Педагогтың кәсіби өзін- өзі тануы мен өзіндік дамуы туралы ақпарат

Презентация қосу

Қазақтан Республикасы Білім және ғылым
министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы
мемелкеттік университеті
Жаратылыстану – математика факультеті
*.
Математика және математиканы оқыту
әдістемесі

Тақырыбы:
Педагогтың кәсіби өзін- өзі тануы мен
өзіндік дамуы

Орындаған: Т-413 топ студенті
Баймұханбетова Көркем

Семей, 2015 жыл
«Еліміздің ертеңі бүгінгі жас
ұрпақтың қолында,ал жас
ұрпақтың тағдыры
ұстаздардын қолында»
Н.Ә.Назарбаев
Жоспары
: тұлғаның
1. Бәсекелестікке қабілетті
қалыптасуы – ұстаз шеберлігінің
қолында
2. Мұғалімнің кәсіби жетілу жолдары
3. Өзгерістер мен кәсіби өсуінің
көрсеткіштерін анықтау
Бәсекелестікке қабілетті тұлғаның қалыптасуы–
ұстаз шеберлігінің қолында

*Мұғалімнің шеберлігі, біріншіден,
сабаққа дайындығы мен жаңашыл
әріптестерінің тәжірибесін пайдалана
алуымен тікелей байланысты. Ол үнемі
және мақсатты түрде өз білімін, өз
тәжірибесін жұмыстың жаңа
тәсілдерімен толықтырып отыруы
керек. Сондықтан мұғалімнің әрбір
сабаққа дайындығы күрделі де
жауапты жұмыс.
*Ұстаз алдындағы басты мақсат – сапалы
біліммен саналы тәрбие беру, тұлғаның
заман талабы мен ағымына сай
қалыптасуына ықпал ету.
* Кәсіби мұғалім - құзырлығы жоғары, әлеуметтік
тұрғыдан жетілген, әдіс-тәсілдерді меңгерген,
шығармашылықпен жұмыс істейтін, өзін-өзі кәсіби
жетілдіруге ұмтылған маман. Мұғалім, Педагог
мамандығы, зиялылар ішіндегі көп топтасқан
мамандықтардың ірі тобына жатады. Білім беру
жүйесінде педагогтар мемлекеттік қызметкерлер болып
табылады. Педагог өз мамандығының сапасын,
біліктілігін арттыруды психологиялық тұрғыдан
қамтамасыз етуі үлкен роль атқарады. Педагогтың іс-
әрекеті көбінде оның кәсіби шеберлігінің кеңістігіне
қатысты, педагогикалық қарым-қатынас
механизмдеріне, оқушылардың (студенттердің)
психологиялық ерекшеліктерінің табиғатына да
байланысты. Педагогикалық іс-әрекеттің дамуының
жоғары деңгейі мынада – педагог өзін-өзі дамыту
механизмдерін қалыптастыруға мақсат қояды және
оқушыларға (студенттерге) өз қабілет-қарымы бойынша
даму бағыттарын ұштайды, кәсіби дамуды көздейді.
* Жаңа технология – мұғалімнің мүмкіндігін қуаттандыратын құрал.
* Нарық жағдайындағы мұғалімге қойылатын талаптар : бәсекеге
қабілеттілігі, білім беру сапасының жоғары болуы, кәсіби шеберлігі,
әдістемелік жұмыстағы шеберлігі.
* Қазіргі кезде қолданып жүрген жаңа педагогикалық технологияның
негізіне мыналар жатады:
• Әрбір оқушының жеке және дара ерекшеліктерін ескеру;
• Оқушылардың қабілеттері мен шығармашылықтарын арттыру;
• Окушылардың өз бетінше жұмыс істеу, іздену дағдыларын
қалыптастыру.
* Тұлғаның кәсіби процесін көп жағдайда оның біліктілігімен,
кәсіптік құзыреттілігімен байланыста қарастырады.
* Кәсіби құзіреттілік деп педагогтың жеке бас сапалары мен оның
психологиялық-педагогикалық және теориялық білімінің, кәсіби
біліктілігі мен дағдысының, тәжірибесінің бір арнада тоғысуы деуге
болады.
* Кәсіби құзыреттілікті коммуникативтік, ақпараттық,
регулятивтік және интеллектуалды-педагогикалық құзыреттілік
ретінде қарастырады.
*Білімді ақпараттандырудың негізгі мақсаты –
«оқушыларды ақпараттық қоғам жағдайында
тұрмыстық, қоғамдық және кәсіби салалардың іс-
әрекетіне толық, тиімді араластыру» болып
табылады.
*Жаңа формация мұғалімі дегеніміз - рефлекцияға
қабілетті, өзін-өзі жүзеге асыруға талпынған
әдіснамалық, зерттеушілік, дидактикалық -
әдістемелік, әлеуметтік тұлғалы,
коммуникативтілік, ақпараттық және тағы басқа
құдыреттіліктердің жоғары деңгейімен
сипатталатын рухани - адамгершілікті, азаматтық
жауапты, белсенді, сауатты, шығармашыл тұлға.
Педагог тұлғасының
құрылымындағы маңызды
компоненттерді келесі
жағдайлар анықтайды:
*Кәсіби-педагогикалық
бағыттылық;
*Кәсіби белсенділік;
*Кәсіби білімдері мен
іскерліктері;
*Кәсіби педагогикалық
қабілеттері, есі, ойлауы және
қиялы;
*Өзін-өзі кәсіби ұғынуы.
Тұлғаның кәсіби-педагогикалық
бағыттылығы әдетте балаларға, іс-
әрекетке, өзіне қатынасы жетекші мәнге ие
болатын қатынастардың тобы ретінде
анықталады. Қатынастардың негізгі үш
түрін құрылымдай келе, кәсіби-
педагогикалық бағыттылықтың сегіз түрін
алуға болады, алайда оңтайлысы ретінде үш
компонент: балаларға қатынасы, заттарға
қатынасы және өзіне қатынасы
айқындалған типті анықтаған жөн.
Кәсіби белсенділік оқытудың жаңа әдіс-
тәсілдерін тұрақты іздестіруде,
туындаған міндеттерді ерекше үлгіде
шешуіскерлігінде, әкімшілікпен,
қызметтестерімен, ата-аналармен,
оқушылармен қатынастарын жетілдіру
қабілетінде, өзінің жұмысын талдауда,
өзін-өзі тәрбиелеудің барлық құралдары
мен тәсілдерін қолдана отырып, өзін-өзі
дамытумен айналысуда анықталатын
педагогтың нормативтердің шеңберінен
шығу, өзінің іс-әрекетінің аумағын
тұрақты түрде кеңейтіп отыру
ұмтылысымен сипатталады.
Кәсіби білімдері мен
іскерліктері кәсіби даярлықтың
негізін құрайды. Білімдер мен
іскерліктерге ие болмаған педагог
өзінің қызметін мүлде атқара алмас
еді. Кәсіби білімдер әртекті келеді:
ол – өзінің пәнін жақсы білу,
педагогика, психология,
әдістемелер саласындағы, өзге
адамдармен қатынастарды орнату
аумағындағы білімдері, өзінің
кәсіби мұмкіндіктеріне қанық болуы
Мұғалімнің кәсіби жетілу жолдары

