Өсіңкілік қатарлар

Презентация қосу

Жуванышева А.
ЭН-401
Мазмұны:
1. Өсіңкілік қатарлар туралы түсінік
және оның түрлері
2. Өсіңкілік қатарларды негізгі
көрсеткіштері бойынша есептеу
тәсілдері.
3. Өсіңкілік қатарлардың орташа
көрсеткіштерін есептеу.
статистикалық көрсеткіштердің,
құбылыстар мен процестердің уақытқа
қарай өзгерісін анықтайтын сандық
мәндер тізбегі.
Өткен уақытқа қарай

бір мезгілді уақыт аралықты
өсіңкілік қатарлардың нақты құбылыс мөлшерінің белгілі-
сандық шамалары бір уақытта (тәулік, ай,
құбылыстардың белгілі-бір тоқсан және т.б.) қандай
сәтіндегі (тәуліктің, айдың, шамада болғанын
жылдың) болған жағдайды сипаттайтын көрсеткіштер
сипаттайды

Уақыт мерзіміне және онда көрсеткен
көрсеткіштерге байланысты

Толық Толық емес
көрсеткіштер уақыт көрсеткіштер уақыт мерзіміне
мерзіміне қарай бірінен қарай әртүрлі аралықта, яғни
кейін бірі үзіліссіз беріледі әртүрлі уақыт мөлшері арқылы
сипатталады.
Құбылыстардың өзгеруін зерттеу, талдауда
әртүрлі статистикалық көрсеткіштер
қолданылады.

Нақты шамалар Қатысты шамалы Орташа шамалы
өсіңкілік қатар өсіңкілік қатар өсіңкілік
дәрежесі ретінде екі уақыттың нақты қатарлар
әрбір уақыт шамаларын бір- қоғамдық
мөлшеріне бірімен салыстыру құбылыстар мен
байланысты арқылы пайда процестердің
қалай болады, яғни белгілі-бір белгісі
өзгергендігін әлеуметтік- бойынша уақыт
көрсетеді. экономикалық мөлшеріне қарай
құбылыстардың сандық
уақытқа қарай көрсеткіштердің
өзгеруін сипаттайтын орташа өзгеруін
сандар тізбесін сипаттауды
айқындайды. айтады.
Өсіңкілік қатардың жай түрі.
Өсіңкілік қатарда көрсетілген көрсеткіш дәрежелерінің
белгілі бір уақыт аралығындағы нақты өсу немесе
кему жылдамдығының мөлшерін анықтау үшін
есептеледі.

Тұрақты тәсіл Тізбектелген
∆н= Yi-Yo тәсіл
∆н – нақты өсім; ∆н= Yi-Yi-1
Yo – тұрақты базалық Yi-1 – ағымдағы
уақыттың дәрежесі; уақыттың алдында
Yi – ағымдағы тұрған дәрежесі.
уақыттың дәріжесі;
i – қатардың рет нөмірі.
әрбір ағымдағы уақыт дәрежесінің алдыңғы уақыт
дәрежесіиен салыстырғанда қаншаға артық не кем
екенін сипаттайды, яғни осы екі увақыт көрсеткіштерінің
бір-біріне қатысты екә шамасы арқылы есептелінеді.

Тұрақты тәсіл Тізбектелген
Кө= Yi/Yo тәсіл
Кө - өсу қарқының
коэффициенті Кө= Yi/Yi-1
нақты өсімнің салыстырмалы
шамасын көрсетеді.

Тұрақты өсім
қарқыны Тізбектелген
өсім қарқыны тұрақты өсім қарқыны
базалық уақыт базалық уақыт
дәрежесі арқылы дәрежесі өзгермелі
есептеледі ∆ө = (∆н/ Yi-1)*100
∆ө= (∆н/ Yo)*100
әр уақыттағы өсімнің шамасы, сол
кездегі өсім қарқынына бөледі және
оның мәні тізбектелген тәсілмен
есептеледі;

А%=∆н/∆ө немесе А%= Yi-1/100
А% - 1 процент өсімнің нақты мәні.
Өсіңкілік қатардың жалпы өзгерісінің
заңдылықтарын талдау жұмысында келесідегідей
орташа көрсеткіштер қолданылады:

өсіңкілік
қатардың орташа
өсім нақты
орташа
қарқыны орташа өсім
дәрежесі
өсу

Орташа өсу қарқынының өлшемдері
коэфицентпен немесе %-пен беріледі.
Орташа өсу қарқынын есептеу үшін орташа
өсу қарқынының көрсеткішінен 1-ді немесе 100-ді
шегереміз.
Өсіңкілік қатардың орташа дәрежесін есептеу
үшін, берілген көрсеткіштердің уақыт аралықтары
бірде болса, қатардың жеке мәндерінің
қосындысын олардың санына бөлу керек, яғни
арифметикалық орташаның жай түрінің
формуласы қолданылады:

Y= (Y1+Y2+Y3+…+Yn)/n=∑Y/n
Y -өсіңкілік қатардың орнташа дәрежесі;
Y1,2,3-қатардың жеке мәндері;
n – қатар саны
Егер көрсеткіштер белгілі бір уақыттың
алғашқы және соңғы мерзімі берілсе:
Y= (Yi+Yi+1)/2

Егер мезгілді қатардағы көрсетілген
көрсеткіштердің мезгіл аралықтарының
қашықтығы бірдей мөлшерде бірдей мөлшерде
берілсе, онда орташа дәрежесін мына
формуламен есептеледі:
Y = 1/2Y1+1/2Y2+1/2Y3+…1/2Yn
n-1
немесе
Y1+Y2 + Y2+Y3 +Yn-1 + Yn
Y= 2 2 2
n-1
Орташа нақты өсім.
1-тәсіл: Егер нақты өсім тізбектелген тәсілмен
есептелсе, орташа дәрежесін табу үшін нақты өсімнің жеке
мәндерінің қосындысын олардың санына бөлу керек, ол
келесі формуламен есептеледі:
∆н=Σ∆н/n,
∆н – тізбектелген тәсілмен есептелген нақты өсімнің жеке
мәндері;
n – нақты өсім саны.

2-тәсіл: Әр жылдың нақты өсімі есептелген болса,
тізбектелген тәсілмен есептелген нақты өсімнің тұрақты
базалық өсімге тең болады деген анықтамаға сүйене
отырып, нақты өсімнің орташа дәрежесін мына формуламен
табуға болады:
∆н = Yn-Y1/n-1
Yn – қатардың соңғы дәрежесі
Y1 – бастапқы уақыттағы дәрежесі
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Өсіңкілік қатарлары

Өсіңкілік (динамикалық) қатарлар

Динамикалық шама түрлері

Өсіңкілік қатарлар статистикада

ДИНАМИКАЛЫҚ ҚАТАРЛАР

Өсіңкілік қатардың түрлері

Динамикалық қатарлар туралы түсінік және оның түрлері

Абсолютті шамалар

Динамикалық қатарлар туралы ақпарат

Механикалық іріктеу тәсілі

Пәндер