Отандық білім беру жүйесіндегі дамыта оқыту




Презентация қосу
Отандық білім беру жүйесіндегі
дамыта оқыту
Оқыту процесінде дамыту
Ағымдағы жүзжылдықтың 30 жылдары Л.С Выготский қазіргі замандағы о қытуды ң
концептуалдық қағидаларының бірін тұжырымдады ; “Оқыту дамытудың
аяғында сүйретілмей ,оны артынан жетелеп келеді ”. Егер осы ереженің бірінші
бөлімі психикалық даму мен оқытудың байланысын тіркеп отырса , онда екіншісі
–оқытудың осындай рөлін қамтамасыз етуші психологиялы қ механизмдерді ң
қандай екендігі туралы сұраққа жауап ұйғарады .Бұл жерде Л . С .Выготский
бала дамуының < … ішкі сипаты бар , бұл жетілу мен оқытудың әсері бірге
қосылатын бірыңғай процесс екнін> атап өтті. Л.C.Выготскийдің ,Д .Б.
Элькониннің ,В. В.Давыдовтың өздерінің зерттеулері баланың өмірге белсенді
бейімделуінің барлық жағдайын бейнелейтін дамыта оқытудың отандық
тұжырымдамасы әзірлемесінің психологиялық негіздерін салды ; табиғат
әлеміне , жалпы адамзаттық мәдениетке, маңызды басқа әлемдерге ену
,сонымен қатар ,баланың өзіндік сана –сезімін дамыту . Қазіргі уақытта дамыта
оқытудың В.В. Давыдов пен Л.В. Занков ұсынған негізгі екі түрлі жүйелі түрде
зерттелген. Егер біріншісі Л.С.Выготский, Д.Б.Эльконин, А.Н.Леонтьевті ң
ережелеріне негізделсе, екіншісі Л.В.Занков шы ғармашылығымен т ұтас барлы қ
психологиялық және педагогикалық жетістіктердің шығармашылы қ т ұр ғыда
қайта өнделеген тәжірибесі болып табылады. Соның өзінде Л.В.Занков б ұл
тәжірибеге өзінің эксперементалдық жүйесін әзірлемес бұрын және оны
аяқтағаннан соң да біршама сенімсіздікпен бағалаған болатын. Ол педагогика
мен психологияның жетістіктеріне сүйену мүмкіндіктері алды ңғы кезе ңмен
салыстырғанда айтарлықтай кеңейген жоқ деп санады.
Занков жүйесі бойынша дамыта
оқыту.
Л.В Занков мектеп оқушыларын қарқынды дамыту міндетін қоя отырып. Оның көзқарасы бойынша, оқу
материалының заңсыз жеңілдетілуінің, оның қиынсыз баяу оқытылуы және бірсарында қайталануын
сын көзбен бағалайды.Л.В Занков бойынша, дамыта оқыту ең алдымен, осы оқудағы
жетіспеушіліктерді жоюға бағытталған.Л.В Занковтың зерттеген дамыта оқытудың эксперименталдық
жүйесінде келесі принциптер орын алады:
- қиындықты жоғары деңгейінде оқыту.Оны жүзеге асыру қиындық өлшемін сақтау, тосқауылдарды
жою, оқылатын құбылыстардың өзара байланысы мен жүйелілігін түсінуді ұйғарады;
- теоретикалық білімдердің жетекші рөлі, принципі, оған сәйкес ұғымдар, қарым-қатынастар, оқу
пәнәнәі ішіндегі байланыс пен пәндер арасындағы байланыс дағдылар қалыптастыру
маңыздылығынан кем емес;
- мектеп оқушыларының өзінің оқуын өзіндік сана-сезімімен ұғынуы. Ол рефлексия, өзін оқу субъектісі
ретінде ұғынуы;
- барлық оқушылардың дамуы бойынша жұмыс принципі. Оған сәйкес, жеке ерекшеліктер ескерілуі тиіс,
бірақ оқыту барлығын дамытуы тиіс, себебі “дамыту оқытудың нәтижесі”.
Л.В. Занков жүйесінің негізгі ерекшеліктері болып: мектеп оқушыларының жоғары жалпы дамуына
бағытталуы; оқытудың жүргізілуінің жоғары деңгейіндегі қиыншылығы; оқу материалын өтудің тез
жылдамдылығы, теоретикалық білімдердің үлес салмағының күрт көтерілуі.Оқытудың берілген жүйесі
ойлауды, оқушының эмоциялық саласын дамытады, оқығанының негізгі мазмұны мен жалпы
мағынасын анықтауға және түсінуге үйретеді.

