Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ Ж ӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНСТРЛІГІ СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫ Ң Ш ӘК ӘРІМ АТЫНДА ҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК
УНИВЕРСИТЕТІ

СӨЖ
Тақырыбы: Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар

Орындаған: Әлихан Ерқанат
Тобы: Т-411

Семей,2015
Отбасылық
тәрбие

Рухани Стихиялы
БАЛА
тәрбие тәрбие

Ата-анасы

Туған- ОТБАСЫЛЫ Отбасылық
туысқандары Қ ТӘРБИЕ дәстүрлері

Балабақша

Мектеп РУХАНИ Ақпарат
ТӘРБИЕ құралдары,т.б
.

Жұмыс орны

Адамдармен СТИХИЯЛЫ Көше және
қарым- ТӘРБИЕ қоршаған
қатынас орта
Бала тәрбиесінде отбасының жағымсыз әсер ету
жақтарын сөз еткенде оны үш топқа бөліп
қарастыруға болады:

Бірінші топ Екінші топ

Баланы қалай тәрбиелеу керек екендігін біледі және дәл Өз балаларына өнегелі тәрбие бергісі келеді, бірақ, қалай
солай тәрбиелейді. Олар көп емес, алайда, өздерінің тәрбиелеу керек екендігін білмейді. Мұндайлар ата-
саналы өмірімен және сапалы іс-әрекетімен тек өз аналардың басым көпшілігі. Олар тәрбие мақсатын
балаларына ғана тәрбие беріп қоймай, мектептегі білмегендіктен олардың іс-әрекеті балаларына кері әсер
қоғамдық жұмыстарға қолғабыс етіп, басқа ата-аналарға етуі мүмкін.
үлгі көрсетеді.

Ата-ана

Үшінші топ

Балаларды тәрбиелеудің жолдарын білмейді, білгісі де келмейді, яғни бұл
педагогтарға қарсы тұратын төменгі әлеуметтік топ. Сондықтан да бұл топ “қиын”
балаларды беретін отбасылар.
Ата анамен ықпалдасу әдістемесі
Ата - аналар топтары

Балалары үлгілі Балалары нашар Тұрмыс жағдайының Материалдық
отбасы тобы оқитын отбасылар қиындығы бала жағдайы өте жақсы
тәрбиесіне әсер отбасылар
тобы ететін отбасылар
тобы

Барлық Бала тәрбиесіне Баланың тәртібі,
мүмкіндігі бар, көңіл талпынысы Балаға тәрбие
үлгілі бөлмейтін, жақсы, бірақ берудегі бағыт-
отбасылар. селқос қарай отбасының бағдары
материалдық
Жүргізілетін -тын, ішімдікке талапқа сай
тапшылы ғы бала
жұмыс әуес отбасылар. отбасы.
психологиясына
формасы: Жүргізілетін кері әсер ететін Жүргізілетін
шығармашылы жұ мыс отбасылар. жұмыс
қ кештер, ата- формасы: Жүргізілетін формасы: ата-
аналар рингі тақырыптық жұмыс аналар
кеңес, психоло формасы: университеті,
-гиялық пікірталас клубы, отбасылық
тренинг педагогикалық тәжірибе
семинар презентациясы
Ата-аналармен жүргізілетін жұмысты ұйымдастыруды ң жаңа формалары

Пікірталас клубы Бала Ата-аналар университеті
тәрбиесіне байланысты өзекті
тақырыптарды қамтиды. Әр Мектептің бала тәрбиелеудегі саясатын отбасыны ң д ұрыс Ата-аналарға, жұртшылыққа жүйелі
түрлі көзқарастағы ата- түсінуі, ата-аналармен педагогикалы қ ынтыма қтасты қта педагогикалық білім беретін орын.
аналардың пікірлерін Оқу мерзімі 2 жыл. Оқу сабақ
түрлі формадағы жұмыстар жүргізе отырып, баланы ң тұлға
талдайды, дәлелдейді. Ата- кестесі бойынша жүргізіледі. Оқуға
аналардың дүниетанымын ретінде дамуына жағдай жасау түсетіндер ата-аналар комитеті
кеңейтуді мақсат етеді. арқылы қабылданады

Ата-аналар клубы
Отбасылық тәжірибе презентациясы.
Мектептегі, отбасындағы,
Н сыныптағы кездесетін қайшылықты Сынып жетекшісінің озат тәжірибеден
Ә жағдаяттарды шешуге арналады. кеңестер беруі, ата-аналардың қажетті
Рингке не ата-ана мен баланы, не әдебиеттермен танысуы, зерттеуі, өзіндік
Т Ата-аналар мектебі
педагогтарды, не оқушы мен пікір қалыптасуы және проблемалық
И сұрақ төңірегінде жоба қорғауы
мұғалімді шығаруға болады.
Ж "Мектептің басты мақсаты -
Е
С
Психологиялық тренинг жалғыз білім үйрету емес, Педагогикалық семинар

І Ата-аналармен жұмыс жүргізудің біліммен бірге жақсы т әрбиені Отбасылық тәрбиенің әдіс-тәсілдеріне
белсенді түрі. Тренингке кемі 2
отбасы қатыса алады.
қоса беру" арналады. Семинарға мұғалімдер де, ата-
аналар да жан-жақты дайындықпен
Нәтижесінде әрбір отбасы өзіне қатысуы қажет Ф
М пікірі мазмұндас 12-15 адамнан
М. Дулатов
О
А тұратын топ құра алады.
Р
Қ Шығармашылық кештер М
С Тақырыптық кеңес А
А Шығармашылық кештер мектепішілік
Ата-аналарды психологиялық, және сыныпішілік болып, озық ойлы Л
Т
педагогикалық білім және және ерекше қабілетті, танымал ата- А
Ы тәжірибе жаңалықтарымен аналарды үлгі тұту, насихаттау Р
таныстыру, кеңес беру, ой қозғау, мақсатында ұйымдастырылады Ы
ой қорыту

Қазақстандық ұлтжанды, төзімді, рухани құнды, рух-жігері шыңдалған белсенді
тұлға қалыптасады.(Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарында 2006-2011
жылдарға арналған кешенді тәрбие ба ғдарламасынан)
Қай ұлт баласын қалай
тәрбиелейді?
Швецияның балалары. Швед
отбасылары балаға сәби кезінен жеке
тұлға ретінде қарап, еркін тәрбиелеуге
тырысады. Қатаң жазалауларға тыйым
салынған, тіпті мұны бұл елде қылмыс
деп есептейді. Сондықтан, әрбір шведтік
бала әке-шешесі өзіне қол жұмсаса,
полицияға хабарлауға құқылы. Мұндай
кезде ата-аналарға әкімшілік тарапынан
жаза қолданылады.
Жапонияның балалары. Жапонияның
көптеген мектептерінде асхана жоқ.
Балалар түскі астарын үйден арнайы
ыдысқа салып әкеледі. Ал, мұғалімдер
болса, балалардың үйден әкелген
тамақтары денсаулыққа зиян емес пе, соны
мұқият қадағалайды. Сол себепті, жапон
аналар арнайы сабақтарға қатысады. Ол
жерде баланың ағзасына қажетті
дәрумендер тамақпен сіңу үшін, қандай ас
әзірлеу керек және қалай даярлау
керектігін түсіндіріп, үйретеді.
Үндістан балалары. Үнділер
балаларын қатаң ұстайды. Оларда ата-
ана мен бала арасындағы достық
қарым-қатынасты өте сирек
кездестіресіз. Балалар кішкентай
кезінен бастап ата-анасының
таңдауына, қалауына мойынсұнып
өседі. Сондықтан, ер жеткенде немесе
бойжеткенде әке-шешесі кімді
қалайды, сол адаммен бас қосады.
Ауғанстан балалары. Баланың
дүниеге келгені, әсіресе ұл баланың
өмір есігін ашқаны ауғандықтар үшін
- үлкен қуаныш. Ауқатты тұратын
отбасылар ұлан-асыр той жасайды.
Ауылдарда той үстінде «ат байлар»
ұлдың құрметіне барабан қағылып,
аспанға қарумен оқ атылады.
АҚШ балалары. Жергілікті
педагогика «әрбір бала өз бетінше
өмір сүріп үйрене алу керек» деген
ұстанымды қолданады. Сондықтан,
американдық ата-аналар балаларының
қалауына қарсы шыға алмайды. Олар
мейрамханаға, коктейльге, тіпті түнгі
клубқа барамын, десе де, ата-аналар
ертіп апарады.
Салт дегеніміз – халықтың кәсіп, сенім, тіршілігіне
байланысты қалыптасып, ұрпақтан ұрпаққа ауысып отыратын
дәстүрдің бір түрі. Ұлттық дәстүр дегеніміз – тарих барысында
қалыптасып ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып отыратын әдет-
ғұрыптар, салт-сана, қоғамдық тәртіп, заң, мінез-құлық
қалыптары. Мысалы, бала тәрбиесімен байланысты: шілдехана
өткізу, сүйінші сұрау, балаға ат қою, бесікке салу, тұсау кесу,
атқа мінгізу, сүндетке отырғызу тойлары; үйлену, үй болумен
байланысты: құда түсу, есік-төр көрсету, келін түсіру тойлары,
қалын-мал алу, жасау беру т.б. салт-дәстүрлер, түрлі кәде-
ырымдар, өлген адамды жерлеумен байланысты: арыздасу,
қоштасу, естірту, көңіл айту, жұбату, жоқтау, өлген адамның
жетісін, қырқын, жылын беру т.б. ырым-жырымдар қазақ
халқында ежелден сақталған. Мұны салт-дәстүрлері деп
атайды.
Тұрмыс – салтқа байланысты туған әдет-ғұрыптар мен
салт-дәстүрлердің, бәрінде халықтың арман-тілегі, ой-пікірі,
келешек ұрпаққа айтар өсиеті көрініс беріп отырады.
Қазақта мынадай құнды өсиеттер бар.

