Халықаралық еңбек бөлінісі. Халықаралық интеграция. Халықаралық сауда. Халықаралық қаржылық, валюталық ұйымдар. Халықаралық жұмысшы күші, миграциясы

Презентация қосу

1) Халықаралық еңбек бөлінісі.
2) Халықаралық интеграция.
3) Халықаралық сауда.
4) Халықаралық қаржылық , валюталық
ұйымдар.
5) Халықаралық жұмысшы күші,
миграциясы.
ХЕБ- бұл жекеленген елдерде
өнімнің белгілі бір түрі
өндіруге тұрақты түрде
мамандану және шоғырлану
ХЕБның аса маңыздым
алғысшарты болып өндіріс
Халықара факторларының халықаралық
лық өндірісі болып
табылады.Өндірістің барлық
еңбек факторлары былай бөлінеді:
бөлінісі Негізгі факторлар
Дамыған факторлар
Жалпы факторлар
Ерекше факторлар
Қазақстан Республикасы да халықаралық еңбек
бөлінісі процесіне енген. Оның орны мен рөлі
дамуымен, сонымен қатар табиғи және жасалынған
артықшылықтармен, әсіресе біздің еліміз минералды
шикізатқа маманданған және олардың техника-
экономикалық көрсеткіштерімен анықталады. Осының
негізінде біздің еліміздің сыртқы саудасы құрылады:
шикізат экспорты, дайын өнімдер импорты. Бірақ егер
Қазақстан экономика деңгейін көтергісі келсе, дайын
өнімдер өндірісін көтеру қажет, ол елдің халықаралық
экономикалық қатынаста орнын көтерер еді, ал қазір біз
өнеркәсібі дамыған елдердің шикізат көзі болып
отырмыз. Ол үшін экспорт-импорт саясатына реформа
жүргізу қажет, сонымен қатар ұлттық өндіріс деңгейін
көтеру тиіс.
. Еңбек бөлінісі тек қана бөліну процесі емес,
еңбектің бірігу тәсілі ретінде де шығады, әсіресе
әлемдік масштабта.
Халықаралық еңбек бөлінісіне қатысатын көптеген
елдердің кәсіпорындары ішкі тұтынушылық немесе
өндірістік сұранысты қанағаттандыруға қажетті өнімді
мөлшерінен тыс анағұрлым көп өндіреді. Әр елдің
шаруашылық субъектілері саналы түрде артық өнім
өндіре және өзіне қажетті басқа елдердегі артық өнімді
иелене отырып, оны әлемдік нарыққа өткізеді. Әрбір ел
өндірісте белгілі бір тауар топтарына мамандануды
жетілдіре, нығайта отырып, халықаралық нарықта бас қа
маманданған елдермен өздеріне қажетті тауарларды
басқа тауар топтарына айырбас жасау арқылы алады .
Интеграция(лат. іntegratіo – қалпына келтіру,
толықтыру, іnteger – тұтас, бүтін) –
экон. субъектілерді біріктіру, олардың арасындағы
байланыстарды дамытып, өзара ынтымақты іс-
қимылын тереңдету.
Халықаралық сауда талаптары
1) ұлт аралық компаниялар, халықаралық ұйымдар мен
институттары ынталылық танытқан табиғи және әлеуметтік
факторлардың, ұлттық нарық ғұрыптары мен дәстүрлерінің, Келісімдер
мен нормалардың кешені;
2) елдің сыртқы саудасыныңэ кспорттықжәне импорттық бағасы
серпінінің көрсеткіші. Елдің әлемдік шаруашылыққа бірігуі
экономикалық кеңістікке сүйене- мұнда халықаралық сауда шарттары
және елдің шаруашылық қызметінің шарттары ұрлым қолайлы болады.
Осыған орай Қазақстанның ТМД елдерімен, жақын көршілермен ж әне
стратегиялық әріптестермен бірігуі оның саясаты мен сырт қы
экономикалық қызметінде басты аумақ алады- бұл қызмет дайын өнім
нарығын кеңейтуге, ТМД аумағында қалған көлік-коммуникациялық
инфрақұрылымның атқарымын қамтамасыз етуге, шикізат ресурстарына
қол жеткізуге, Қазақстан капиталының таяу шет елдерге тиімді