* А.Маркова мұғалімнің кәсіби деңгейге көтерілуінің төмендегідей психологиялық
критерийлерін анықтаған. Обьективті критерийлер. Мұғалімнің өз мамандығына
қаншалықты сәйкес әлеуметтік тәжірибеге қосар үлесі қандай екендігі. Жоғары еңбек
көрсеткіші, әртүрлі мәселелерді шығармашылықпен шеше алу біліктері, т.б
жататындығын атап өтеді.
* Субьективті критерийлер. Адамның мамандығы қаншалықты оның табиғатына,
қабілеттері мен қызығушыларына сәйкес қаншалықты ол өз ісінен қанағат
табатындығымен байланысты. Мұғалім еңбегіндегі субьективті критерийлерге кәсіби –
педагогикалық бағыттылық, кәсіптің маңыздылығын , оның құндылығын түсіну, маман
иесі ретінде өзіне позитивті көзқарастың болуын жатқызады.
* Нәтижелі критерийлер. Мұғалім өз ісіне қоғам талап етіп отырған нәтижелерге қол
жеткізіп отыр ма деген мәселе тұрғысынан қарастырады. Біреулер нәтиже ретінде
оқушылардың білімдерінің стандартқа сай болуын алса, енді біреулер олардың қарым-
қабілетін дамытуды алады, ал кейбіреулері оқушылардың өмірге дайындығын басты назарда
ұстайды, ал оқыту нәтижесі біз үшін баланың психологиялық функцияларын жетіліп,
өзінің педагогикалық әрекеті арқылы алған білімдерін өз өмірлік мәселелерін шешуге
қолдана алуы.
* Шығармашылық критерийлер. Мұғалім өз кәсібінің шекарасынан шыға алуы, сол арқылы өз
тәжірибесін, еңбегін өзгерте алуы жатқызылады. Шығармашыл мұғалім үшін біреудің
тәжірибесін қайталағаннан гөрі өз жаңалықтарын, білгендері мен түйгендерін басқаларға
ұсына алуының, шығармашылық бағыттылықтың болуының мәні зор.
Мұғалімнің кәсіби білімін көтеруі қажеттілігін туғызып
отырған мотивтер:
Күнделікті ақпаратпен жұмыс;( күнделікті толассыз
ақпарат көзін меңгеру)
Шығармашылық талпыныс;
Қазіргі заманғы ғылымның дамуы ( педагогика,
психология);
Қоғам өміріндегі өзгерістер;
Бәсекелестік
Материалдық стимул;
Қызығушылық
Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың
2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік
бағдарламасы;
*Кәсіби даму – нәтижесінде адамның өзінің
барлық өмірінің барысында өз кәсіби
дағдылары мен іскерліктерінің деңгейін және
сапасын сақтауға мүмкіндік алатын үрдіс. Бір
рет қана кәсіби маман болу мүмкін емес. Кәсіби
маман болып қалу үшін, тұлғаның үнемі кәсіби
дамуы қажет.
*Кәсіби даму іс – әрекеттің барлық саласына
қатысты: педагог, менеджер, кеңес беруші,
психолог, дәрігер, дизайнер, әртіс және тағы
басқа.
*Кәсіби даму – бұл жүйелі беку, білім
саласында жетілу және кеңею, тұлғалық
сапалардың дамуы, жаңа кәсіби білімдер мен
дағдыларды меңгерудегі қажеттілік, өзінің
барлық еңбек жолында белгілі міндеттерді
атқара білу.
Педагогтың кәсіби дамуының
психологиялық теориясының
басты идеясы мынадай негізгі
жағдайларда
қалыптасады:егер оқу –
танымдық үрдіс орын алса,
онда оның даму үрдісі де орын
алады. Сондықтан білім мен
түрткілер тұлғаның кәсіби
дамуының негізі болады. Әр
тұлға өзінің білімін жетілдіріп,
түрлі түрткілерден қуаттанып,
әрекетке көшетіні анық дүние.
Кәсіби тұрғыдан үнемі дамып
отырған педагог психологиясы
Білім жетілдіру жұмысынан
күтілетін нәтижелер

