«Шеңбер»7 класс Геометриясы

Презентация қосу

«Шеңбер»
7 класс
Геометриясы

Орындаған: Т- 411 топ
Ерғалиқызы Әдемі
Сабақ тақырыбы:

Қандай фигураның басы жоқ не аяғы жоқ, бірақ ұзындығы
бар?

))))) (( )))
(( ))))) (( )))
Жауа
п
дұры
с!

Шеңбер
Сабақтың мақсаты:
•Білімділік: Шеңбер ұғымымен, элементтерімен, сызбасымен,
белгіленуімен,диаметрін табу формуласымен таныстырып, есептерін
шығаруды үйрету.
•Тәрбиелік: Ұқыптылыққа, еңбек сүйгіштікке, сауаттылыққа, мақсатқа
жете білуге,бірізділікке және салыстыра білуге тәрбиелеу.
•Дамытушылық: Логикалық ойлауын, есте сақтау қабілетін,
теориялықбілімін практика жүзінде қолдана білуге, электрондық
оқулықпен жұмыс жасай білуге, циркульдің көмегімен шеңбер сыза
білу дағдыларын дамыту.
Сабақтың барысы:
• І.Ұйымдастыру кезеңі.
• ІІ. Үй жұмысын тексеру.
• ІІІ. Жаңа материалды түсіндіру.
• ІV. Бекіту. Оқулықпен жұмыс.
• V. Ауызша есептер шығару
• VІ.Үйге тапсырма.
• VІІ. Қорытынды.
• VІІІ.Бағалау.
Өткен сабақты қайталау
1. Екі қабырғасы тең болатын үшбұрыш?
2. Үшбұрыш элементтері дегеніміз?
3. Бір бұрышы доғал болатын үшбұрыш?
4. Үшбұрыш қабырғаларының
ұзындықтарының қосындысы?
5. Тікбұрышты үшбұрыштың тік бұрыш
жасап тұрған қабырғалары?
6. Барлық қабырғалары тең үшбұрыш?

Үй жұмысын тексеру......
Жаңа сабақ: Шеңбер
О нүктесінен бірдей қашықтықтағы нүктелерден құралған
тұйық сызық шеңбер деп аталады.
О – шеңбердің центрі.
О А
• •
Шеңбердің бойындағы кез келген нүктені центрмен қосатын
кесінді радиус деп аталады.

ОА - радиус

•О- шеңбер центрі
Шеңберді циркуль деген
құралмен саламыз
С
•
Шеңбердің бойындағы кез
келген екі нүктені қосатын
кесінді хорда деп аталады.
О• •К

СК, КА, АМ – хордал
• •А
М
С
•
Шеңбердің бойындағы екі нүктені
қосатын және центр арқылы өтетін
кесіндіні диаметр деп атайды.
В• О• •К
D=OВ+OК=2R - диаметр

• М
ВК, СМ- шеңбер диаметрле
С
• Оны айналдыра кез келген екі
нүкте екі бөлікке бөлінеді. Осы
бөліктердің әрқайсысы шеңбер
доғасының ретінде белгілі.
В• О• •К СК, КА, АМ, ВМ, СВ –
доғалар.
• •А
М

ңд
а ны
л
Ой ар!

Тағы да доғаларды атап көрсетіңдер
Тарихи мәліметтер

“Дөңгелек” ұғымы алғаш рет
ежелгі гректерде қалыптасқан.
“Диаметр” грек тілінен аударғанда
“көлденеңдік” дегенді білдіреді.
Үнділер мен вавилондықтар
дөңгелектің ең негізгі элементі
радиус деп есептеді. Радиус
латынның radius – доңғалақтың
сым шабағы сөзінен алынған.
Шеңберді айналдыра
циркульменен,
Сызамыз дөңгелетіп бір қолменен
Дәл қақ орта тұсы болып
табылатын
О центрі, екі радиус диаметрімен.

