Жыраулар поэзиясы жайлы

Презентация қосу

Сабақтың тақырыбы:

“Жыраулар поэзиясы ”
Сабақтың мақсаты: Білімділік.
Оқушыларға жыраулар поэзиясынан
білімді қалыптастыру, жыраулар әлемін
меңгерту, сөз өнерінің ғылыми негізін
аңғарту;
Дамытушылық:Танымдық қабілетті
ояту, аманат жайлы өзекті ой дамыту,
дана, дара тұлғаны қалыптастыру;
Тәрбиелік: Ұлттық құндылықтарды
бағалау
«Жыр»-(көне түркі тілінде «иыр»)
деген сөзінен шыққан
Жыраулар өз шығармаларын
ақыл-нақыл, өсиет түрінде
айтқан.
Түсініктеме :
Толғау дегеніміз – қазақ әдебиетінде
ақындар шығармашылығында ,
әсіресе жыраулар поэзиясында жиі
орын алған жанр . Толғауда ақын
өмір , қоғам, адам тіршілігі ,
жақсылық, жамандық т.б жайлы
ақыл-өсиет, насихаттық тұрғыда ой
қозғайды .
Толғауларының тақырыптары

Туған жерді,елді сүю Адамгершілік қасиеттерді
насихаттау

Отанды қорғау, елді Ел мен жерге еңбегі
бірлікке шақыру өткен батырлар, хандар
т.б. жайлы
Ел билеушілердің
кеңесшісі, уәзірі,
Халық поэзиясын биі Кемел ойлы
жасаған
ақындар
ақылғой даналар

Шалкиіз жырау
-жыраулық Жыраулар XV-XVIII ғасыр
-поэзияның атасы.

шығармаларын
ақыл-нақыл, өсиет Бұқар жырау,
түрінде айтқан Шешендік, Асан Қайғы ,
даналық сөздер Ақтамберді жырау,
авторы

Ашық сабақтар
Жырау әдебиетінің негізгі өкілдері :
Асан Қайғы ,Қазтуған, Доспамбет, Шалкиіз,
Жиембет, Марқасқа, Қазыбек, Ақтамберді,
Бұқар және т.б
Асан қайғы Желмаясын
мініп, кең байтақ қазақ
жерін түгел аралаған.
«Жерұйық» жерді
іздеген, ну орман мен
шалғынды жерге
халықты қоныстырсам
деп армандаған.
Сондықтан Шоқан
Уәлиханов оны
«Көшпенділер философы»
деп атаған.
Бұхар жырау(1668-1781)
Атақты жырау,қоғам
қайраткері.

Бірінші тілек тілеңіз,
Бір аллаhқа жазбасқа.
.....Бесінші тілек тілеңіз
Бес уақытты бес намаз,
Біреуі қаза 0алмас0а7
(Бұхар
жырау)
Шалкиз
жырау(1465-1560)

Шалкиіз жырау -
қазақ әдебиеті
тарихындағы
жыраулық
поэзияның атасы
болып саналады
Жапалақ ұшпас жасыл тау,
Жақсының өзі өлседе сөзі сау.
Ойлап тұрсам жаманның,
Жалаңдаған өз басына тілі жау.

(Шалкиз жырау)
Жабағылы жас
тайлақ,
Жардай атан болған
жер.
Жатып қалған бір
тоқты,
Жайылып мың қой
болған жер.
(Қазтуған жырау)
Қазтуған жырау (1420--)
Еңсегей бойлы ер Есім,
Есім сені есірткен,
Есіл менің кеңесім,
Ес білгеннен, Есім хан,
Қолыңа болдым сүйесін.

XVII-Ғасыр (Жиембет жырау)
Ашық сабақтар
Қосымша материалмен жұмыс:
Жыраулар Өмірдерек Еңбектері Тақырыптары

1. Асан қайғының 1361 жылы Еділ бойында «Құйрығы жоқ Адамгершілік
шын аты – туған. Әкесі Сәбит – жалы жоқ», «Еділ қасиеттері, елдің
Хасан саятшы. Керей және бол да, Жайық бол», бірлігі, татулығы.
Сәбитұлы, ірі Жәнібек хандарды «Ай, хан», «Таза Халықтың ерлігі,
жырау, би, жақтаған. 1485-1470 жылы мінсіз асыл тас», бірлігі, адамгершілік
«Желмая түйесі Сарыарқа Ұлытауда «Бұл заманда не қасиеттері.
болған. қайтыс болған. ғаріп».

2.Қазтуған 1420 жылдары Еділ «Мадақ жыры», Халықтың ерлігі,
Сүйіншіұлы. бойында, Астрахань «Алаң да,алаң, алаң бірлігі, адамгершілік
Қол бастаған облысында дүниеге келген. жұрт», «Қайран қасиеттері.
батыр, ел 1460-1480 жылы Қазақ менің Еділім».
басқарған би. Ордасы құрамына енеді.
Жыраудың бұдан соңғы
өмірі туралы дерек
сақталмаған.

3.Бұқар жырау 1668 жылы Павлодар «Тілек», «Жиырма Елін, жерін
облысының Баянауыл деген», «Ай, қорғаған батырлар,
ауданында туған. Әкесі Абылай,Абылай», ел басқарған хандар
Қалқаман батыр 1781 жыл «Кәрілік туралы», туралы.
Баянауылда Долба тауында «Жар басына
дүние салған. қонбаңыз».
Ашық сабақтар
Музыкалық сауат:
f форте қатты,
p Пиано ақырын
Ханға кім ақылшы болған?
“Жырау” деген атау қандай сөзден
шыққан?
Қандай жырауларды білесің?
Жыраулар поэзиясының тақырыптарын
атаңдар.
Жыраулар поэзиясының атасы кім?
Жыраулар поэзиясы туралы түсінгені ңді
әңгімеле.
Үй жұмысы:
Жыраулар туралы мәлімет дайындау
Сабақ аяқталды.
Сау болыңдар!

Ұқсас жұмыстар

Жыраулар поэзиясы туралы ақпарат

Шығарманы ұлттық құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

Абылай ханның ақылшысы

Жыраулар поэзиясының тақырыптары

Зымыран сұрақтар

Жыраулар поэзиясы туралы

КОРЕЙ ЖӘНЕ ҚАЗАҚ ПОЭЗИЯСЫ

Абай поэмаларының тілі

ҚАЗАҚ МӘДЕНИЕТІ НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА

МЫҢДАҒАН ЖЫЛДАР БОЙЫ ҚАЗАҚ ДАЛАСЫМЕН КӨШПЕЛІЛЕР

Пәндер