Кәсіби Мақсатты
Нәтижелі
білім-білік бағытты қызмет
қорын педагогика- жасап,
молайтып, лық үрдісті оған
тиімді шығарма- терең
таңдау шылықпен талдау
жасай атқара
алады. алады.
жасай
алады.
Өздігінен білім алу көздері:
* семинарлар мен конференциялар
* шебер сыныбы
* іс-тәжірибе алмасу бойынша іс-
шаралар;
* біліктілікті жетілдіру курсы
* экскурсиялар театрлар,
мұражайлар, концерттер, газеттер,
журналдар
* әдебиет (әдістемелік, ғылыми,
көркем)
* Интернет
Кә
сіб
асы и д
а
қи руд му б
ын ағы ағ
*Пе ш ы к е
да
рл
да лы з д
жү гог қта ес ама
з т ры етін сын
же еге а ың д :
ткі с ы ам жү
еке лік руғ у б зег
н с а е
*Кә дігін іздігі а дай ғдар
с ж ы л
бас іби іс сезін ән е нды амас
қа -әр беу ң б ғын ын
*Мұ суб еке і; ас т ың
ғал ъе т ы
суб імн кті інің мә
сел
ъ е і ң лер өл
мо ш е
йы кт – с білім дің к еуіш
*Жұ нсы убъ бер еліс тер
м ы нб ект уү пеу іне
–т а у
ехн с істе ы; қар рдіс
ым інд
і;
же и к й т -қа
ткі а і е
лік лық н ме ты гі
сіз к н ас
діг базас тепт ын
і. ын ің м а
ың ате
ри
Өздігінен білім жетілдіру не үшін қажет?