Математика пәні қызық есебімен
Ойлауға, жылдамдыққа үйретумен
Келеді санамызды тым арттырып,
Бүгінгідей ашық сабақ өткізумен.
Сақина мен монетаның ұқсастығы неде,
айырмашылығы неде?
Ауызша есептер:
•A
• В

•С

•О

•Е

•L •К

Мына нүктелердің қайсысы
шеңбердің бойында, дөңгелекте,
дөңгелектің сыртында жатыр?
А •

•О •В

L
C

К •
D

Сызықтардың қайсысы шеңбермен
қиылысады?
Шеңбердің диаметрі: 10 см, 8 см, 16 см. Радиусы неге тең?
Айдың диаметрі 3474 км. Айдың радиусы неше километр?
CD= 5 см болатындай етіп, C және D нүктелерін
белгілеңдер. Центрі С нүктесі, радиусы 2 см шеңбер
сызыңдар және центрі D нүктесі, радиусы 3 см шеңбер
сызыңдар. Шеңберлердің диаметрлерін табыңдар.
Шеңберлер өзара қалай орналасады?
Сөзжұмбақ шешу:
1. Шеңбер бойындағы кез келген екі нүктені қосатын кесінді.
2. Бөлгіштерінің саны 2-ден көп натурал сандарды қалай атайды?.
3. Шеңбер сызуда қолданылатын құрал-жабдық.
4. Шеңбер бойындағы нүктені центрмен қосатын кесінді
5. Ең кіші жай сан.
6. Тақ цифрлардың ең үлкені.
Математикалық жұмбақтар
- Нәрселерді санауға
Керек сан өзі негізгі
Басы бар да, шеті жоқ
Таң қалдырады ол бізді. (натурал сан)

Бүтін сан, бөлшек сандар
Құрамына кіреді
Бұл R белгіні көрсетсеңіз
Қай сан екенін біледі (рационал сандар)

Үлкен, кіші сандар арасына
Таңбаларды қойған кезде
Алынады қандай өрнек
Білейікші оны бізде/теңсіздік/

Шар емес, дөңгелек емес
Бірақ осылардың бөлігі
Радиус,диаметрін іздегенде
Онсыз болмайды келісі (шеңбер)

Екі бұрыш ежелден
Тату көрші болған екен
Бірін – бірі толықтырып
Тарихи мәліметтер

“Дөңгелек” ұғымы алғаш рет ежелгі гректерде
қалыптасқан. “Диаметр” грек тілінен аударғанда
“көлденеңдік” дегенді білдіреді. Үнділер мен
вавилондықтар дөңгелектің ең негізгі элементі радиус деп
есептеді. Радиус латынның radius – доңғалақтың сым
шабағы сөзінен алынған.
Қазақтың тұрмыс тіршілігінде де шеңбер мен дөңгелек
тәрізді денелер кеңінен орын алған. Олар: түрлі әшекейлік
бұйымдар және киіз үй. Киіз үйдің табаны дөңгелек болса,
керегелері доға пішіндес болғандықтан, шеңбер жасайды.
Киіз үй – шеңбер мен дөңгелектерден тұратын қазақтың
ұлттық өнерінің ерекшелігін бейнелейтін құрылыс.
САБАҚТЫ ҚОРЫТЫНДЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ:

1) Шеңбердің радиусы дегеніміз не?
2) Шеңбердің радиусын қандай әріппен белгілейміз?
3) Шеңбердің диаметрі деп нені айтамыз?
4) Диаметр неше радиусқа тең?
5) Хорда дегеніміз не?
6) Шеңберді немен сызамыз?
7) Шеңбердің доғасы деп нені айтамыз?

Оқушыларды бағалау

Ұқсас жұмыстар

Нүкте салу процедурасы

Көтеру бұрандасы

Параметрикалық теңестіру

Дене сегменттерінің саны тұрақсыз

Қатты денелердің механикалық қозалысы

Екінші дәуір - Евклидтен Декартқа дейінгі кезең

Электрон жұптарының тебісу теориясы

Антика ғылымы

Пішін қасиеті

Математикадан логикалық есептерді шығару әдістері

Пәндер