жұмсалымын ынталандыруға бағытталған
Халықаралық Интеграция- Бір нәрсені еске сақтау — оны
байланыстыру деген сөз. Ес процесінің негізі болып табылатын
байланыстарды психологияда ассоциация50 деп атайды, Егер бүрын
бірнеше объектіні бір мезгілде немесе бірінен со ң бірін елестетсек
не ойласақ ардың арасында байланыс пайда болады. Кейін
объектінің біреуін елестетсек миымызда оны ң қал ған бөлегін
тудыруға себеп болады. Ассоциациялық принципті алғаш рет ойлап
тапқан ежелгі грек ойшылы Аристотель (б. э. д. 384—322) болды.
Аристотель ассоциацияларды тек тікелей елестетумен
байланыстырып, психикалық әрекеттін, қалған түрлерін (ойлау,
қиял, ерік т. б.) түсіндіруге принципті қолданбады. ғылымда
тұңғыш рет ассоциация ілімін шартты рефлекс теориясымен
дәлелдеген, осы негізде көптеген психикалық процестердің
табиғатын түсінуге болатындырын көрсеткен үлы орыс ғалымы
И.П. Павлов болды. И.П. Павлов психологияда ассоциациялар деп
аталатын қүбылыс ми қабығында екі процесінің қабаттасып келуі
не байланысты пайда болып, сан рет қайталаудың нәтижесінде бекіп
отыратын уақытша байланыстар екенін түсіндірді. үлы галым б үл
туралы былай деп жазды "Уақытша жүйкелік байланыс жануарлар
дүниесінде де, біздің өзімізде де байқалатын жан-жақты
физиологиялық қүбылыс.
Халықаралык сауда - мемлекеттер және ұлттык
шаруашылықтар арасындағы тауар және
қызметтердің айырбасы. Ол ерте заманда
калыптасып, бірақ тек XX ғасырда ғана
дүниежүзілік рынок формасына ие болды, өйткені
оған негізінен өнеркәсібі дамыған елдер ғана
қатысады. Халықаралық сауда дүниежүзілік еңбек
бөлінісіне, әр түрлі елдердің экономикалық
даму деңгейіне және олардың табиғи -
жағрафиялық жағдайларына сәйкес тауарлардың
белгілі бір түрлерін өңдіруге маманданудың
нәтижесі ретінде көрінеді.
Дүниежүзілік сауданың динамикасы мен құрылымы өндіргіш
күштердің дамуына, дүниежүзілік өндірістің кұрылымына
тәуелді. Егер XIX ғасырда айырбаста кебінесе шикізат, азық-түлік
жеңіл өнеркәсіп өлімдері гана болса, қазіргі кезде онеркәсіп
тауарларының үлесі, әсіресе машина мен жабды қтарды ң үлесі
елеулі түрде өсті. Соғыстан кейілгі уақытта шикізатты ң
дүниежүзілік экспорттағы үлесі 3/5-тен 1/3-ке дейін кеміді, ал
өнеркәсіп бұйымдарының үлесі 2/3-ке өсті. Құрастырмалы
бұйымдар Μβΐϊ қосымша бөлшектер айырбасы артты, экспорт
тез қаркынмен дамыды, мысалға, машиналардың түйіндерін
құрастыру және басқа да кұрал жабдықтар мен халық
тұтынатын техниканы жасау жұмыстарын айтуга болады.
Қазіргі уақытта халықаралық айырбас өрісіне ғылыми-
техникалық жетістіктер айырбасы қосылады (лицензиялар және
наухау мен сауда жасау), олардың үлесі халықаралық сауданың
жалпы айналымының 10%-ін құрайды.Технологиялық күрделі
өнімдермен, лицензиялармен сауда-саттық жедел осіп жылы
болса, 80 жылдардың екінші жартысында бұл отыр.Егер 1970
сан жылына 17 млрд доллардан асты.
Халықаралық сауда объектілерінің катарына қазіргі уақытта жобалау
жұмыстары, лизинг (жабдықтарды ұзақ мерзімте жалға алу)
инжиниринг (инженерлік құрылыс жұмыстарын атқару үшін
жасалынған келісімдер) жатады.
Халықаралық сауда - экономикалық қатынастарды реттеу үшін
халықаралық ұйымдар құрылды. Олардың қатарына ГАТТ, ΕACT,
