Қара қарағайлы қаяс зиянкесінің Cемей орманында таралуы және оның морфологиялық ерекшелігі

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
І.тарау Қарағайлы қара қаястың морфобиологиялық ерекшеліктері ... ... ... ... ..5
ІІ.тарауҚаястан төнетін зиянды аурулар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
2.1 Орман шаруашылығын қаястан келетін түрлі мәселелер және шешімдері.10
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Қазіргі таңда Семей орманы мамандары жүргізген тексерулер нәтижесі көрсеткендей, Семей қаласы Ертіс аумағындағы орман алқабында зиянкестер айтарлықтай үлкен көлемде кездесетіні анықталды.Сол себептен болар арнайы мамандар зиянкестердің түрлерін есепке алмайды және оған күрес шаралары қарқынды түрде жүргізілмейді. Зиянкестерге қарсы белсенді күрес тек жаппай зиян келтіргенде ғана жүргізіледі.Олардың түрлері аз немесе көп кездесседе олармен күрес жолдары тиянақты жүргізілсе,біздің еліміз таза ауалы,жасыл желекті елге айналар еді. Сондықтанда ғылыми жұмысты орындауда осы мәселені зерттеу туындап отыр және орман зиянкестерімен күресу қазіргі таңдағы негізгі мәселенің бірі деп ойлаймын.
Орман зиянкесі болып табылатын қара қарағайлы қаястың жалпы сипаттамасына тоқтала отырып, оның алдын алу жолдары мен жою жұмыстарын жүргізу шаралары. Қарағайлы орман ағаштарында пайда болған қара қаясты бақылауға алу,қара қаяспен күресу жолдарын қарастыру; Қаястарда сезім мүшелері жақсы дамыған. Олар әртүрлі механикалық, химиялық, дыбыстық, көру, есту, терінің сезу қабілеті, т.б. көптеген тітіркенулерді қабылдай алады. Қанаттарының үстінде сұр және сарғыш түктері бар. Қара қарағайлы қаястың жұлдыз құрты 35-40мм, түсі ақ,аяқсыз,денесі бунақ-бунақ, денесінде ашық сары тұсті түкшелері бар. Қарағайлы қара қаяс жұлдыз құрты ағаш діңінде қыстайды. Көктемде қуыршақтанады.
Орман аурулары - қоршаған ортаның қолайсыз факторларынан немесе ауру өсімдіктерден сау өсімдіктерге берілетін организмдерден туындайтын және өсімдіктер құрылысының өзгеруіне немесе олардың құрып кетуіне әкеп соқтыратын патологиялық процесстер. Орманның аса қауіпті зиянкестері - жаппай көбейіп, таралатын, сөйтіп ормандарға зияндылықтың экономикалық шегінен асып кететін залал келтіретін зиянкес организмдер; орман зиянкестері - орман екпелерін зақымдайтын организмдер.

1 Қазақстан Республикасының Орман кодексі. Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 8 шілдедегі № 477 Кодексі.
2 Атрохин В.Г., Гурский А.А., Аманбаев А.К., Токтасынов Ж.Н. Леса и лесное хозяйство Казахстана.Алматы.2002.-244 б
3 Кентбаев Е.Ж., Кентбаева Б.А. Деревья и кустарники Казахстана для лесовыращивания. – Алматы, 2008.-103 б
4 Сағимұратов, Е. Орман мәселесі ойландырады // Семей таңы. - 2009. - 13 тамыз.– 9 б.
5 Тілеубайқызы, Л. Орманды қалпына келтіру – кезек күттірмейтін мәселе // Дидар. - 2008. - 19 ақпан. - Б. 1.
6 Биология: Жалпы білім беретін мектептің, 9-сыныбына арналған оқулық, 2-басылымы, өңделген/ 212 б
7 Набатов Н.М. Лесоводство. – М.: 2007. – 325 б.
8 Нестеров В.Г. Общее лесоводство. – М.: 2000
. – 432 б.
9 Сүлейменов А.А. Орман шаруашылығы: курстық жұмысты орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар.- Павлодар: Кереку,2008.- 20 б.
10 Эйтинген Г.Р. Лесоводство. – М.: 2002. – 426 б.