Паскаль программалау тілі. Шығу тарихы

Жоспар
Кіріспе

1.Шығу тарихы
2. Тiлдiң алфавитi
3.Тiлдiң қарапайым құрылымы
4.Мәлiмет типтерi
5.Идентификаторлар
6.Стандартты функциялар
7.Өрнектер
8.Программа құрылымы
9.Паскаль тiлiнiң операторлары

Паскаль программалау тiлiнiң алғашқы нұсқасын 1968 жылы Стэнфорд университетiнiң информатика кафедрасының профессоры Никлаус Вирт жасады.
Ал 1975 жылы стандартты Паскальдың компиляторымен Турбо Паскаль (3.0 версия) программмалау тiлi пайда болды. Содан берi Паскаль жалпыбiлiмдiк, кәсiптiк-техникалық мектептерде және жоғары бiлiм беру орындарында “бiрiншi” программалау тiлi ретiнде қолданыла бастады.
Тiлдiң алфавитi
Тiлдiң алфавитi басқа тiлдермен салыстырғанда құрылымы жағынан түсiнiктi. Тiлдiң алфавитiнiң құрамына әрiптер, цифрлар және арнайы белгiлер кiредi.
1) Әрiптер ретiнде латын алфавитiнiң 26 әрпi ғана қолданылады. Ұлттық алфавиттегi әрiптер (қазақ, орыс т.с.с.) тек апострофқа (жоғарғы үтiрге) алынған сөз тiркестерi немесе жүйелi жақшаға алынған түсiнiктеме ретiнде ғана кездеседi.
2) Цифрлар: 0, 1, 2, …, 9
3) Арнайы белгiлерге төмендегi белгiлер жатады:
а) арифметикалық амалдардың белгiлерi
1-кесте
Р/н Атауы Белгiленуi Түсiндiрме
1
2
3
4
5

6 қосу
азайту
көбейту
бөлу
div

mod +
-
*
/

бөлiндiнiң бүтiн бөлiгiн табу
бөлген кездегi қалдықты табу
Мысалы: 10 div 3 амалының нәтижесi 3, 10 mod 3 – нәтижесi 1.
ә) Қатынас белгiлерi:
2-кесте
р/н Атауы Белгiленуi
1
2
3
4
5
6 үлкен
кiшi
үлкен, не тең
кiшi, не тең
тең
тең емес >
<
>=
<=
=
<>
б) Айыру белгiлерi:
_ (бос орын), ., ;, :, (, ), [, ], {, }, ,,
Тiлдiң қарапайым құрылымы
Тiлдiң қарапайым құрылымына сан, идентификатор, тұрақты, айнымалылар, функция және өрнек ұғымдары кiредi. Программада амалдардың орындалуына қажеттi мәлiметтердiң сандық, логикалық немесе символдық (литерлiк) мәндiк шамалары болады. Олармен жұмыс iстеу қолайлы болуы үшiн бұл шамалардың мәндерiнiң өзi емес, оны белгiлеу

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Паскаль программалау тiлi (2)

Жоспар

1.Шығу тарихы
2. Тiлдiң алфавитi
3.Тiлдiң қарапайым құрылымы
4.Мәлiмет типтерi
5.Идентификаторлар
6.Стандартты функциялар
7.Өрнектер
8.Программа құрылымы
9.Паскаль тiлiнiң операторлары

Шығу тарихы
Паскаль программалау тiлiнiң алғашқы нұсқасын 1968 жылы
Стэнфорд университетiнiң информатика кафедрасының профессоры Никлаус Вирт
жасады.
Ал 1975 жылы стандартты Паскальдың компиляторымен Турбо Паскаль (3.0
версия) программмалау тiлi пайда болды. Содан берi Паскаль жалпыбiлiмдiк,
кәсiптiк-техникалық мектептерде және жоғары бiлiм беру орындарында
“бiрiншi” программалау тiлi ретiнде қолданыла бастады.
Тiлдiң алфавитi
Тiлдiң алфавитi басқа тiлдермен салыстырғанда құрылымы жағынан
түсiнiктi. Тiлдiң алфавитiнiң құрамына әрiптер, цифрлар және арнайы
белгiлер кiредi.
1) Әрiптер ретiнде латын алфавитiнiң 26 әрпi ғана қолданылады. Ұлттық
алфавиттегi әрiптер (қазақ, орыс т.с.с.) тек апострофқа (жоғарғы үтiрге)
алынған сөз тiркестерi немесе жүйелi жақшаға алынған түсiнiктеме ретiнде
ғана кездеседi.
2) Цифрлар: 0, 1, 2, ..., 9
3) Арнайы белгiлерге төмендегi белгiлер жатады:
а) арифметикалық амалдардың белгiлерi
1-кесте
Рн Атауы Белгiленуi Түсiндiрме
1 қосу +
2 азайту -
3 көбейту *
4 бөлу
5 div бөлiндiнiң бүтiн бөлiгiн табу
бөлген кездегi қалдықты табу
6 mod

Мысалы: 10 div 3 амалының нәтижесi 3, 10 mod 3 – нәтижесi 1.
ә) Қатынас белгiлерi:
2-кесте
рн Атауы Белгiленуi
1 үлкен
2 кiшi
3 үлкен, не тең =
4 кiшi, не тең =
5 тең =
6 тең емес

