«Вирустың енуі. Иммунитет»

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
АГРАРЛЫҚ ФАКУЛЬТЕТ «ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ САНИТАРИЯ» КАФЕДРАСЫ

БӨЖ

Тақырыбы: «Вирустың енуі. Иммунитет»
Орындаған:Мұқатаев.А
Тобы : ВМ-305(В)
Тексерген :Омарбеков Е.О.

2015 жыл
ЖОСПАР
1. Вирустардың организмге енуі, таралу, орналасуы. Инфекция түрлері
және оларға сипаттама.
2. Иммунитеттің механизмдері. Иммунитеттің гуморальдік, клеткалық,
жалпы физиологиялық факторлары (температура, гомондар,
ингибиторлар, интерферондар)
Вириондардың икосаэдрикалық құрылымы
А. Липидты қабықшасы жоқ вирус (мысалы,
пикорнавирустар).
B. Қабы ұшасы бар вирус (мысалы, герпесвирустар).
Белгілер:
(1) капсид,
(2) геномнды нуклеин қышқылы,
(3) капсомер,
(4) нуклеокапсид,
(5) вирион,
(6) липидты қабықша,
(7) қабықшаның мембраналық ақуыздары.
ВИРУСТЫҢ ОРГАНИЗМГЕ ЕНУІ:

Вирустың енуін 2
түрге бөледі:

Вертикальді-
Горизонтальді-
Вертикальді берілуге
қалған түрлері
тікелей анадан төлге
горизонтальді түріне
жатырда буаздық
жатады.
кезінде берілуі
Жәндікте
Медици- р арқылы
налық
Тері, шприц
кілегей пен басқа
Ауыз қабық да
және арқылы жабдық-
ішек тар
Ауа арқылы көмегімен
тамшыла
ры
арқылы
КЛЕТКА МЕН ВИРУС АРАСЫНДАҒЫ БАЙЛАНЫС
Адсорбция-жанасу
клетка рецепторлары Инъекция- енуі
мен вирион белогының
арасындағы
спецификалық Плазматикалық
Репликация- екі еселену
байланыс мембрана арқылы
вирус еніп,
Бұл процестің
Вирус бөлшектерінің жинақталуы
цитоплазмада
капсидтің ерекшелігі вирус
дезагригациясы өтеді, репликациясы үшін
Зақымданған
Сыртқа шығу
геном өз қызметіне клетканың белоктық
құрылымы клеткадағы нуклеин
кіріседі қышқылдары мен
қолданылады. Клетка
ішіндегі вирус белоктарынан
нуклеотидтердің түзіледі. Бактерияларда көбіне
есебінен вирус клетка тіршілігін
құрамындағы нуклеин жояда, ал эукариотты
қышқылдарының организмдердің
молекулаларының клеткаларының
түзіле бастауы. қабығы ісініп,
жарылады да ішіндегі
вирус бөлшектері
сыртқа шығарылады.

енеді көбейеді таралады
ВИРУСТЫҢ ТАРАЛУ ЖОЛДАРЫ
1.Шектелген таралу –вирус бір жасушадан бас қа жасуша ға беріледі. Біра қ, б ұл кезде ішінде вирус бар фагоциттер
арқылы вириондар лимфалық түйіндерге түседі, сонды қтан «шектеліп таралу» т үсінігі салыстырмалы термин;
2.Виремия -вирустың қан ағымымен ең маңызды таралу жолы. Бұл кезде вирус қан плазмасында еркін айналым ға
түседі – плазматикалық виремия деп атайды, вирус қанның түйіршік (форменные) элементерімен бірлесіп
айналымға түседі – жасушалық – ассоциацияланған виремия.
Плазматикалық виремия екі фазада атқарыла алады:
біріншілік – бұл кезде вирус енген жерден бастап таралады
екіншілік – бір қатар ағзалар мен тіндерге вирусты ң ау қымды за қымдаушы әсеріні ң н әтижесінде болады.
Плазматикалық виремия әдетте қысқа мерзімді, өйткені плазматикалы қ вирустар жылдам бейтарапталанады ж әне
вирус – антиденекешені макрофагтармен жойылады.
Жасушалық – ассоциацияланған виремия – қанның формалық элементтерімен ассоциацияланған вирусты ң қан
ағымымен таралуы. Осындай виремия кезінде вирус к өбінесе аз де ңгейде табылады ж әне оларды б өліп алу өте қиын.
3. Шеткейлік жүйке тармақтарымен (периферические нервы) таралу. Вирустарды ң осындай таралу жолы қызамы қ ж әне
ұшық вирустарына тән. Поливирустар және реовирустар жүйке талшы қтарымен ж әне қан а ғымымен де тарала алады.
Нерв арқылы таралуы бойынша бір вирустың әр түрлі штаммдарының арасында айырмашылы ғы болуы м үмкін.
ВИРУСТЫҚ ИНФЕКЦИЯЛАРДЫҢ ТҮРЛЕРІ

Түсікті (абортивная) инфекция

Жедел (жіті ) инфекция

Кейіннен латентті инфекцияға айналатын жедел инфекция.

