші суретте көрсетілгендей, Өнеркәсіптік автоматтандыруда жүйелерге программалыққамтамасыз етулерге иерархияда SCADA-жүйелер деңгейлерде болады 2 және 3 және келесі негізгі функциялардың орындау қамтамасыз етіп жатыр.
Төменгі деңгейлерден және датчиктерден контроллерлерден тексерхатын технологиялық параметрлер туралы мәліметтер қабылдауы.
1. Сақтау архивтерде мәліметтер қабылданған.
2. Екінші өңдеу мәліметтер қабылданған.
3. Технологиялық процесстің жүріс график түрінде ұсынысы, ал сонымен бірге қабылданған және архивті мәліметте ыңғайлы форма қабылдау үшін.
4. Оператордың командалардың қабылдауы және төменгі деңгейлеріне және атқарушы тетіктеріне контроллерлеріне мекен-жайына олардың берілу.
5. Қызыметшіден технологиялық процесспен және әсерлермен тексерілетін сабақтас оқиғалардың тіркеуі, жауапты жүйелердің пайдаланымдың жәнеқызмет көрсетудің артына.
6. Білдірған авария оқиғаларға туралы қолдану кезіндегі және қызмет етуші қызыметшінің хабарлау, авария жағдайларда қызыметшіден әсерлердентіркеумен АСУТП программалық-аппаратты құралдардан тексерхатын технологиялық процесспен және жұмыс жасаумен сабақтас.

1. Системы диспетчерского управления и сбора данных (SCADA-системы) // Мир компьютерной автоматизации, 1999, №3, с.4-9.
2. Зайцев А. Новый уровень интеграции систем управления производством // Современные технологии автоматизации, 1997, №1, с.22-26.
3. Ицкович Э.Л. Особенности микропроцессорных программно-технических комплексов разных фирм и их выбор для конкретных объектов // Приборы и системы управления, 1997, №8, с.1-5.