б) Айыру белгiлерi:
_ (бос орын), ., ;, :, (, ), [, ], {, }, ,,
Тiлдiң қарапайым құрылымы
Тiлдiң қарапайым құрылымына сан, идентификатор, тұрақты, айнымалылар,
функция және өрнек ұғымдары кiредi. Программада амалдардың орындалуына
қажеттi мәлiметтердiң сандық, логикалық немесе символдық (литерлiк) мәндiк
шамалары болады. Олармен жұмыс iстеу қолайлы болуы үшiн бұл шамалардың
мәндерiнiң өзi емес, оны белгiлеу атаулары – идентификаторлар қолданылады.
Бұл атаулар әр түрлi мәндердi (сандық мән, символдық мән т.с.с.)
қабылдағандықтан, олардың типi деген ұғым енгiзiледi.
Мәлiмет типтерi
Кез келген тұрақты, айнымалы, функция немесе өрнек өзiне тән бiр түрмен
ғана сипатталады. Тұрақты сандарды сыртқы пiшiнiне қарап-ақ ажыратуға
болады, ал айнымалылар мен функциялар программаның сипаттау бөлiгiнде
анықтала жазылып көрсетiледi. Мәлiмет типтерi қарапайым құрылымды-
скалярлық және күрделi құрылымды-структуралық шамалар болып екiге бөлiнедi.
Бұл мәлiметтердiң әрқайсысының 4 түрi бар. Қарапайым скалярлық: бүтiн -
INTEGER, нақты - REAL, логикалық - BOOLEAN және символдық - CHAR, ал
күрделi структуралық массивтер - ARRAY, жазбалар - RECORD, жиындар - SET
және файлдар – FILE болып бөлiнедi.
Сандар мен айнымалылар бүтiн және нақты болып екiге бөлiнедi. Бүтiн оң
және терiс сандардың жазылуы да қарапайым: 6, -40, 1999, 0, т.с.с.
Бүтiн сандар –32768 бен 32767 аралығында ғана бола алады. Нақты сандар
кәдiмгi табиғи аралас сандар тәрiздi санның бүтiнi мен бөлшегi нүкте арқылы
ажыратылып жазылады. Мысалы: 3.023,
-1.264, 5.0, -23.94
Ал өте үлкен немесе кiшi нақты сандар көрсеткiшi бар экспоненциал
сандар түрiнде жазылады. Мысалы: -2.65Е-06, 3.9Е+04, .61Е-02, -. 5ЕЕ+08.
Мұндағы Е әрпi “10-ның дәрежесi” деген мағынаны бiлдiредi. Санның бүтiн
бөлiгi нөлге тең болса, ол жазылмайды, ал санның таңбасы оң болса, +
белгiсi қойылмайды. Нақты сандар -1Е-38-ден 1Е38-ге дейiнгi аралықта бола
алады. Мәндерi бұл аралықтан шығатын сандар үшiн арнайы тәсiлдер
қолданылады.
Логикалық немесе бульдiк тип “BOOLEAN” сөзi арқылы өрнектеледi. Бұл
типтегi шама екi мәннiң бiреуiн ғана қабылдай алады:
TRUE (ақиқат) немесе FALSE (жалған).
Логикалық амалдың үш түрi бар:
AND (логикалық “және”), OR (логикалық “немесе”), NOT (логикалық “емес”).
Бұл амалдардың мәндерi төмендегi қатынастар бойынша анықталады:
TRUE AND TRUE = TRUE TRUE OR TRUE = TRUE
TRUE AND FALSE = FALSE TRUE OR FALSE = TRUE
FALSE AND TRUE = FALSE FALSE OR TRUE = TRUE
FALSE AND FALSE = FALSE FALSE OR FALSE = FALSE
NOT TRUE = FALSE NOT FALSE = TRUE
Символдық немесе литерлiк типтегi берiлгендер “CHAR” сөзiмен жазылады.
CHAR типтегi шамаларды арифметикалық өрнектерде қолдануға болмайды.

Идентификаторлар
Идентификатор – мiндеттi түрде әрiптен басталатын сандар мен әрiптердiң
тiзбегi. Оның ұзындығы 8 символдан тұрады. Мысалы: X, X1, SERN45T3, ALFA99,
P31PS161 т.с.с.
Идентификатор стандартты және бейстандартты (өзiмiз берген атау) болып
бөлiнедi. Стандартты атаулар тiлдiң объектiлерiн белгiлеу үшiн қажет,
оларды тек сол өз мағынасында қолдануымыз керек, мысалы: TRUE, FALSE,
BOOLEAN, REAL, ABS, SIN т.б. Паскаль тiлiнде программа жазуда қолданылатын
түйiндi сөздер де стандартты идентификаторға жатады, мысалы: ARRAY,
PROGRAM, BEGIN, VAR, CONST т.с.с.
Өзiмiздiң тұрақтыларға және айнымалыларға беретiн атауларымыз
стандартты идентификатордан өзгеше болуы керек, мысалы: SURET1, CENA,
MATERIAL, 2.25 т.с.с. Бiздiң ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.