Шортанбай Қанайұлының өмірі мен шығармашылығы: Зар заман өлеңін талдау

Скачать

Алматы облысы Жамбыл ауданы Үңгіртас орта мектебі қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі Бопатаева Динара Тондыбайқызы

Оқушыларға жаңа тақырыпты өз бетінше меңгерту мақсатында өткізілген сабақ жоспары

Үй тапсырмасы. Д. Бабатайұлы өмірі мен шығармашылығы жайлы сұрау және “О, Ақтан жас” өлеңіне құрылған жоспарларын тексеру

Өлеңнің жоспары:

1/Жетімдік

2/Тоқшылық

3/Бозбала шақ, ғашықтық

4/Жастық шақ, батырлық

5/Ел қорғаны

6/Орындалған арман

7/Үміт

Шортанбай Қанайұлы (1818-1881)

Сабақтың мақсаты

Ақынның өмірі мен шығармашылығы жайлы білімді өз бетімен меңгеру

Оқулықтан, интернеттен төмендегі сұрақтарға жауаптар іздейміз.

Шортанбай өмір сүрген заман қандай еді?

Ел билеу жүйесінде қандай өзгерістер болды?

Шортанбай өз заманын неге «зар заман» деп атады?

Бұл өз дәуіріне риза болмай, түңілуден, үмітсіздіктен, сары уайымнан туған ба?

Шортанбайдың осы бір «зар заман» деген сөзі не себепті кейінгі бір тұтас дәуірдің атына айналды?

Шортанбай не себепті дінге сүйеніп, құдайдың құдіретіне бас июге шақырады?

Ақын заман өзгерісіне сай адам бойында қандай құндылықтардың жоғалып, қандай жаман қылықтардың шығып жатқанына қынжылады?

Төмендегі өлеңдері нені дәлелдеу үшін жазылған?

Шортанбай ақынның ойынша заманды аздырушылар кімдер?

«Зар замандағы» қайталанған эпифора сөз - . . .

1. Талдау кезеңі: Өлең құрылысына талдау жасау.

Б а й л а р ұ р л ы қ қ ы л а д ы

К ө з і н е м а л к ө р і н б е й,

Б и л е р ж е й д і п а р а н ы

С а қ т а п қ о й ғ а н с ү р і н д е й.

2. Шортанбай өлеңіндегі мұсылман дініне байланысты енген араб сөздерін тауып жаз.

Шортанбай Қанайұлын сендер қаншалықты таныдыңдар, қай жағынан бағаладыңдар. Мына кестені толтыру арқылы өздеріңді тексеріңдер

№

Шортанбай Қанайұлы

Иә

Жоқ

1

Ақын

+

2

Медресе бітірген

-

3

Күрескер ақын

4

Жырау

5

Заман жыршысы

6

Сыншы

7

Діндар

8

Айтыскер ақын

9

Батыр

10

Шыншыл реалист

Үйге тапсырма.

1. Ш. Қанайұлы «Зар заман» өлеңінен үзінді жаттау.

2. Айтыскер ақындығы туралы мәліметтер жинастырып келу.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс