Топырақ өң деу

Презентация қосу

Топырақ өңдеу
Сабақтың мақсаты:
Топырақ өңдеу жүйесі жайлыжалпы
түсінік беру
Сабақтың міндеті:
Топырақ өңдеу жүйесі және оның
түрлері туралы студенттерге мағлұмат
беру
Топырақ өңдеу жүйесі алғы дақылдарға, танаптың
жағдайына, яғни оның ылғалдық дәрежесіне,
арамшөптермен ластануына, топырақтың грануметриялы қ
құрамына, құрылымына, құрлысына, егілетін
ауылшаруашылық дақылдарының биологиялық
ерекшеліктеріне, аймақтың топырақ-климаттық және
басқа жағдайларға байланысты.
Жүргізілу мерзіміне қарай топырақ өңдеу жүйесі егін себер
алдындағы және сепкеннен кейінгі болып бөлінеді.
Сүдігер жырту. Келер жылы көктемде себілетін
немесе отырғызылатын жаздық дақылдар үшін
осы жылғы жаздың екінші жартысында немесе
күзде жүргізілетін топырақты негізгі өңдеу
сүдігер жырту делінеді. Топырақтың
құнарлылығын және ауылшаруашылық
дақылдарының өнімін артыруда сүдігер
жыртудың үлкен өндірісітік маңызы бар.
Дәнді дақылдардан кейін топырақты негізгі өңдеу.
Дәнді дақылдарға жаздық және күздік бидайлар, арпа, қарабидай, сұлы,
күріш, тары, қарақұмық және басқалары жатады. Олар көбінесе жай
қатарлы, тар қатарлы немесе тоғыспалы әдіспен себіледі.
Осы дақылдардың тұқым себу науқанын сапалы өткізуге, оның жылдам
және біркелкі көктеп шығуы мен өсімдіктің кейін қарқынды өсіп-
дамуына күзде сүдігердің сапалы өңделгеніне тікелей байланысты.
Егер, сүдігер жырту сапалы жүргізілсе, онда кейінгі орындалатын басқа
агротехникалық шаралар тиімді өткізіледі.
Отамалы да қылдардан кейін топыра қ өңдеу ж үйесі
Отамалы да қылдар ға қатараралы ғы ке ң т әсілмен себілетін ж үгері, ма қта,
қант қызылшасы, темекі, к үнба ғыс, картоп, к өк өніс, ба қша ж әне та ғы
басқа да қылдар жатады. Атал ған да қылдарды ң к өпшілігі Қаза қстанны ң
оңтүстік және о ңтүстік-шы ғыс айма ғыны ң суармалы егіншілігінде
өсіріледі. Жо ғары өнімді да қылдар бол ғанды қтан олар ға органикалы қ
және минералды қ ты ңайт қыштар беріледі. Жаз бойы да қылдарды ң
қатараралы ғы 2-3 рет культивацияланды. Осы себепті отамалы
да қылдардан кейін танап арамш өптерден біршама таза, топыра ғында
ыл ғал мен коректік заттары әжепт әуір са қтал ған, топыра ғы
нығыздалма ған, я ғни танапты ң фитосанитарлы қ жа ғдайы д әнді маса қты
да қылдардан боса ған танаппен салыстыр ғанда әлде қайда жа қсы. Егер
танапта ғы атал ған да қылдарды уа қытында сапалы т үрде к үтіп баптаса,
яғни дер кезінде қатарарлы қты өң десе онда осы к өрсеткіштері жа ғынан
отамалы да қылдар себілген танап таза пар ға жа қындайды. Сонды қтан
кейде отамалы да қылдардан кейін танапты тере ң өңдемей, оны ң беткі
қабатын культивациялау жеткілікті екенін ғ ылыми-зерттеу
мекемелері мен озы қ т әжірибе к өрсетті.
Егін себер алдындағы топырақ өңдеу жүйесі.
Ауылшаруашылық дақылдарының жақсы өсіп-
дамуына топырақты негізгі өңдеу жеткіліксіз. Себебі,
күзде топырақты негізгі өңдегеннен келер дақылды
сепкенге дейін қардың, ауылшаруашылық
машиналары мен құралдарының, тракторлардың
салмағынан топырақ тығыздалады, сондықтан оны
егін себер алдында өңдеп, қопысыту қажет.
Егін себер алдында топырақ өңдеудің алдына
мынандай талаптар қойылады:
- танапты өсімдік қалдықтарынан, арамшөптерден,
зиянды жәндіктер мен ауру қоздырғыштардан
тазарту;
- себілген тұқымдардың жылдам және біркелкі
көктеп шығуы үшін қолайлы жағдай жасау.
Қазақстанның далалық ашық солтүстік аймақтарында
топырақты негізгі өңдеу жазықтабан сыдыратілгіш
култиваторлармен жүргізілгендіктен танап бетінде аңыз бен
өсімдік қалдықтары сақталады да мұндай жерде ылғал
жабуға тісті тырма жарамайды. Сондықтан, танапта ылғал
жабу үшін инелі БИГ-3А, БМШ-15 немесе жазық дискілі
сыдыражыртқыштар қолданылады.
Аталған өңірде тұқым СЗС-2,1 А дәнсепкішімен
себіледі. Ол бір жүріп өткенде 4 операция жасайды, яғни
арамшөптерді қырқады, тұқым себеді, топыраққа
түйіршікті тыңайтқыштарды шашады және топырақты
жеңіл нығыздайды. Сондықтан, тырмалаудан кейін
топыраққа жеке культивациялау жүргізбейді. Дегенмен,
тұқым кәдімгі дискілі дәнсепкіштермен (СЗП-24) себілсе,
онда әрине дәл егін себер алдында топырақты КПШ-
9,КПШ-11 және басқа құралдармен тұқым сіңіру
тереңдігіне культивациялау керек.
азарларыңызға рахмет!!!

Қасен Бақытжан

Ұқсас жұмыстар

АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ДАМЫТУ КЕЗЕҢДЕРІ, АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ БӨЛУ БЕЛГІЛЕРІ

ГОСТ және ОСТ,олардың су,ауа,топырақ,сүт,ет және басқа мал шаруашылығы өнімдерін микробиологиялық және вирусологиялық бағалауға қажеттілігі

Экоөнімдер

Жұқа матаны

Тік бұрышты үшбұрыштың катеті мен гипотенузасы сәйкесінше

Микроорганизмдер -сүт қышқылының продуценттері

М. Әуезов өмірі мен шығармашылағының зерттелу тарихы Қазіргі әуезовтану ғылымының бағытбағдары, соңғы зерттеулер

Қазіргі Қазақстандағы этнопедагогикалық ойларға шолу

Мақал - мәтелдердің қуатты тәрбие құралы екендігін таныту

Тері шикізаты, сұрыптау түрлері

Пәндер