11-сынып: Атомдық физика және лазерлердің теориясы мен қолданылуы

Сабақтың тақырыбы:

Атомдық физика. Лазерлер

11 сынып

Сабақтың типі: жаңа білімді игеру.

Сабақтың түрі: аралас.

Сабақтың әдісі: топпен жұмыс.

Пәнаралық байланыс: математика, химия, биология.

Көрнекіліктер: интерактивті тақта, электронды оқулықтар, плакаттар, тест құрылғысы.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі

Үй тапсырмасын сұрау

Атомдық физикаға кіріспе.

Сызықтық спектрлер.

Резерфорд тәжірибесі.

Бор постулаттары.

Франк-Герц тәжірибесі.

Де Бройль толқындары.

Тестік сұрақтар:

І. Резерфорд атомының моделі:

А) физикалық

В) ядролық

С) планетарлық

Д) тамшы түрінде

Е) галактикалық

ІІ. Төмендегі келтірілген тұжырымдамалардың қайсысы Бор постулаттарына сәйкес келеді

1) Атомда электрондар шеңбер бойы орбитасымен қозғалып электромагниттік толқындар шығарады;

2) Атомда электрондар қозғалатын стационар орбиталар бар. Стационар орбитадағы электрондар сәуле шығармайды.

3) Электрон энергиясы Еn стационар орбитадан энергиясы Еm стационар орбитаға ауысқанда, энергия кванты жұтылады не шығарылады

А) тек 1 В) тек 2 С) тек 3 Д) 1 және 2 Е) 2 және 3

ІІІ. Төменде көрсетілген 3 бөлшектің қайсысы қалған екеуінің құрамына кіреді:

Атом 2) молекула 3) электрон

А) 1 В) 2 С) 3 Д) 1 және 3 Е) 1, 2 және 3

IV. Нашар немесе байланыспаған молекулалар туғызатын спектр түрі:

А) үздіксіз В) сызықтық С) жолақ Д) жұтылу Е) тұтас

V. Газ күйіндегі атомдық заттар беретін спектр:

А) жолақ В) жұтылу С) сызықтық Д) үздіксіз Е) тұтас

VI. Резерфордқа атом ядросы моделін жасау үшін қандай тәжірибе негіз болды?

A) Ядролық реакциялар.

B) Метал фольгадан альфа бөлшектерінің шашырауы.

C) Атомдарының сәуле шығару спектрі байқау.

D) Сынап буынан кідіртуші потенциалдың көмегімен зарядтың вольт амперлік сипаттамасын зерттеу тәжірибелері.

E) Химиялық реакциялар.

VII. Атомның энергетикалық деңгейлерінде ең жоғары жиіліктегі фотонның сәуле жұтуы қандай санмен көрсетілген?

A) 1.

B) 2.

C) 3.

D) 4.

E) 5.

VIII. Атомдық физика қай ғасырда қарқынды дами бастады?

А) XVI

B) XV

C) XVIII

D) XVII

E) XIX

4. Жаңа сабақ түсіндіру: Бұл тақырыпты оқушылар 3 топқа бөлініп түсіндіреді. 1 топ - Лазерлер туралы түсінік береді. 2 топ - Лазерлердің жұмыс істеу принципі туралы. 3 топ - Лазердің қолданылуы.

Трек - конспект қолданылады.

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі: лазер деген не екенін, жұмыс істеу принціпімен, құралымен қолданылуы туралы түсініктер беру.

Дамытушылығы: шығармашылық ойлау қабілетін дамыту, оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру.

Тәрбиелігі: сауаттылыққа, ұқыптылыққа, өзін-өзі бағалай білуге тәрбиелеу, ойлау қабілетін күшейту.

Лазерлер.

І. 1. Индукцияланған сәуле шығару. 1917 ж. - Эйнштейн, атомдардың индукцияланған сәуле шығару мүмкіндігін атйқан болатын. Индукцияланған сәуле шығару дегеніміз- түскен сәуле әсерәнен қозған атомдардың сәуле шығаруы.

Индукцияланған сәуле шығару ерекшелігі- бұл сәуле шығару кезінде пайда болатын жарық толқынының жиілігі, фазасы, поляризациясы атомға түсетін толқындікімен дәлме-дәл келеді.

2. Еріксіз сәуле шығару дегеніміз- жоғары энергетикалық күйден атомның төменгі күйге өтуі (сыртқы әсер ықпалы) .

ІІ. Лазер дегеніміз- жылулық, химиялық, электр энергиясын, электро магниттік өріс энергиясына айналдыратын құрылғы.

1940ж. В. А. Фабрикант индукцияланған сәуле

1945ж. Н. Г. Басов А. М. Прохоров шығаруды пайдаланды

1945ж. Ч. Таунс

1960ж. Т. Мейман кванттық лазерлік генератор

Лазердің әсер ету принціпі 1

Лазердің әсер ету принціпі 2

Лазердің әсер ету принціпі 3

Лазерлік сәулеленудің негізгі ерекшеліктері

жоғарғы дәрежедегі когренттілік

монохроматты

шоқтың қатаң бағытталуы

сәулелердің аса қуаттылығы

Лазер түрлері

Рубин лазері

Газ лазері

Жартылай өткізгішті

Газодинамикалық

Рубинді лазердің құрылысы

Лазерді қолданылуы;

Байланыс үшін ғарыш кеңістігінде

Зор қуаты вакуумдегі материалдарды кептіру, пісіру үшін

Радио локатор ретінде

Зергерлік салада

Фотолитографияда

Машина жасау, құрылыс саласында

Медицинада

Әскери істе

Металл бетіне өте әдемі және дәл суреттер, логотиптер, вензелдер салуда

Косметалогияда

Термоядролық реакцияны басқару үшін:

Үйге тапсырма

§ 7. 1-7. 9 қайталау

№ 741. 742 (221 бет)

§ 8. 1-8. 3 оқып, конспектілеу.

Жаңа сабақты бекіту

Үздіксіз режімде жұмыс істейтін гелий-неон газ лазері қуатын 40 мВт-қа жеткізіп, толқын ұзындығы 630 нм монохроматты жарық сәулесін береді. Лазер 1сек ішінде неше фотон шығарады?

Берілгені: ХБЖ: Формула

P=40мВТ =40*10-3Вт P=A/t=N*E/t=Nhν/t=Nhc/Λt

Λ=630нм =630*10-9м N=PΛt/hc

t=1с N=1, 3*1017

т/к:

N-?

h=6. 63*10-34дж*с

с=3*108м/с