Жасушалық селекция




Презентация қосу
Орындаған : Еппаев
Е.Д .
Жоспар:
1. Кіріспе
2. Селекцияның негізін салған – Н.В.Вавилов.
3. Селекция ғылымының міндеттері
4. Селекция ғылымының әдіс- тәсілдері.
5. Рекомбинантты ДНҚ жасалу механизмі.
6. Қорытынды
Кіріспе
Селекция – ДНК нуклеотидті
тізбектілігінде құрылымдық
түрөзгергіштің салдарынан,
тұқымқұалаушылығы секіріс тәрізді
өзгерістерге ұшыраған, ағзаларды,
яғни, мутанттарды бағытты іріктеу.
Селекция ғылымының міндеттері:
1.Өсімдік іріктемелері мен жануар
қолтұқымдарының өнімін жоғарлату
2. Алынған өнімнің сапасын жақсарту
3. Ауру түрлері мен зиянкестерге қарсы тұру
4. Экологиялық үйлесімділікті белгілеу
5. Механикалық және өнеркәсіптік өсіру мен
таратуға жарамдылығы
СЕЛЕКЦИЯ ҒЫЛЫМЫНЫҢ ӘДІС-ТӘСІЛДЕРІ
Cұрыптау

Табиғи Қолдан
сұрыптау сұрыптау

Мақсатсыз (санасыз ) Мақсатты
жабайы жануарларды (саналы)
қолға үйрету( ит –
қасқыр) жабайы
өсімдіктерді
сұрыптау Жаппай Жеке (бір дарадан
(белгілі көп ұрпақ алу)
мақсат,жаңа
т ү р)
БУДАНДАСТЫРУ
Өсімдіктердің культураларын,жануарлардың
жаңа қолтұқымдарын шығару

Аутбридинг Инбридинг
Туыстық емес Туыстық
будандастыру будандастыру
Мутациялық селекция

Табиғи мутациялар Қолдан тудырған
мутация

Микроорганизмдер
Гендік,хромосомалық селекциясы

соматикалық
Мукор,ашытқы саңырау
генеративтік құлақтары,азотобактериялар
дың түрлері

Мутация тудыратын факторлар-мутагендер.
Мутация бөлу процесін-мутагенез дейді.
ПОЛИПЛОИДИЯ
(от греч. polyploos -көпсалалы, көпреттілік eidos - түр)
Автополиплоидия, аллополиплоидия
Жасушалық инженерия

Жасушалық инженерия жоғары сатыдағы
организмдердің, өсімдіктер мен жануарлардың жеке
жасушаларын және ұлпаларын жасанды көректік орта
жағдайында өсіру. Жасушалық инженерия әдісі
арқылы бір жасушаның ядросын екінші жасушаға
көшіру және ядросыз жасушаларды өсіріп алуға
болады. Жасаңды көректік ортада, яғни "in vitro"
жағдайында жануарлардың гибридтік жасушасын
алған. Жануарлар жасушасын коректік ортада ұзақ
өсіруге болады.
Гендік инженерия
ž Манипуляция қатысында басқа ағзалардан РНҚ
және ДНҚ рекомбинациясы арқылы алынғ ан гендерді
(клеткаларды) басқа ағ заларғ а енгізу әдісі мен
технологиясы. Гендік инженерия өзгертілетін
ағ заның қажетті сапасын алу үшін қолданылады.
Гендік инженерия молекулалық биология, цитология,
генетика, микробиология сияқты кең таралғ ан
ғ ылым емес, бірақ биотехнологияда осы
биологиялық ғ ылымдарды зерттеу үшін
қолданылады.
Хромосомалық
инженерия
Хромосомалық-гендердің үлкен топтарын немесе
бүкіл хромосомаларды манипуляциялайды.
Хромосомаларды локализациялау әдісі қазіргі
таңдағы басты перспективті әдіс. Селекция үшін
маңызды сорттарды алу мақсатында үлкен рөл
атқарады. Хромосоманы донордан реципиентке
тасымалдау процесі өте ұзақ және еңбекті қажет
ететін жұмыс. Осы процесс цитологиялық анализбен
қатар жүреді. Генетикалық ақпарат толығымен берілу
үшін 4-6 жыл уақыт керек.
Қорытынды
Селекцияның басты жолы – бұл
продуценттерді көз жұмып іріктеуден
олардың геномдарын саналы құрастыруға
дейінгі жол. Бірақ кенеттен мутацияларды
іріктеуге негізделген, әдістер
микроағзаларды пайдаланумен әртүрлі
технологиялардың дамуында маңызды рөл
атқарады.
НАЗАР
ЛАРЫ
ҢЫЗҒ
РАХМЕ А
Т

Ұқсас жұмыстар
1. Селекция 2. Жасушалық селекция 3. Жасушалық селекцияның әдістері
МЕДИЦИНАДАҒЫ ЖАСУШАЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯ. РЕПРОДУКТИВТІ ТЕХНОЛОГИЯЛАР (ЭКСТРАКОРПОРАЛДЫҚ ҰРЫҚТАНДЫРУ (ЭКҰ). КЛЕТКАЛАРДЫ КЛОНДАУ
Клеткаларды өсіру әдісі
Моноклонды антиденелер. Гибридонды технология
Клетка культурасы
Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштікті селекцияда пайдалану
Селекция ғылымы
Өсімдіктер селекциясы
Өсімдік жасушасының құрылысы
Сұрыптау, сұрыптау түрлері. Өсімдіктің Жемісі
Пәндер