Жеті қазына Жеті ата Жеті жұт
Ер жігіт 1. Бала 1. Құрғақшылық
Сұлу әйел 2. Әке 2. Жұт (мал қырылу)
Ақыл, білім 3.Ата 3.Өрт
Жүйрік ат 4.Арғы ата 4. Оба (ауру)
Қыран бүркіт 5. Баба 5. Соғыс
Берен мылтық 6. Түп ата 6. Топан су
Жүйрік тазы (ит) 7. Тек ата 7. Зілзала (жер сілкіну)
Ұрпақ тәрбиесіндегі халықтық педагогиканың ролі: халық педагогикасы –
қазақ халқының ұлттық тәжірибелері мен тағылымдарының мол қазынасы.
Сондықтан оқушылардың ой-өрісін, биік адамгершілік тұлғасын
қалыптастыруға көп көмегін тигізеді.
Ұмыт болған салт-дәстүр халқымызға тән ұлттық асыл қасиеттеріміз қайта
жаңғырып жатқан уақытта осы мұраларды педагогикамен ұштастыру басты
мақсат. Осы міндеттерді шешудегі мәселелердің қайнар бұлағы, сарқылмас
көзі – халықтық педагогика. Халықтық тәлім- тәрбиенің басты ерекшелігі
өмірмен тығыз байланыстылығында. Ұлттық тәрбиенің тағылымы, берері
орасан зор. Әсіресе, тәрбиелік шараларды түрлендіріп өткізу әр мұғалімнің
ізденісіне байланысты болмақ. Негізгі мақсат–тәрбиенің ұлттық жаңа үлгісін
жасау және әдістемелік жұмыстарды жетілдіру.
Бүгінгі таңда халық педагогикасына ерекше көңіл бөлу керек. Ата –
бабаларымыздың жақсы дәстүрін шәкірттер бойына дарыту үшін тәрбие
сағаттарымызда мақал-мәтелдерді, шешендік сөздерді, аңыз-әңгімелерді
жиі мысалға келтіріп, ұлылардың айтқан даналық сөздерін ұрпақ санасына
сіңіруді шара сайын жүргізсек.
Көптеген халықтар өз ұрпағын өз халқының қағидаларымен тәрбиелейді.
Ендеше, егеменді еліміздің ертеңі жас ұрпақты әдепті, адамгершілігі жоғары
болып өссін десек, ұлттық тәрбие тағылымын басшылыққа алып,
халқымыздың рухани байлығын бүгінгі күн талабымен ұштастыра білсек
ғана ұлттық тәрбиенің берері көп.

Ұқсас жұмыстар

Тәрбие сағатының үлгісі

«Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар:бала тәрбиесінде нақыл, қанатты,шешендік сөздер қолдану»

Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар:бала тәрбиесінде нақыл, қанатты,шешендік сөздер қолдану;халық педагогикасындағы тәрбиенің түрлері

Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар .(Отбасындағы бала тәрбиесі)

Бала тәрбиесінде қолданылатын халықтық ұстанымдар

Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар,қанатты сөздер

Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар. Бесік. Бесікке бөлеу

Бала тәрбиесінде халықтық педагогиканың міндеттері мен бағыттары

Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар (экологиялық тәрбие)

Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар. (Бесік тәрбиесі)

Пәндер