Мұнай мен газды тасымалдауға арналған жабдықтар

Электростанция арқ тасымалдау
Теміржол арқ тасымалдау
Танкерлер
Ұңғымалар
Газ жер қойнауларынан қабатта атмосфералық дүркін

Мұнай мен газды мұнай өндіретін химиялық ірі өнеркәсіптерде және электростанцияларда тасымалдау өте қолайлы. Теміржолдарымен мұнайды қазан(цистерн) арқылы тасиды. Ал теңіз және мұхиттарда кемемен, мұнай танкерімен тасымалдайды. Көп жерлерде мұнай мен газды мұнай және газ құбырлары арқылы тасымалдайды. Мұнай мен газ құбырлары – магистралды, болаттан жасалған мұнай танктері, олар жер қойнауында 1000 км – ден астам жерде жатады. Ал мұнайды сақтау, жен мен көмірді сақтағаннан да қиын. Мұнайдан мұнай өнімдерін ала алатындай етіп сақтау үшін арнайы металдық қойма(резервуар) салу қажет. Олар үлкен консервті банкіге ұқсайды. Оның сыртын сұр түспен бояйды. Себебі оған күннің көзі түспеуі қажет.



Егер оған күннің көзі түсіп кететін болса, мұнай қызып кетеді. Қазіргі кезде табиғи газды құбырлар арқылы тасымалдайды. Газ 75Па атмосфералық қысымда диаметрі 1,4 метрлі құбырда жөнелтіледі. Газ құбырдың бойымен өткенде мұнайдың кинетикалық энергиясы азаяды. Ал шайқалу күші анағұрлым көбейеді. Жылу өткізгіштігі біраз өсіп қалады. Құбыр арқылы тасымалдаудан гөрі танкер арқылы тасымалдаған жеңіл. Бұл газдың сұйылтылған түрін тасымалдауға өте қолайлы. Газды тасымалдаудың алдында оны -150 - 160°С та суылтады. Танкерлердің әдеттегі көлемі 150.000 – 250.000ды құрайды. Мұндай жолен тасымалдау құбыр жолымен тасымалдағанға қарағанда әлдеқайда үнемді болып келеді.

Және танкерлер әлдеқайда қауіпсіз болады. Мұнай құбырларының үш түрі болады. Атанылған түсініктеме өндірістердегі әр түрлі обьектлері бар ұңғымақтарын жалғастыратын кәсіпшілік. өндіріс аралығы басқа да магистральді мұнай құбырларының кен орындары немесе бастапқы мұнай газ өндіруші кешеннің шек болатын алып тастаған өнеркәсіптік обьект туралы жазған. Магистральді мұнай құбырлары қайта өзгерту және тұтынудың орындарына кен орындарына мұнайды жеткізу үшін салады, соның ішінде мұнай базасы, мұнай қима терминалдар, мұнай өңдейтін заводтар жатады. Әйтсе де, мұнайдың халықаралық тасымалдануы танкерлері негізгі құрылғы болып келеді. Мұнай және отынның тасымалдануы үшін қолайлы көлік теңіздегі және өзеннің танкерлері болып табылады.
Өзеннің мұнай тасымалдары темір жолмен салыстырғанда, шығын 10-15% төмен, автомобильдік жолмен тасымалдау салыстырғанда 40%.Арнайы мақсаттар автонарт қолдан танкерлері – тау шайырлардың тасымалдаулар үшін соның ішінде(кимені қабылдайтын жүктерді жалпы салмақпен) 16500-24999 тонналардың жалпы тағайындалуы танкерлері, мұнай өнімдерін тасымалдау үшін қолданылады; мұнайда мұнай өнімдері де(25000-44999 тонна) орташа тонна танкерлер жеткізу үшін арналған үлкен тоннада 45000 тонналардың детвейт танкері, және оларға болып есептеледі. Мұнай тасымалдау бойынша негізгі жүктеме теңіздегі жолымен дәл келеді. Өзеннің күре тамырлары бойынша мұнай тасымалдаулар үшін 2000-5000 тонналардың детвейттерімен баржаны пайдаанылады. Кеме алыптар кеме сондықтан тасымалдауға серіктестері едәуір шығынды қысқартады. Барлық емес теңіз порттары дегенмен супер өсінде қабылдай алу. Мұндай алыптар үшін терең порттар керек.
Мысалы: фарватер бойынша шектеулер артынан Ресейлік порттардың көпшілігі осылай 130-150 мың тонналарға реквитті бар танкерлер қабылдау қабілетті емес. Танкердің жүк тасу бөлмелері резервуаларымен бірнеше көлденең 1-3 ұзына бойына ысырып тауларымен бөлінген танкерлер. Кейбіреулер су баластының қабылдауы үшін тек қана қызмет көрсетеді. Танкерлерге рұқсат палубадан алуға болады-тығыз қақпақтарымен ықшамдауды қылтадан кейін.