Жер қойнауын пайдаланушыларға салық салу: құқықтық негіздер мен геологиялық барлаудың салықтық ерекшеліктері

Жер қойнауын пайдаланушыларға салық салу

Орындаған: Кизатоллин А. Е

Тексерген: Акишева Д. М

Жер қойнауын пайдалану құқығының субъектілері

Жер қойнауын пайдалану құқығының субъектілері ретінде мемлекет, жеке және заңды тұлғалар қатысады. Жер қойнауын пайдаланушылар жеке және занды түлғалар, мемлекеттік және мемлекеттік емес, ұлттық және шетелдік жер қойнауын пайдаланушылар болып бөлінеді. Ұлттық жер қойнауын пайдаланушыларға Қазақстан Республикасының азаматтары мен қазақстандық заңды тұлғалар, соның ішінде шетелдің қатысуымен, ал шетелдік жер қойнауын пайдаланушыларға - шетел азаматтары, шетелдік заңды тұлғалар, шет мемлекеттер, халықаралық бірлестіктер мен ұйымдар жатады.

Табиғат пайдаланушылар:

Тұрақты (жер қойнауын пайдалану құқығы мерзімі шектелмейтін сипатта болады) және уақытша (жер қойнауын пайдалану құқығы белгілі бір мерзіммен шектелген) ;

Бастапқы жер қойнауын пайдаланушылар (жер қойнауын пайдалану құқығы мемлекеттен не басқа да бастапқы жер қойнауын пайдаланушылардан сол құқықтан айыру тәртібімен алынған) және қайталама жер қойнауын пайдаланушылар (жер қойнауын уақытша пайдалану құқығы бұл мәртебені өзінде сақтап қалатын бастапқы жер қойнауын пайдаланушыдан шарт негізінде алынған) болуы мүмкін.

Жер қойнауын және жер қойнауын пайдалану

туралы заңдардың принциптерi

жер қойнауын

ұтымды, кешендi

және қауiпсiз

пайдалануды

қамтамасыз ету;

жер қойнауын

және қоршаған

ортаны қорғауды

қамтамасыз ету;

республикалық

және аймақтық

мүдделердiң

үйлесуiн

қамтамасыз ету;

минералдық

шикiзат

базасын

толықтыруды

қамтамасыз

ету;

жер қойнауын

пайдалану жөнiндегi

операцияларды

жариялы түрде

жүргiзу;

жер

қойнауын

пайдаланудың

ақылы

болуы;

жер қойнауын пай-

далану жөнiнде опер-ацияларды жүргiзуге инвестициялар

тарту үшiн қолайлы

жағдайлар туғызу.

адам өмірі

мен денсаулығы

және қоршаған орта

үшін жер қойнауын

пайдалану саласында

өнімнің қауіпсіздігін

қамтамасыз ету.

Жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзгенде пайда болатын қаты-

настар Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы Заңмен және соған сәйкес

қабылданған басқа нормативтiк құқықтық актiлермен реттеледi. Пайдалы қазбалар

мен техногендiк минералды түзiлiмдердiң кейбiр түрлерiне қатысты жер қойнауын

пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзуге байланысты ерекшелiктер, пайдалы

қазбалардың осы түрлерi туралы және техногендiк минералды түзiлiмдер туралы

заң актiлерiмен айқындалады.

Жер, су (жерасты және шипалы балшықтан басқа), орман, өсiмдiк және жануарлар

әлемiн, атмосфералық ауаны пайдалану және қорғау жөнiндегi қатынастар

арнайы заңдармен реттеледi.

Жер қойнауын пайдалану құқығына байланысты азаматтық құқықтық қатынастар

Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы Заң нормаларымен реттелмеген

болса, азаматтық заңдар нормаларымен реттеледi.

Егер Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде өзгеше көзделмеген болса, шетелдiк

азаматтар және заңды тұлғалар, сондай-ақ азаматтығы жоқ тұлғалар жер қойнауын

пайдалану жөнiнде Қазақстан Республикасының азаматтарымен және заңды

тұлғаларымен бiрдей құқықтармен пайдаланады және мiндеттер атқарады.

Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану

туралы заңдар

Салық кодексінде геологиялық барлау және геологиялық- іздестіру жұмыстарын ҚҚС- пен салық салу тәртібі сақталған. Мәселен, геологиялық барлау және геологиялық- іздестіру жұмыстары бойынша айналымдар ҚҚС-тан босатылады.