Тірек-қимыл жүйесі: қаңқа, сүйек құрылысы және жарақаттарға алғашқы көмек

Тірек-қимыл аппараты

Орындаған:Бодауканов А. А

Тексерген:Кунанбаева Н. С

Тобы:П-411

Тірек-қимыл жүйесіне

қаңқа мен

бұлшықеттер жатады.

Бір-бірімен дәнекер ұлпалар

(шеміршек пен сүйек) арқылы байланысқан

сүйектер қаңқа түзеді. Қаңқа (скелет)

ағзаның тірегі,

ал оның бұлшықеттері қимыл-қозғалысты

қамтамасыз етеді.

Тірек - қимыл

жүйесінің маңызы

Қорғаныштық

(Ми-бассүйек)

Қимыл-

қозғалыс

Зат алмасу

(Са, Р)

Тірек

болады

Қан түзілу

(сүйек кемігі)

Энергетикалық

(хим - механ)

Пішін беріп,

Пішінің сақтайды

Тірек-қимыл жүйесінің маңызы

Бассүйек

Тұлға

жамбас

Аяқ сүйектері

Қаңқа бөлімдері

Қол

сүйектері

Бас қаңқасы

Омыртқа жотасы (33-34 омыртқадан тұрады)

Мойын бөлімі

(7 омыртқа)

Арқа бөлімі

(12 омыртқа)

Бел бөлімі

(5 омыртқа)

Сегізкөз бөлімі (5)

Құйымшақ бөлімі (4-5)

Омыртқаның құрылысы

1 - денесі;

2 - доғасы;

3 - буындық қанаттары;

4 - арқа қанаты;

5 - бүйір қанаттары;

6 -омыртқа тесігі.

Кеуде қуысы

1 - қабырғалардың шеміршекті

шеттері;

2 - қабырғалар;

3 - төссүйек;

4 - омыртқа жотасы

Жамбас сүйектері

1-мықын;

2-шат;

3-шонданай;

4- сегізкөз

Иық белдеуі және қол сүйектері:

1 - бұғана; 2 - жауырын;

3 - тоқпан жілік;

4 - шынтақ сүйек;

5 - кәрі жілік;

6 - білезік сүйектері;

7 - алақан сүйектері;

8 - саусақ сүйектері

Алақан сүйектері

1-жамбас сүйегі;

2-ортан жілік;

3-асықты жілік;

4-шыбық (садақ) сүйек;

5-өкше сүйек;

6-толарсақ сүйектері;

7-табан сүйектері;

8-башпай сүйектері

Аяқ сүйектері

Аяқ-башпай сүйектері

Сүйек пішіні мен мөлшері

Ұзын сүйектер

(түтікті сүйектер)

Қысқа сүйектер

Жалпақ сүйектер

Сүйектердің байланысуы

қозғалмайтын

Жартылай

қозғалатын

Бассүйек Сегізкөз

Омыртқа жотасы

230 буындар бар

Сүйектің құрамы

Сүйектің құрамында 50% су, 12, 5% нәруыз тектес органикалық зат оссеин (жұмсақ, серпінді органикалық зат) 21, 8% минералды заттар (кальций фосфаты), 15, 7% май болады. Оссеин заты сүйекке серпінді, иілгіштік қасиет береді.