1 3
Давыдов бойынша дамыта оқыту.
В.В.Давыдовтың дамыта оқыту жүйесі оқытудың қазіргі жүйесіне ең
алдымен, оқушының танымдық әрекеті, танымның бағыты бойынша
қарама-қарсы қойылған. Қазіргі оқыту көп жағдайда жекеден, нақтыдан,
жалғыздан- ортаққа, абстрактіліге, тұтастыққа бағытталған; жағдайдан,
фактіден-жүйеге; құбылыстан-мәнге бағытталғаны мәлім. Осындай
оқытудың барысында дамитын баланың ойлауы В.В.Давыдов бойынша,
эмпирикалық деп аталады. Л.С.Выготский мен Д.Б.Элькониннің
жұмыстарының жалпы теоретикалық контексінде В.В.Давыдов оқытудың
жаңа жүйесінің дәстүрліден гөрі: жалпыдан жекеге, абстрактіден нақтыға,
жүйеліден жалғызға бағытталған теоретикалық әзірлемелеу мүмкіндігі
туралы мәселе көтерді. Осындай оқытудың процесінде дамитын баланың
ойлауын В.В.Давыдов теоретикалық, ал осындай оқытудың өзін-
дамытушы деп атады.Бұл жерде В.В.Давыдов ой-еңбегінің дамуында
оқытудың жетекші маңыздылығы, ең алдымен меңгерілетін білімдердің
мазмұны арқылы көрінеді деген Л.С.Выготский мен Д.Б.Элькониннің негізгі
ережелеріне сүйенеді, одан оқытуды ұйымдастырудағы әдістер туады.
В.В.Давыдов тек қана оқу пәндерінің мазмұнын ғана емес, оқу әрекетінде
осы пәндерді игеру барысында оқушыда қалыптасуға тиіс біліктерді де
тұжырымдайды:
- “Жалпы және абстрактілі сипаттағы білімдерді меңгеру”;
- Берілген оқу пәнін немесе оның негізгі тарауларын белгілейтін білімдерді
олардың пайда болуының шарттарын талдау процесінде меңгеру;
- Оқушылардың қандай да болмасын білімдерінің заттылық көзін анықтауда
оқушылар оқу пәнінде ең алдымен берілген білім объектінің мазмұны мен
құрылымын, ортақ қатынасын анықтай алуға қабілетті болулары тиіс.
- Бұл қатынасты оқушылар ерекше заттылық, графикалық немесе әріптік
модельдерде қайта жаңғыртады, ол оның қасиетін таза түрде зерттеуге
мүмкіндік береді.
- Оқушылардың әрекеттерді орындауда ой-еңбектік тұрғыдан сыртқы
тұрғыға және кері орындауға ауыса алу қабілеттері болуы тиіс.
С.АМАНЖОЛОВ
С.АМАНЖОЛОВ АТЫНДАҒЫ
АТЫНДАҒЫ ШЫҒЫС
ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН
ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК
МЕМЛЕКЕТТІК
УНИВЕРСИТЕТІ
УНИВЕРСИТЕТІ

ОРЫНДАҒАН:
ОРЫНДАҒАН: КУДИКЕНОВ
КУДИКЕНОВ РУСТАМ
РУСТАМ

ТЕКСЕРГЕН:
ТЕКСЕРГЕН:

ҚАНАПИЯНОВА
ҚАНАПИЯНОВА ҚЫМБАТ
ҚЫМБАТ ДАУТБЕКОВНА
ДАУТБЕКОВНА

ӨСКЕМЕН
ӨСКЕМЕН Қ.,
Қ., 2007
2007 ж
ж

Ұқсас жұмыстар
ӘЛЕУМЕТТІК-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ БІЛІМБЕРУ ҮДЕРІСІН ҰЙЫМДАСТЫРУДАҒЫ ШЕТЕЛДІК ЖӘНЕ ОТАНДЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК СИПАТЫНА ТАЛДАУ
Занков жүйесінде оқытуды ұйымдастырудық жетекші нысаны - сабақ
Дамыта оқыту
ОҚЫТУДА ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ҚОЛДАНУ
Қазақстан Республикасында білімді дамыту стратегиясы, міндеттері мен мақсаттары
Білім берудегі педагогикалық технологиялардың оқыту үдерісінде жіктелуі
ЕРТЕ ОҚЫТУ ПЕДАГОГИКА ЖӘНЕ ПСИХОЛОГИЯСЫ
Мектеп жасына дейінгі балаларды оқытудың технологиясы
Мектепке дейінгі тәрбие және білім беру ұйымдарында инновациялық іс- әрекеттерді қолданудың жаңа бағыттары
Мұғалімнің құзыреттілігі
Пәндер