Целлюлоза талшықтарынан тоқылған маталарды аппреттеу технологиясы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Инженерлік технологиялық факультеті «Тамақ өнімдері және жеңілөнеркәсіп бұйымдарының технологиясы» кафедрасы

Тақырыбы: Целлюлоза талшықтарынан тоқылған маталарды өңдеу

Орындаған: Мұратбек Гүлайна, ТК-321 Тексерген: Бауыржанова А. З. Семей, 2015 жыл

Жоспар

Кіріспе

Негізгі бөлім

Сумен шайылғыш аппреттер

Термопластикалық полимер негізінде жасалған, оңай сумен шайылмайтын аппреттер

Термобелсенділік шайырлар негізінде сумен шайылмайтын аппреттер

Қорытынды бөлім

Кіріспе

Целлюлоза талшықтарынан тоқылған маталарды өңдеу процестерінде хтмиялық механикалық тәсілдер кеңінен қатарластыра, үйлестіріле қолданылып жүр.

Целлюллоза талшықтарынан тоқылған маталарға белгілі бір сапалық қасиеттер беру үшін әрқилы аппреттер қолданылады.

Сумен шайылғыш аппреттер құрамындағы негізгі аппреттік заттар болып табылатындаррахмал, декстрин, желім. Крахмал негізіндегі композициялар ашық боялуы ішкі киімдік, ақжаймалық маталарды өңдеуде бірқатар жағдайларда әлі күнге дейін қолданылып жүр.

Матаның қандай мақсатқа тоқылатынына байланысты аппреттер құрамында рең беруші заттар, ауырлатқыш заттар, антисептикалық, ылғал тартқыш, жұмсартқыш кіруі мүмкін.

Қазіргі кезде маталарды аппреттеуде крахмалдың орнына синтетикалық шайырлар ойдағыдай қолданып жүр.

Аппреттердің кейбір түрлері

Аморфты бор

барий сульфаты

Каолин

ультрамарин

Термопластикалық полимерлер негізінде жасалған композициялар әсіресе маңызды болып шықты. Текстиль өнеркәсібінде термопластикалық полимерлер техникалық өнімдер құрамында 20-30% құрғақ заттар бар немесе латекстер түрінде қолданылып жүр. Полиэтиленді және поливинилацетатты эмульсиялар негізінде және полиакрил қоспалар арқылы жасалған эмульсиялар, полиметилакрилаттық латекс, каучуктер негізінде жасалған латекстер, және т. б. басқалар кеңінен пайдаланылуда.

Термобесенділік шайырлар негізіндегі сцмен шайылмайтын аппреттер алу үшін сол шайырлардың қолдануға бейімделген ерітінділері пайдаланылады. Термобелсенділік шайырлардың қоюлануға бейімделген ерітінділері деп белгілі бір жағдайларда талшыққа жағылған кезде поликонденсациялық үрге неу қабілеті бар төменгі молекулалық қоспаларды айтады. Мұндай поликонденсаттарда тігілгендей жымдасып және суда ерімейтін шайырлар пайда болады.

синтетикалық шайыр

Целлолоза талшықтарына термобелсенді шайырлардың предконденсаттарын қолдану оларға толықтық, аз отырғыштық, аз қыртыстану, форматұрақтылық қасиеттерін береді. Олардың көмегімен матада бедерлік жыотырақтық, күміс жібек өңдеулері секілді тұрақты қасиеттер пайда болады. Кеңінен қолданылатын техникалық атаулары бар препараттар: карбомод ЦЭМ, карбамол ГЛ, метазин, глюказин, карбозондар Э және О. Олардың бәрі органикалық қосылыстардың туындылары метилолдар болып табылады.

карбамол

Техникалық атаулары бар препараттар қасиеттеріне байланысты екі топқа бөлінеді.

Бірінші топқа молекулалары целлолозаның макромолекуласына қарағанда өзара оңай әрекеттесетін қосылыстар. Олар мысалы, мочевин формальдегидті предконденсаттар және меламин формальдегидті шайыр.

Екінші топқа целлюлозаның 1-1-мен емес ОН- топтарымен әрекеттесетін реакцияға жақын қосылыстар жатады. Мұндай өнімдердің көп қолданылатыны циклдік этиленмоевинаның метилол туындысы, мочевина пропилені, , триазиндер және т. б.

Қорытынды бөлім

Беріктік шығынының төмендеуі мен үйкеліске тұрақтылығы құрамына термопластикалық полимерлер немесе кремниорганикалық қосылыстардың енгізілуі сонымен қатар, ең тиімді катализатор таңдау және термоөңдеу кезіндегі температураның төмендеуімен сипатталады. Кемшілігі катализатор қатысуымен предконденсатпен өңделген, негізінен аммоний тұзы қосылған өңделген бұйымдар жағымсыз иіс шығаруымен сипатталады. Бұл аппреттеуден кейін мұқият жууды қажет етеді.

Қолданылған әдебиеттер тізімі

“Маталарды өңдеу”, К. И. Баданов, Алматы 2014 ж.

Интернет материалдары: https://www. google. kz/search?q=%D1%88%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D1%80&rlz=1C1GKLB_enKZ626KZ626&oq=%D1%88%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D1%80&aqs=chrome. 0. 69i59j0l5. 2249j0j7&sourceid=chrome&es_sm=93&ie=UTF

Л. Қуатбекова, Ү. Келесова, «Тігін бұйымдарының технолоиясы», Астана -2010жылы.