Электр мен сәуле жарақаттары кезіндегі алғашқы ветеринариялық көмек

І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
2.1.Электр тогы
2.2.Сәуле жарақаттары
2.3.Алғашқы ветеринариялық көмек
ІІІ. Қорытынды
ІV. Қолданылған әдебиеттер тізімі

Негізінде электр тоғымен және сәуле жарақаттарымен жарақаттану үлкен әсер әкеледі жәнеде көптеген зардаптар келтіреді. Малдарға шығын келтіруі мүмкін. Электр тоғының - атмосфералық электр түйісінің әсерінен болатын зақым электр жарақаты деп аталады. Электр тоғының немесе найзағайдың электр ұшқынының организм арқылы өтуі жергілікті және ортақ бұзушылықты туғызады. Жергілікті зақымдау электр тоғы кіріп шыққан жерлердегі ұлпалардың күйуінен көрінеді. Тоқтың соғуы- организмге термиалық, электрлік және механикалық әсерден туындайтын күрделі химиялық-физикалық құбылыс. Электр тоғы өткен кезде малдың жалпы белгілері әртүрлі: жеңіл соққы, дененің күйіп ашуы, бұлшық еттің құрысуы, дірілдеу. Электр тогынан зақымдану олар техникалық немесе атмосфералыық электр тогы әсер етуінің нәтижесінде туындайды. Электр приборларын малмен жұмыс істегенде немесе малдың абайсызда токка түсуінен электр жарақаттарына соқтырады. Ток соғуы организмге термиялық, электролиттік және механикалық әсерлерден тұратын күрделі физикалық химиялық процесс. Ток әсері күші 3-5 мА тең болған жағдайда сезіле бастайды, ал күші 20-25 мА тең ток бұлшық еттердің еріксіз қысқаруына соқтырады. Электр тогы соққанда малдың өліміне және салданып қалуы әбден мүмкін . Электр тогы соғуының себептерін және фактілерін кейде анықтау өте қиын болады, сонымен қатар электр жарақатын зақымданудың басқа түрлерімен (дене бетінің шағын бөлігінің термиялық түйісу күйіктері,электр тогы соғып биіктен құлаған кездегі сынықтар, т.б.) жеңіл шатастырып алуға болады.

1. Медицинская энциклопедия. Электротравма.
2. http://www.medical-enc.ru/26/electrotrauma.shtml
3. Колб Л.И., Леонович С.И., Яромич И.В. Общая хирургия.- Минск: Выш.шк., 2008 г.

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министірлігі Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік университеті Аграрлық факультет Ветеринарлық санитария кафедрасы

БӨЖ
Тақырыбы: Электр және сәуле жарақаттары кезіндегі алғашқы ветеринариялық көмек

Орындаған: Тусупбекова А.А. Тобы: ВС - 303 Тексерген: Ахметжанов О.Н.

Семей қ. 2015 ж.

Жоспар:
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
2.1.Электр тогы
2.2.Сәуле жарақаттары
2.3.Алғашқы ветеринариялық көмек
ІІІ. Қорытынды
ІV. Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Негізінде электр тоғымен және сәуле жарақаттарымен жарақаттану үлкен әсер әкеледі жәнеде көптеген зардаптар келтіреді. Малдарға шығын келтіруі мүмкін. Электр тоғының - атмосфералық электр түйісінің әсерінен болатын зақым электр жарақаты деп аталады. Электр тоғының немесе найзағайдың электр ұшқынының организм арқылы өтуі жергілікті және ортақ бұзушылықты туғызады. Жергілікті зақымдау электр тоғы кіріп шыққан жерлердегі ұлпалардың күйуінен көрінеді. Тоқтың соғуы- организмге термиалық, электрлік және механикалық әсерден туындайтын күрделі химиялық-физикалық құбылыс. Электр тоғы өткен кезде малдың жалпы белгілері әртүрлі: жеңіл соққы, дененің күйіп ашуы, бұлшық еттің құрысуы, дірілдеу. Электр тогынан зақымдану олар техникалық немесе атмосфералыық электр тогы әсер етуінің нәтижесінде туындайды. Электр приборларын малмен жұмыс істегенде немесе малдың абайсызда токка түсуінен электр жарақаттарына соқтырады. Ток соғуы организмге термиялық, электролиттік және механикалық әсерлерден тұратын күрделі физикалық химиялық процесс. Ток әсері күші 3-5 мА тең болған жағдайда сезіле бастайды, ал күші 20-25 мА тең ток бұлшық еттердің еріксіз қысқаруына соқтырады. Электр тогы соққанда малдың өліміне және салданып қалуы әбден мүмкін . Электр тогы соғуының себептерін және фактілерін кейде анықтау өте қиын болады, сонымен қатар электр жарақатын зақымданудың басқа түрлерімен (дене бетінің шағын бөлігінің термиялық түйісу күйіктері,электр тогы соғып биіктен құлаған кездегі сынықтар, т.б.) жеңіл шатастырып алуға болады.