Өздігінен білім жетілдірудің керектігі
біріншіден, мұғалімнің іс -әрекетінің
спецификасы, оның әлеуметтік рөлі,
екіншіден, үздіксіз білім беру беталыстар
және шынайылығымен байланысты. Бұлар:
үнемі өзгерілетін педагогтардың еңбек
жағдайы, қоғамның сұраныстары, ғылым мен
практиканың эволюциясы , адамға деген
талаптардың өсуі, оның қоғам үдерісі мен
жағдайларына тез және парапар қабілеті,
өзінің іс әрекетін өзгертуге дайындығы, жаңа
және күрделі міндеттерді шеше білуі.
Мұғалімді өздігінен білімін жетілдіруге ықпал
ететін бұл қажеттіліктің құрамы, мотивтері
мынадай:
-күнделікті ақпараттар бойынша жұмыс
жүргізу.
-творчествоны қалау.
-заманауи ғылымның өте жоғарғы
қарқынмен өсуі.
-қоғам өмірінде өтіп жатқан өзгерістер.
-бәсекелестік.
-қоғамдық пікір.
-материалдық ынталандыру.
-ынта-ықылас.
Өздігінен білімін жетілдіру процесінде педагог
қолданатын іс-әрекеттер:

-өзін өзі өзгерту туралы шешім қабылдау;
-өзін өзі жетілдіру бағдарламасын жасау;
-бағдарламаны жүзеге асыруға байланысты
атқарылатын жұмыстар;
-бағдарламаның орындалу нәтижелері
бойынша өзіне өзі талдау жасау;
-алға жаңа мақсаттар мен міндеттер қою.
Педагог қызметіндегі негізгі кезең өзінің кәсіби
өсуі мен жетілуіне байланысты бағдарлама
әзірлеу болып табылады.
Бағдарлама жасау принциптері:

-ғылымилылық, болжамдау;
-өзектілік;
-оңтайлылық;
-шынайылық;
-тұтастық;
-бақылау мүмкіндігі.
Мынадай аспектілер дербес сипатта көрініс табуы тиіс:
-кәсіби өсудің мақсаты;
-психолгиялық-педагогикалық және әдістемелік
әдебиеттерді зерделеуге уақыт бөлу;
-оқу-тәрбие процесін бағдарламалық-әдістемелік
тұрғыдан қамтамасыз ету жолдарын белгілеу;
-консультациялар алу;
-туындаған проблемаларды әріптестерімен бірге талқылау;
-бір-бірінің сабақтарына кіру;
-алған білімді практикада сынақтан өткізуге байланысты
жұмыстар;
-мектептің әдістемелік жұмыстар жүйесіне қатысу;
-өз жұмыс нәтижелерін өзі қорытындылау;
-өз тәжірибесін әріптестерімен бөлісу.
Өздігінен білім жетілдіру бастаулары.
Мұғалім әр түрлі дерек көздерінен өздігінше білім
жинайды, оны кәсіптік қызметінде, өзінің
тұлғалық даму сатыларында пайдаланады.
Бұл қандай білім көздері?
-ақпараттық құралдар;
-әдебиеттер(әдістемелік, ғылыми-танымдық,
публистицистикалық, көркем және т.б.)
-интернет;
-ақылы курстар, біліктілік арттыру курстары;
-семинарлар мен конференциялар;
-шеберлік сыныптары;
-тәжірибе алмасу шаралары;
-экскурсиялар, театрлар, музейлер, саяхаттар,
концерттер.
Өздігінен білім жетілдірудің құрамдас бөлігі
болып табылатын процестер.
-әріптестер сабағына кіріп, тәжірибе
алмасуларға қатысу;
-өз кәсіби қызметіне мезгіл-мезгіл өзі талдау
жасау;
-классикалық және қазіргі заманғы
психология мен педагогика саласында өз
білімін жетілдіріп отыру;
-қазіргі заманғы экономика мен саясаттағы
және мәдени өмірдегі оқиғаларды жүйелі
түрде қадағалап отыру;
-өз эрудициясын, құқықтық және жалпы
мәдениетінің дәрежесін көтеру.
Мпұғ
• алімні
әнді ң қсапасын
оқыту ол жеткізетін жетістіктерінің
жетілдіруі.
•тізімі
(оқыту санасы мен тиімділігін анықтауға
болатын көрсеткіштерді көрсету)
•
шығарылған жинақтар, мақалалар
•
оқытудың жаңа әдіс-тәсілдерін, формаларын
әзірлеу;
•
дидактикалық материалдарды, тестілерді,
көрнекіліктерді жасау;
•
әдістемелік нұсқауларды жасау;
•
тренингтерді, семинарларды,шеберлік
сыныптарын өткізу;
•
зерттеу тақырыбы бойынша іс-тәжірибені
жинақтау
Қорытынды
Қазіргі ақпаратқа толы алмағайып заманда өз елінің адал ұлы
болып қалу, ұлтының ұлылығын өзгелерге таныта білу –
күрделі де қиын шаруа. ХХІ ғасыр – қатаң бәсеке ғасыры.
Елбасымыз халыққа арналған жолдауында «ХХІ ғасырда
білімін дамыта алмаған елдің тығырыққа тірелері анық». Біз
болашақтың жоғары технологиялық және ғылыми қамтымды
өндірістері үшін кадрлар қорын жасақтауға тиспіз. Осы
заманғы білім беру жүйесінсіз әрі алысты барлап, кең ауқымда
жаңаша ойлай білетін осы заманғы басқарушыларсыз біз
инновациялық экономика құра алмаймыз» деген болатын.
Қашан да білімді ұрпақ – болашағымыздың кепілі. Егеменді
еліміздің тағдыры – жас ұрпақтың тағдыры–бүгінгі
ұстаздардың қолында.
Мұғалімдердің жаңа ақпараттық технологияны өз қызметтеріне
еркін пайдалана білуі үшін және оқыту құралы ретінде
пайдалану бағыттары бойынша білімдерін көтеру және қайта
даярлауда ақпараттық әлемде оқу – тәрбие үрдісін
ұйымдастырудың негізгі құралдарын, жаңа әдістер мен
формаларды кез келген уақытта таба білуіне мүмкіндік
туғызды. Мұндай жағдайда педагог мамандар өзін-өзі
дамытуға және өздігінен білім алуға мүмкіндік алады.
ӘДЕБИТТЕР:
1. «Білім туралы» ҚР Заңы (жаңа редакция)
2. А.Скендірова және авторлық бірлестікте.
Жаңа формациядағы педагогтың жеке
элитарлы тұлғалық үлгісімен іс-әрекетінің
психологиялық ерекшеліктері.
«Педагогика және психология» атты
ғылыми-әдістемелік журнал. №1 –
Алматы,2009.-(127-130 б.)
3. «Сәкен тағылымы - 8» атты
республикалық ғылыми-теориялық
конференция. Том І. Астана 2012
4. Жаратылыстану-математика бағытындағы
кәсіби құзіреттілік. Қарағанды 2008
5. М.Р. Жунисова, Д.С.Ильясова «Ғылыми
зертеуге кіріспе» Қарағанды 2009

Ұқсас жұмыстар

«Педагогтың кәсіби өзін-өзі тануы мен өзіндік дамуы»

Педагогтың кәсіби өзін-өзі тануы мен өзіндік дамуы жайында

Педагогтың өзін-өзі тануы және өзіндік дамуы

Педагогтың кәсіби өзін-өзі дамытуы

Педагогтың кәсіби өзін- өзі тануы және өзіндік дамуы

Педагогтың кәсіби өзінөзі тануы және өзіндік дамуы

Мемлекеттік білім беру стандартына сәйкес белгіленген құзіреттіліктер жүйесі бойынша анықталған тәрбиеші моделі

ПЕДАГОГТЫҢ ӨЗІН - ӨЗІ ТӘРБИЕЛЕУ МЕН КӘСІБИ ДАМУЫ

Педагогтың кәсіби өзін-өзі тануы мен өзіндік дамуы жайлы

Педагогтың кәсіби өзін өзі тануы мен дамуы

Пәндер