Белоктардың қызметтері мен құрылысы. Белоктардың жіктелуі




Презентация қосу
Биохимия кафедрасы

Дәріс № 1
Биохимияға кіріспе.
Белоктардың қызметтері
мен құрылысы.
Белоктардың жіктелуі.
Ақыл-тозбайтын
тон,
Білім-
таусылмайтын
кен.
Дәрістің жоспары
Биохимияға кіріспе.
Белоктардың қызметтері мен
құрылысы.
Белоктардың жіктелуі.
Күрделі белоктар:
фосфопротеидтер, құрылысы, ролі,
өкілдері.
Молекулярлық биология
Молекулярлық генетика

Иммунология
Биоэнергетика Биохимия

Энзимология
Фармакология

Гендік инженерия,
биотехнология
Кардиомаркерлер
Миоглобин
Ферментттер : КФК –МВ; ЛДГ1
Тропонин – Т; Тропонин І
Онкомаркерлер
Альфа-фетопротеин
Адамның хориондық бетта-
гонадотропині
Парапротеиндер
Кальцитонин т. б.
Метаболикалық
синдром
Семіру
Артериалық гипертензия
Дислипидемиялар
Гипергликемия
Қантты диабеттің ІІ түрі
Белоктардың
қызметтері
Құрылымдық
Катализаторлық
Тасымалдау
Қорғаныштық
Реттеуші
Қоректік
Жиырылып-созылу
Тұқым қуалаушылық
Электротрансформациялау
Белоктар
Протеиндер Протеидтер
(жәй белоктар) (күрделі белоктар)
Альбуминдер Фосфопротеидтер
Глобулиндер
Хромопротеидтер
Гистондар
Гликопротеидтер
Металлопротеидтер
Протаминдер
Липопротеидтер
Склеропротеинде
Нуклеопротеидтер
р
Фосфопротеидтер
Сүттің казеиногені (Р-1%)
Жұмыртқаның сары уызында
виттелин, фосвитин (Р-10%)
Балық уылдырығында ихтуллин
Адам ағзасында фосфопротеидтер
ОЖЖ мен тіс эмалінде көп
болады.
ФП-ң қызметтері
Пластикалық және энергетикалық
материалдың көзі
Нерв импульсін тасымалдауға
қатысады
Бұлшық еттің жиырылу механизміне
қатысады
Белок биосинтезін реттеуге қатысады
Гормондардың әсер ету механизміне
қатысады
Дәріс № 2

Күрделі белоктар,
өкілдері , маңызы.
Дәрістің жоспары
Хромопротеидтер.
Металлопротеидтер.
Гликопротеидтер.
Нуклеопротеидтер.
Липопротеидтер.
Хромопротеидтер
Гемопротеидтер (тыныс алу
белоктар және тыныс алу
ферменттер)
Магнийпорфириндер (хлорофилл)
Пигменттер (30-55% меланин, 45-
70% жәй белок)
ХП-дің қызметтері
Фотосинтез процесіне қатысады.
(Хлорофилл)
Газдарды тасымалдауға қатысады.
(Гемоглобин)
Тіндік тыныс алуға қатысады.
(Цитохромдар)
Сәуле мен түсті ажырату
процесіне қатысады.
Гемоглобин мен
миоглобин
Гемоглобин
Гемоглобин мен
миоглобин
Гемнің құрылысы
Гемнің рационалды аты

1,3,5,8-
тетраметил,
2,4-дивинил, 6,7-
дипропион
қышқылды темір
порфині
Гемоглобин мен
миоглобин
Металлопротеидтер
Ферритин – темір 20 %. М.м. – 400
000 Д.
Трансферрин - темір 0,13 %. М.м. –
90 000 Д.
Гемосидерин- темір, нуклеотидтер,
көмірсулар.
Церулоплазмин – мыс 0,32 %.
Гликопротеидтер
Нағыз ГП-тер Протеогликандар
жәй белок 80-90% Жәй белок 2-10 %
көмірсулар 10-20 Көмірсулар 90-98 %
% жүйелі – ГАГ-тар
жүйесіз (гиалурон
(моносахаридтер, қышқылы,
гексозаминдер, хондроитинсульфат
нейрамин, сиал тар,
қышқылдары) гепарин)
Гиалурон қышқылы
à èàëóðî í êû ø ê û ëû