ЮНКТАД т.б. жатады.
ГАТТ-тың тарифтер мен сауда туралы басты келісім. Оған қатысушылардың
сауда қатынастары қабылданған нормалар мен ережелер негізінде
айқындалады. ГАТТ 1948 жылдан бастап әрекет етеді. Бұл ірі
халықаралық ұйымның шеңберінде сыртқы саудаға қатысты барлық
проблемаларды талқылау үшін мүше елдер арасында келіссөздер,
консультациялар, ксздесулер өткізіледі. ГАТТ-тың толық құқылы
мүшелерінің саны 1990 жылы 90-ға жетті.
ЕАСТ- Еуропалық еркін сауда ассоцияциясы 1960 жылдан бастап жұмыс
істейді. Бұл ассоцияцияға 6 Батыс Еуропалық елдер кіреді. ЕАСТ-тың
негізгі мақсаты өзара еркін сауда жағдайын қалыптастыру.
ЮНКТАД- БҰҰ-ның сауда және даму конференциясы. Бұған 170-ке жуық
мемлекет, соңдай-ақ көптеген халықаралық ұйымдар кіреді.
ЮНКТАД халыкаралық экономикалық қатынастардың дамуына және
реттелуіне қолдау жасайды.
Дүнисжүзілік саудадағы тұрақсыздық экономикалық
дағдарыстар XX ғасырдың басында бірқатар елдерді сауда
протекционизм саясатын қайта өршітуге жетеледі, яғни
дүниежүзілік рыноктың еркін дамуына бас тартуға
итермелейді.Мұның өзі бұрыннан қалыптаскан мемлекетаралық
сауда қатынастарының бұзылуына әкеп соқты. Қазіргі
кезде протекционизм ішкі рынокта ұлттық компанияларға
қолайлы жағдайлар жасауға және оларды шетелдік
өндірушілер бәсекесінен корғауға ұмтылады. Шеттен
әкелінетін тауарлар бағасына кеден салынған арттыру арқылы
олардың ұсынысы шектеледі, сөйтіп ішкі рыноктағы бәсекенің
әлсіреуі нәтижесінде импорттың, тауарлардың да, отандық
өндіріс өнімдерінің де бағалары шарықтап кетеді.
Халықаралық ұйымдар мемлекеттердң немесе оларды ң
құрылымдарының, сондай-ақ қоғамдық ұйымдардың,
ұлттық қоғамдардың, үкіметтік емес сипаттағы
қауымдастықтардың, әртүрлі мемлекеттердің атынан
жүретін жеке мүшелердің бірлесуі; қоғамдық өмірдің
әртүрлі (саяси, экономикалық, әлеуметтік, мәдени,
ғылыми-техникалық және т.б.) салаларында орта қ
мақсаттарға жету үшін құрылады және халықаралы қ
әріптестіктің аса маңызды түрі бұйымда р XIX ғ. екінші
жартысында пайда болды, ол ұлтты қ мемлекет ше ңберінен
шыққан дамыған экономикалық және әлеуметтік-саясолып
табылады.
Халықаралық қатынастардың түбегейлі жаңа
мәселелердің, трансұлттық міндеттердің шешімін табуда
бірлесудің, халықарaлық күшті жұмылдырудың
объективті қажеттілігі нен туды. Алғаш қы бұқаралы қ
халықаралық ұйымдар - 1863 ж. швейцарлық Анри
Дюнан негізін қалаған Қызыл Крест және Бірінші
интернационал - 1864 ж. Лондонда К. Маркс пен Ф. Энгельс
негізін қалаған Халықаралық жұмысшылар жолдасты ғы.
Алғашқы Халықаралық үкіметаралық ұйым -1874 ж.
қүрылған Жалпы пошталық одақ. Халықаралық
ұйымдардың құрылуына түрткі болған I және II
дүниежүзілік соғыстар.
Халықаралық Валюта Қоры (ХВҚ) 1944 жылғы 1-22 шілдеде Бреттон-Вудте (АҚШ)
өткізілген конференцияда 29 ел Келісімнің Баптарына (Баптар) қол қойған кезде, 1945
жылғы 27 желтоқсанда құрылды. ХВҚ-ның штаб — пәтері (квартирасы) Вашингтон
қаласында — қорға ең көп үлесі бар елдің астанасында. БҰҰ-ның арнаулы органы
ретінде ашылып, ол өзінің жұмысын 1947 жылдан бастады. ХВҚ қызметкерлері 110
елден шамамен 2600 адам болады. 185 мемлекет ХВҚ мүшесі болып табылады.
