Асқорыту

Орындаған:Сапарбаева Балауса

Тексерген:Сәмбетқұлова Назира.

Азык-түлік өсімдіктер мен жануарлардан алынып, өңдеу нәтижесіндегі адам керегіне айналатын заттар.

Ac қорыту мүшелерінің жүйесі ас қорыту жолынан және ас қорыту бездерінен тұрады. Ауыз қуысы, жұтқыншақ, өңеш, қарын, ұлтабар ас қорыту жолы болып табылады

Ac қорыту жүйесінің қызметі: секреторлық- ас қорыту сөлін шығару (сілекей, қарын сөлі, қарын асты сөлі, ішек сөлдері) ; қозғалыс ас қорыту жолдары арқылы қоректі ұстау) және араластыру; сіңіру - қоректік заттардың, судың, минералды заттардың қан мен лимфаға өтуі.

Ауыз қуысының құрылысы және астың қорытылуы

Tic - сүйектен пайда болған, ауыз қуысында орналасқан, қоректі ұстап шайнайтын және дыбыстың пайда болуына әсер ететін мүше.

Тістер пішініне қарай: күрек тіс, ит тіс, кіші және үлкен азу тістер болып ажыратылады, сонымен қатар тістің ең соңғы жұбы - ақыл тіс адамға 20-22 жасқа келгенде шығады.

Ауыз қуысының құрылысы және астың қорытылуы

Ауыз қуысу

Жұтыну.

Ауыз қуысының қызметі: қоректі механикалық ұсақтау; қорек жентегі пайда болуы; көмірсулардың ыдырауы; қоректін, сапасы мен температурасын анықтау.

Жұтыну. Ac жентегі ауыздан жұтқыншаққа, одан тік орналасқан жіңішке түтікше өңешке жетеді. Жұтынған кезде көмейді кіре беріс бөбешік жауып қалады. Өңештің бүйірі толқынды жиырыла отырып, асты қарынға жылжытады. Өңештің кілегейлі қабықшасы жасап шығаратын кілегейлі зат астың жылжуын жеңілдетеді.

Ұзындығы 25 см, бұлшық еттік түтікше өңеш пен қарынды (асқазан) жалғастырады. Сақиналы бұлшық еттердің толқынды жиырылуынан ас жентегі жылжиды. Ac қорыту жолының жоғарғы қабырғасы көлденең жолақты бұлшық еттен, ал ортаңғы және төменгі жағы тегіс бұлшық еттен тұрады.

Аш ішектің құрылысы және астың қорытылуы. Қоймалжың ас ботқасы қарыннан оқтын-оқтын ас қорыту жолының келесі бөлігі - ішекке өтеді. Қоректік заттар аш ішекте одан әрі едәуір жай заттарға ыдырап, қан мен лимфаға сіңеді.

Адамның ас қорыту жүйесі

Тіршілік етуші кез-келген ағза өмір сүруі үшін көректенуі керек. Қоректік заттарды ағзада қорыту арқылы өзіне керекті заттарды алып отырады. Сол секілді адам ағзасының да ас қорту жүйесі бар. Ас қорыту жүйесі мүшелері мен олардың қызметтеріне қысқаша түсініктеме бере кетейік.

Сілекей (сөл) бездері

Сілекей бездері дегеніміз адам денесінің бас бөлігінде орналасқан үш жұптан тұратын сілекей (сөл) бөліп шығаратын бездер. Сілекей арқылы ауызға түскен ас суланып, ары қарайғы химиялық өңдеулерге дайындалады.

Бауыр

Бауыр дегеніміз адам ағзасының химиялық зертханасы, ағзаның ас қорытуындағы ең маңызды мүшелердің бірі.

Бауырда энергияңың көзі болып табылатын глюкоген түзіледі, жинақталады. Сондай-ақ, майларды ерітетін өте қышқыл түрдегі өт сұйықтығын

Ұйқы безі - ішкі және сыртқы бездердің ең ірісі. Бұл бас, дене және құйрық бөлімдерден тұрады. Басы ұлтабармен жанасады. Без екі типті клеткалардан тұрады: біреуі гормондарды (инсулин, глюкагон), басқалары ішекке ұйқы сөлін бөледі. Оның құрамына маңызды ас қорыту ферменттері, оның ішінде трипсин, липаза, амилаза және т. б. трипсин белоктар мен пептидтерді аминқышқылдарға дейін ыдыратады, липаза майларды глицеринге және май қышқылына, ал амилаза қалған полисахаридтерді глюкозаға дейін ыдыратады.

Ұқсас жұмыстар

Аңдардың асқорыту жүйесі

Асқорытудың маңызы. Тістің құрылысы

АСҚОРЫТУ БЕЗДЕРІ

Асқорыту бездерінің гормондары

Асқорыту бездерінен бөлінетін сұйықтық

Асқазан сілемейлі

Ас қорыту бездерінің физиологиясы

Асқорыту жүйесінің қызметі

АУЫЗ ҚУЫСЫ

Асқорыту мүшелері Асқорыту мүшелері мен асқорыту бездері

Пәндер