Í Î ÑÍ 2
H H O
4 1
COO O3 H H
O O
O H H HO H NH CO CH3
4 1
H H
H OH
n
â -ãëþ êóðî í êû ø ê û ëû N àöåòèëãëþ êî çàì èí
Хондроитинсульфаттар
Õî í äðî èòèí 4 ñóëüô àò

HOCH2
SO3 O O
4 H 1
COO O3 H H
O O
O H H H
4 1
HN CO CH3
H H
H OH
n
â -ãëþ êóðî í êû ø ê û ëû N -àöåòè ë ãàëàêòî çàì èí ñóëüô àò
Гепарин

Ãåï àðèí

Í 2 COSO3 H
O H H O H H COO O
4 4 1
OH H OH H H
O O
H NH SO3 H OSO3

n

ñóëüô àòòàí ãàí ãëþ êî çàì èí ñóëüô àòòàí ãàí èäóðî í êû ø êû ëû
Нағыз гликопротеидтер
Муциндер
Гормондар – ФСГ, ЛГ, ТТГ
Ферменттер – протромбин,
холинэстераза
Тасымалдаушы белоктар-
трансферрин, церулоплазмин
Қан тобын анықтайтын белоктар
Иммуноглобулиндер
Интерферондар
Протеогликандар
Базалды мембраналардың құрамына
кіреді
Заттардың диффузиясын қамтамасыз
етеді
Жасушадан тыс судың 70-80%
байланыстырады.
Дәнекер тінінің негізгі цементтеуші
заты.
Митозды реттейді
Протеогликандар

Буын аралық сұйықтың
гиалуропротеині – майлау ролін
атқарады.
Шеміршектегі хондроитинсульфаттар
– фибриллогенез, кальцификация
процесіне қатысады.
Гепарин – антикоагулянт,
липопротеидлипазаның активаторы,
қабынуға қарсы қолданылады.
Нуклеопротеидтер
Жәй белок Нуклеин қышқылдар
Гистондар
(мононуклеотид)n
Альбуминдер

Глобулиндер Нуклеозид Фосфор
қышқылы
Протаминдер

Азотты
Негіз пентоза
пуриндік
пиримидиндік дезоксирибоза
рибоза
ДНҚ
ДНҚ структуралары
Т-РНҚ
Липопротеидтер
Құрылымдық ЛП-тер –
биологиялық мембраналар.
Бос ЛП-тер - ӨТТЛП, ТТЛП,
ЖТЛП.
Биологиялық мембрана
Плазмалық
липопротеидтер

Ұқсас жұмыстар
Белоктар. Белоктардың кеңістіктік құрылымы. Химиялық байланыстар. Блоктардың физико- химиялық қасиеттері
БЕЛОКТАРДЫҢ ЭЛЕКТРОФОРЕЗДІК ҚАСИЕТІ
Теломерлер құрылымы
Теломерлер мен теломераза қызметтері
Теломерлер.Теломеразалық белсенділік
НЕГЕ БЕЛОКТАР ТІРШІЛІКТІҢ МАҢЫЗДЫ ҚҰРАМБӨЛІГІ
АМИНҚЫШҚЫЛДАРДЫҢ ӨНДІРУ БИОТЕХНОЛОГИЯСЫ ЖАЙЛЫ
Ақуыздардың жіктелуі
Прокариоттардағы белок синтезі
Витаминдер, олардың жіктелуі, құрылысы, тағамдық көздері және витаминдердің биологиялық қызметтері. Майда еритін витаминдер А, Д, Е, К туралы
Пәндер