Малды ток ұрғанда термиялық, электралиттік, биологиялық әсер етеді.
Токтың термиялық әсері - дене терісінің әр жерінің күюі, қан тамырларының, нерв жүйелерінің қызуымен (көтеруімен) байланысты.
Электролиттік әсері - қанның және организмнің басқа да сұйықтарының ыдырауына байланысты, оның физикалық құрамының бұзылуын туғызады.
Токтың биологиялық әсері - ағзаның тірі жасушаларының қызуы нәтижесінде, адам буындары тартылып, жүрек, өкпе қысылады, нәтижесінде қан айналу мен тыныс алу мүшелерінің жұмысы нашарлайды, тіпті олар жұмысын тоқтатуы да мүмкін. Электр тогының әсерінің әртүрлілігіне байланысты, жрарқаттанудың екі түрі болады:
:: Электрлік жарақат;
:: Электр тогының соғуы.
Электрлік жарақат тері жасушаларының кейбір жерлерін жарақаттайды. Электрлік жарақаттың келесідей түрлері болады: электрлік күю, электрлік белгілер, терінің металдануы, механикалық жарақат.
Электрлік күю - ең көп таралған электрлік жарақат түрі. Күйік екі түрі бар: токты және доғалы.
Токты күю - ток жүретін бөліктен контакт кезінде адам денесін ток соғуы.
Доғалық күю - жоғары кернеу астында тоқ жүретін бөлік пен адам денесі арасында электрлік доға пайда болады. Доға температурасы 3500оС ден жоғары және де энергиясы үлкен. Доғалық күйік III, IV дәрежені құрайды.
Күйік төрт дәрежеде сипатталады:
I - терінің қызаруы;
II - түрі бетінде ұсақ көпіршіктердің пайда болуы;
III - терінің барлық қабаттарының жансыздануы;
IV - клеткалардың өлуі.
Организмнің жарақаттану ауырлығы - күйіктің дәрежесіне байланысты емес, оның тері бетінің көмегімен сипатталады.
Электрлік белгілер - мал терісінде сұр немесе күлгін сары түсті дақтар пайда болады. Белгілер жырық, дақ, жара түрінде байқалады. Электрлік белгілер ауырмайды және емдеуге жеңіл болып келеді.
Терінің металдануы - электрлік доға нәтижесінде еріген металл қалдықтарының адам терісінің жоғары қабатына енуі. Метализация ыстық металл әсерінен терінің күюі. Бұл жағдай қысқа тұйықталу нәтижесінде және де шамадан тыс жүктелімнен рубилышктардың сөнуінен.
Механикалық жарақат - мал денесі арқылы өткен токтың әсерінен буындардың тартылуы.
Электр тоғының қауіптілігінің анықтайтын факторлары.
Электрлік тогының соғуы нәтижесінде келесідей жағдайлар туындайды:
* Естен тану, буындардың тартылуы;
* Естен танып, буын тартылғанмен тыныс алу және жүрек ағысының жұмыс істеуі нашарлайды;
* Естен тану, жүрек, тыныс алу жұмыстарының тоқтауы;
* Қан айналымы, тыныс алу, жүректің тоқтауы.

