Қоғамдық шаруашылықтың түрлері. Тауар- ақша қатынастарының дамуы




Презентация қосу
Тақырыбы:
Қоғамдық шаруашылықтың
түрлері.
Тауар- ақша қатынастарының
дамуы.
Жоспары:

Шаруашылық жүргізудің тәсілдері:
натуралдық және тауарлық.
Тауарлы шаруашылықтың мәні.
Ақшаның мәні мен атқаратын қызметтері.
Нарықтық шаруашылықтың негізгі
сипаттамасы.
Қоғамдық шаруашылық екі түрлі формаға
бөлінеді:
Натуралды Тауарлы
шаруашылық. шаруашылық.

1. Экономикалық қатынастар 1. Экономикалық қатынастар
тұйық жүйелі түрде ашық жүйелі түрде
болады. болады.
2. Еңбек бөлінісі дамыған 2. Еңбек бөлінісі мен
негізінде қолмен тауар айырбасы
жасалатын еңбектің түрі. мамандандырылған еңбек.
3. Өндірілген өнім 3. Өндірілген өнім
айырбасқа түспей тікелей айырбасқа түсіп, кейін
тұтынылады. тұтынылады.
Тауар - сатуға немесе айырбысқа
түсетін өнім. Кез-келген басқа
тауарға айырбастауға қабілеті бар
тауар жалпылама эквивалент деген атау
алады. К. Маркстың ойынша тауардың
екі қасиеті бар:
-тұтыну құны - тауардың
пайдалылығы, адамның белгілі бір
қажеттілігін қанағаттандыру қасиеті;
- айырбас құны (тауардың өз құны)
– тауардың басқа тауарларға
айырбасталу қабілеттілігі.
Тауарды жасайтын еңбектің екі жағы

Нақты еңбек – Абстрактылы еңбек -
арнайыеңбек адамның жұмыс күші
құралдарын шығындары
пайдаланумен, тұрғысындабарлық
жумыскердің еңбек бір келк
мамандығымен, і және оның нақты
нақтынәтижесімен түріне тәуелсіз.
көрінеді.
Монетаның отаны Лидия мемлекеті
болып есептеледі.Онда монета
алғашқы рет б.д.д. νІІ ғасырда
шыққан.Ал монета термині Юнон-
Монета храмы атымен байланысты
шыққан,себебі Ертедегі Римде
алғашқы монета сарайы болған. Қағаз
ақша xΙΙ ғасырда тұңғыш рет
Қытайда басылып шықты.
Құн заңы- өндірушілер арасындағы
байланыстарды,сондай-ақ қоғамдық еңбекті
бөлу мен ынталандыруды реттеп отырған
экономикалық заң.Бұл заңның мағынасы:
тауар өндіру мен айырбасты оның қоғамдық
қажетті шығындарымен өлшенеді. Құн заңы
нарықта баға заңы ретінде көрінеді,
немесе баға- құн заңының көрінісі.
Сапалылығы

Сандық
Біртектілігі
бөлінуі
Ақшаның
қасиеттері

Сақталынуы Қолайлылығы
Ақша – жалпылама эквиваленттік рөл атқаратын ерекше тауар.
Қызметтері:
1. Құн өлшемі- бұл тауарлардың құнын өлшеу қабілетінен тұрады.
2. Айналым құралы- осы қызметті ақша қолма-қол түрінде
атқарады, себебі олар нақты тауар айырбасында делдалдық
жасайды.
3. Төлем құралы- тауарды ақшаға сатқан кезде,ақшаны қарызға
бергенде,салықты, жалақыны және т.б. Төлегенде атқарады.
4. Қорлану несиеге қазына жинау құралы- ақша айналысын
тоқтатады және жиналады. Ақшаның бұл қызметі ақша
айналымын реттеу үшін маңызды.
5. Әлемдік ақша – бұл ақша алтын және өнеркәсібі дамыған
елдердегі тұрақты валюта болып табылады.
Қорытынды:
Адамзат тарихында қоғамдық өндіріс екі түрлі болады:
натуралды және тауарлы шаруашылық. Натуралды дегеніміз-
адамдар өнімді айырбасқа нарыққа шығаруға ұмтылмастан,
тек өздерінің жеке бас қажеттіліктерін өтеу үшін өндірілетін
шаруашылықты айтамыз. Тауарлар деп- өнімдер сату үшін
өндіріліп, ал өндірушілер мен тұтынушылар арасындағы
байланыс нарықтың көмегімен жүзеге асырылатын
шаруашылық аталады.
Құн – тауарға енгізілген қоғамдық еңбек. Ақша –
жалғыз жалпы балама болып табылатын ерекше тауар.
Ақшаға бірнеше қасиеттер тән: біртектілігі және сапалылығы,
пайдалануға өте ыңғайлы, мүлтіксіз сақталынуы.

Ұқсас жұмыстар
Әлемдік нарық
Меншік және экономикалық жүйелер
Қоғамдық өндірістің нысандары
Нарықтық механизм
Ақша жүйесінің даму кезеңдері
Қаржы туралы
Ақша қорларының жиынтығы
Қазақстан экономикасы
Мемлекеттің қаржысы
Ақша массасы - халық шаруашылығындағы тауарлар мен қызметтің айналымын қамтамасыз ететін сатып алу мен төлемдердің жиынтығы
Пәндер