Басқарушылар кеңесі, Уақытша комитет, Атқарушы кеңес басқарушы орган ретінде
белгіленді. ХВҚ қаржы операцияларын 1947 жылғы 1 наурыздан бастап жүргізеді. Есеп
айырысу бірлігі – Арнайы қарыз алу құқығы (АҚҚ). Қаржылық қолдауға ХВҚ реттеу
саясатын және реформаларды қолдау үшін төлем баласының проблемалары бар мүше
елдерге берген кредиттер мен заемдар кіреді.
Гештальтизм теориясының жақтаушылары
адамның практикалық іс-әрекетіне естің
тәуелділігі туралы сұраққа жауап
бермеді және өз шешімін таппады.
Сондықтан да естің генезисі туралы
мәселе күн тәртібінен алынып тасталды.
Осы сұраққа психологиялық зерттеулердің
басқа да екі бағытының өкілдері жауап
бермеді — бихевиоризм және
психоталдау.
Бихевиоризмді жақтаушылардың
көзқарастары ес проблемасына
ассоциативтік теория өкілдерінің
көзқарастарына жақын болды. Олардың
арасындағы бірден-бір мәнді жалғыз
айырмашылық - бихевиористер
материалды еске сақтауда бекітудің
рөлін бағалады, үйрету үрдістеріндегі
естің қалай жұмыс істейтіндігін
зерттеуге ерекше мән берді. З. Фрейд
және оның жақтаушыларының еңбегі
адам есін зерттеуде еске сақтау мен
ұмытудың мнемикалық үрдісіне мән
береді.
Халықаралық деңгейдегi ерекшелiк және миграциялы процесстердi ң
зардабы өлшемдер тiкелей сезбеген дүниелiк бiрлестiк әлi
жақында, өткiр ахуалдардың шешуi және миграциялы а ғындарды ң
ұжымдық реттеуi бойынша көп елдердiң күштерiн үйлестiрудi
қажеттiлiкпен қақтығысып қалды.
Халық миграциясы-өзінің табиғи көрінісінің формасымен және салдарымен
күрделі процесс.Ол басқа да әлеуметтік-экономикалық құбылыстармен
өзара тығыз байланысты.Миграциялық процестер өндірістік к үш
дамуының салдары бола тұра бүкіл өндірістік қатынастар жүйесіні ң
интенсивті дамуына ықпал етеді.Бұл көрініс тұрғылықты халықтың
дамуынан байқалады.Миграциялық процестің өтуі интенсивті болған сайын
халықтың әлеуметтік құрылымының әр түрлі аспектілеріне нақтылы
өзгерістер еніп,территориялық орналасу жаңарады.Миграция еңбек
біліктілігімен және өндірістік тәжірибемен алмасуға жағдай
жасап,тұлғалық дамуға,отбасы құрамына және жыныстық-жастық
құрылымға ықпал етеді, халықтың әлеуметтік,салалық және кәсіби
байланысты мамандардың жаңаруына әкеледі.
Пайдаланған әдебиеттер:
1) Есенбекова, З.Ж. Экономикалық теория негіздері 2008ж
2) Мельникова, И.В. Мировая экономика Семей, 2008г. дисциплины /
М. Х. Айдарханов; Семей, 2008г
3) Айдарханов, М. Х. Экономическая теория: Учебно - методический
комплекс дисциплины / М. Х. Айдарханов; А. Ж.Зейнуллина.-
Семей, 2008ж
4) Дорнбуш, Р. Макроэкономика/ Р. Дорнбуш; С.Фишер.- Алматы:
Білім, 1997ж

•

Ұқсас жұмыстар

Әлемдік экономика

Халықаралық еңбек бөлінісі

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЭКОНОМИКА

Халықаралық еңбек бөлінісі Халықаралық интеграция

Халық аралық экономика

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ САУДА ШАРТТАРЫ

Халықаралық еңбек бөлінісі, интеграция

Экономикалық интеграция сипаттамаларын топтастыру және интеграция сипаттамаларын көрініс негізінде жіктеу

Шетелдік инвестицияларды тарту әдістері Шетелдік инвестицияларды шектеу әдістері

АҚШ - тың сыртқы қарыздары

Пәндер