Электр тогының малға әсер ету салдары мен сипаты мына факторларға байланысты:
o Мал денесінің тоққа қарсы кедергісі;
o Тоқтың кернеулігі мен шамасына;
o Электр тогының әсер ету ұзақтығына;
o Мал денесінде тоқтың өту жолдарына;
o Электр тогының жиілігі мен оның тегіне;
o Қоршаған орта жағдайына.
Электр тоғы өткен кезде зардап шеккен малдың жеке түйсінулері әртүрлі: жеңіл соққы, дененің күйіп ашуы, бұлшық еттің құрысуы, дірілдеу.
Белгілері: тері жамылғыларының ағаруы, сілекейдің көп бөлінуі, құсықтың келуі, жүрек төңірігінің сырқырауы. Тоқтың әсерінін жойғаннан кейін зардап шеккен малдың шаршауды, бүкіл денесіндегі ауырлықты, еңсесін басуды немесе қозуды сезінеді.
Электр жарақаты кезіндегі жүйке жүйесіне электр тоғының әсері нәтижесінде пайда болған ортақ құбылыстар аса қауіпті. Тоқ соққан мал бірден есінен айырылады, бұлшық еттің қысқаруынан кейде зардап шеккен малды электр тоғы бар өткізгіштен ажырату өте қиынға түседі.
Жүйке клеткаларының зақымдалуының нәтижесінде ауыр күйді бастан өткереді. Естен айырылу, дене температурасының төмендеуі, тыныс алуының тоқтауы, жүрек қызметінің әлсіреуі, дененнің құрысуы.
Тоқтың денеге кіретін нүктесінен шығатын жеріне дейінгі жолы тоқ ілгегі деп аталады. Ол төменгі, жоғары толық ілгек болып бөлінеді:
# Төменгі ілгек-аяқтан-аяққа (онша қауіпті емес).
# Жоғарғы ілгек - қолдан-қолға (қауіптірек).
# Толық ілгек- өте қауіпті. Бұл жағдайда жүрек қызметі бұзылуы мүмкін.
Электр жарақаты төрт дәрежеге бөлінеді:
# I-дәрежеде зардап шеккен мал есінен айырылмай бұлшық етінің дірілін сезінеді;
# II-дәрежеде зардап шеккен малдың бұлшық еті дірілдеп, артынша есінен айырылады;
# III-дәрежеде зардап шеккен малда есінен айырылумен қатар жүрек қызметі мен тыныс алуы бұзылады;
# IV-дәрежеде зардап шеккен мал клиникалық өлім жағдайында болады.
Мал денесі электр тогын өткізгіш болып табылады. Электр тогына кедергі қасиетін көрсететін тері, сондықтанда мал денесінің кедергісін ең басты тері кедергісімен анықталады. Тері құрғақ, таза немесе жарақаттанбаған болса, кедергі 3 - 100 кОм, ал ішкі тері қабатының кедергісі 300 - 500 Ом. Ішкі тері қабатты белсенді болып келеді. Өндірістік жиілікте айнымалы токтың есептік шамасымен адам терісінің белсенді кедергісі 1000 Ом ға жетеді.
Сондықтан көмек көрсетуші электр тогы ұрған малға жақындамас бұрын, өзінің қауіпсіздігін қарастыру керек (қуат көзін өшіру, зардап шеккен мал денесінен ағаш затпен ток өткізгішті алып тастау және т.б.). Егер жәрдем көрсету кезінде зардап шеккен малдың ұйқы артериясында пульс жоқ болса, тез арада жүрекке массаж жасау керек. Егер ес-түссіз, бірақ тамыр соғып тұрса, басын бір шетке бұрып, аузын тазалап, жарақатын таңу қажет. Алғашқы көмек көрсеткен кездегі басты сәттердің бірі- зардап шеккен малды электр тоғынан тез босату. Бұны қауіпсіздік тәртіптерін сақтай отырып, өте мұқият жасаған жөн. Бұған бүкіл тізбектен тоқты ажырату, рубильникті, қосқышты, тығынды ажырату, өткізгіштерді кесу, зардап шеккен мал денесінен электр өткізгіштерді құрғақ таяқпен алып тастау арқылы қол жеткізіледі. Ажыратылмаған өткізгіштері жатқан кезде зардап шеккен малды жалаң қолмен ұстау өте қауіпті. Зардап шеккен малды өткізгіштен босатып, қауіпсіз жерге апарғаннан кейін оны мұқият тексеру қажет. Жергілікті зақымдануды термиялық күйік кезіндегі сияқты емдеп, таңғышпен жабады.
Жеңіл ортақ құбылыстар қоса болатын (талықсу, естен уақытша айырылу, бастың айналуы мен ауыруы және жүректің шаншуы), зақымдалу кезінде алғашқы медициналық көмек оқиға болған жерде жедел және үздіксіз көрсетілуге тиіс. Жасанды тыныс алдыруды тоқтатпау керек, ол жүйелі, табанды және үздіксіз жүргізілуге тиіс.
Жүрек тоқтаған кездегі алғашқы көмек жүректің сыртқы сылауын біруақытта жүргізу арқылы ертерек басталуға тиіс.
Егер жүректі сылау мүмкіндігі болса оны жүректің жұмысын жақсартатын дәрі-дәрмектер беру қажет.

Алғашқы көмек көрсеткенде ең алдымен электр тогының әсерін тоқтату керек. Бұл қажет, өйткені электр сымы соққанда зақымдалған малдың көбінесе ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.