Тұқымдық егістіктерді ұйымдастыру

1. Тұқымтану ілімі туралы түсінік
2. Ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің тұқымдарын егістікке дайындау тәртібі.
3. Ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің тұқымдарын егістікте өңдеу тәртібі
4. Қорытынды
5. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Тұқымтану – тұқымның өніп-жетілу мен тіршілігін , олардың орта факторларына талаптары , жоғары сапалы тұқым өсіру және оларды себуге дайындау әдістері, сондай-ақ себу материалдарының сапасы мен оларды анықтау әдістерін зерттейді.
Тұқымтану - өз зерттеу нысаны - егістік материал, арнайы міндетті- егістік материал сапасын бағалау әдістері бар. Демек, тұқымтану жеке ғылымға қойылатын талаптарға жауап бере алады. Ол бәрінен бұрын өсімдік шаруашылығымен тығыз байланысты және оның негізгі құрамдас бөлігі. Тұқымтануды, сорттық тұқымды көбейту, сондай ақ оларды таза күйінде сақтау мен шаруашылықтарды қамтамасыз ету жөніндегі шаралар жүйесін зерттейтін –тұқым шаруашылығынан ажырата білу қажет. Тұқымтану, басқа ғылымдар сияқты, 19-ғасырдың 70-ші жылдарындағы іс-тәжірбиелер талаптарынан туындайды. Ауылда капиталистік қатынастардың және сауданың дамуымен, тұқым белгілі бір қасиеттер – түп нұсқалық , тазалық, өнгіштік, ылғалдылық және басқа да қасиеттерімен сипатталатын тауар ретінде қолданыла бастады. Бұдан тұқымның осы қасиеттерін зерттеу мен стандарттау қажеттілігі туындады.
Дүние жүзіндегі тұқымды бақылайтын бірінші станцияны 1869 жылы Германияда профессор Ф.Ноббе құрса, Ресейдің бірінші ресми тұқым-бақылау станциясын Петербургтың басты ботаникалық бағы жанынан 1877 жылы профессор А.Ф.Баталин ашты.
Ауылшаруашылығы өндірісінде тұқым деп жоғары сапалы мол өнім алуға арналған әр түрлі жадығат айтылады, ол үшін мыналар пайдаланылады:
- нағыз тұқымдар (бұршақ, қырыққабат және зығыр тұқымдастар, мақта өсімдігі;
- жалаңаш және қабықты жемістер (қоңырбастар тұқымдасының дәндері- бидай, арпа, сұлы, т.б.; күнбағыс шекілдеуігі, қарақұмық жаңғақшасы, т.б.)
- жеміс шоғыры (қызылша домалағы т.б.);
- түйнектер ( картоп, жер алмұрты).
Тұқымдар өсімдіктердің биологиялық және шаруашылық құнды қасиеттерін иеленушілер, соның нәтижесінде олардың сапасы алынатын өнім мен оның сапа көрсеткіштеріне айтарлықтай әсер етеді. Ауылшаруашылық дақылдарының өнімдері тұқымнан басталатыны ежелден белгілі: егер танапқа сапасыз тұқым себілсе, алынатын өнім төмендеп кетеді. Мұндай жағдайда топырақ өңдеу де, тыңайтқыш қолдануда да, егістікке жасалған күтім де, жауын - шашында құр босқа зая кетеді.
Ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің тұқымдарын дайындауды, өңдеуді, сақтауды және пайдалануды ұйымдастыру тәртібі «Тұқым шаруашылығы туралы» 2003 жылғы 8 ақпандағы Қазақстан Республикасы Заңының 18-бабының 1-тармағына сәйкес әзірленді және ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің тұқымдарын дайындауды, өңдеуді, сақтауды және пайдалануды ұйымдастыру тәртібін анықтайды.

1.Агрономия негіздері. Қ.Әрінов,А.Нағымтаев-2007. Астана
2.Қазақстан республикасының 2003-2005 жылдарға арналған мемлекеттік аграрлық азық –түлік бағдарламасы.
3.Қ.К.Әрінов. Тұқымтану негіздері.-Ақмола,1995
4.Можаев Н.И., ӘріновҚ.К.,т.б. Өсімдік шаруашылығы.-Ақмола,1993.
5.А.Т.Тұрарбеков, А.В.Иванников.Солтүстік Қазақстан егіншілігі.-Алматы:Қайнар,1990.