Кейіннен персистентті инфекцияға айналатын жедел инфекция

Баяу, үдемелі (прогрессирующий) инфекциялар.
1. Түсікті (абортивная) инфекция – нақты организмде
репродукцияланудың толық циклын атқара алмайтын вирустарға
тән, бірақ мұндай инфекцияның иесінің организміне тигізетін әсері
жоқ деуге болмайды. Мысалы: кеміргіштерде SV40 вирусы
қоздыратын инфекция пермиссивті емес, бірақ жасушаларда
трансформациялық процесс дамуына әкеледі. «Пермиссивтілі емес»
деген термин – жасуша ішіне енген вирустың репродукциялануын
қолдай алмайтын жағдайды білдіреді.
2. Жедел (жіті ) инфекция – соңында иесінің
иммундық жауабы арқылы вирустан толық
арылатын жағдай.
3. Кейіннен латентті инфекцияға айналатын жедел инфекция. Бұл
кезде белсенділігінің қайталану және организмннен шығу
кезеңдері алмасып, вирус инфекциялық емес (неинфекционный)
жағдайда болады. Инфекцияның осындай түрін қоздыратын
вирустардың белгілі бір жағдайларда жасушалардың біреуінде
өнімді (продуктивная) инфекция, ал басқа жасушаларда
пермиссивті емес инфекция қоздыру қабілеттілігі болады.
4. Кейіннен персистентті инфекцияға айналатын
жедел инфекция. Бұл кезде инфекциялық вирус
тұрақты бөлінеді, немесе зақымданған тінде
кездеседі. Иесінің иммунды жауабы жедел инфекция
кезінде вирусты жоя (элиминирлей) алмаған
жағдайда персистентті инфекция пайда болады.
5. Баяу, үдемелі (прогрессирующий) инфекциялар. Бұл инфекциялар
айналымға түспейтін (циркуляцияланбайтын) агенттерге тән (приондар),
олар бас миын зақымдайды. Иесімен оған енген вирус арасындағы күрес
вирустың элиминациялануымен немесе инфекция персистентті, болмаса
латентті түрімен аяқталады. Персистентті инфекцияға айналуы үшін
вирус, иесінің иммунды реакциясынан қашықтау механизмін
пайдаланады. Вирустардың сол үшін пайдаланатын стратегиясы өте
спецификалы және иммундық жүйенің әр түрлі деңгейін зақымдайды.
ИММУНИТЕТ
Иммунитет – дегеніміз организмнің генетикалық бөгде информациясын
тасымалдау- шылардан қорғану әдісі, ішкі гомеостазды сақтау үшін
бағытталған. Иммунды жауап дегеніміз антигенді байланыстырып,
инактивациялап, ыдыратып және организмнен шығаруға бағытталған иммун
жүйесінің арнайы комплексті реакциясы. Иммунды жауап бір-бірін
толықтыратын клеткалық және гуморалды иммунитет реакциялар- мен жүзеге
асады. Иммундық реакциялардың нәтижесінде иммунды гомеостазды реттейтін
биологиялық белсенді заттар босатылады.
иммунитет

табиғи жасанды

Табиғи жолмен пайда
Жасанды жолмен пайда болғаннан
Белседі Енжар болғани(инфекциядан кейінгі)
иммунитет
кейінгі иммунитет

Активті вакцинадан Пассивті сывороткадан
кейінгі иммунитет кейінгі иммунитет
Біріншілік иммунды жауап Антигенмен бірінші рет түйіскеннен кейін 5-.7 кунде қалыптасады.
Біріншілік гуморалды иммунды жауаптың негізінде ең бірінші IgM-классты АД т үзілуі жатады.
Клеткалық иммунды жауап жетілген эффекторлы Т-лимфциттердің пайда болуымен сипатталады.
Сонымен қатар-Т- және В- есте сақтау клеткалар түзіледі
Екіншілік иммунды жауап Антигенмен екінші рет түйіскеннен кейін жоғары денгейде тез қалыптасады,
біріншілік иммунды жауппен салыстырғанда организмнің эффективті кор ғанысын қамтамасыз етеді.
IgG-антиденелер жоғары денгейде түзіледі. Екіншілік иммунды жауаптың нәтижелігі есте са қтау
клеткалармен байланысты.
Иммунды жүйенің негізгі қызметтері: Жұқпаларға қарсы
қорғанысты қамтамасыз ету. Ісікке қарсы иммунитетке қатысу.
Трансплантациялық иммунитетке қатысу. Аллергиялық
реакцияларға қатысу. Аутоиммунды патологияның даму
механизмдеріне қатысу. Ана мен бала организмдері өзара
қатынасына қатысу. Қабыну процессіне қатысу. Қан ұю
механизмдеріне қатысу.
ИММУНДЫ ЖҮЙЕ ҚҰРЫЛЫСЫ

Орталық мүшелер Шеткі мүшелер

• Тимус • Лимфа түйіндері
• Пейер түйіндері • Көк бауыр
• Сүйек кемігі • Қан
• макрофагтар
тимус Пейер түйіндері Сүйек кемігі

Лимфа түйін Көк бауыр Қан
ОРГАНИЗМНІҢ ИММУНОЛОГИЯЛЫҚ ИКЕМДІЛІГІ
Иммунологиялық икемділік (иммунологиялық реактивтілік),
иммундік жауап немесе иммунитет реакциялары дегеніміз
организмнің өзінікі мен бөтенді ажыратып, генетикалық бөтен
антигендік ақпарды өңдеп, оған иммунологиялық жауап
реакцияларын беру қабілеті. Бұл иммунологиялық жауап
реакциясына жататындар:
антидене тузу;

жедел типті сезімталдық;

баяу типтi сезімталдық;

иммунологиялық жады;

иммунологиялық толеранттылық;

идиотип-антиидиотип қатынасы.
АНТИГЕН
Иммундік жауаптың себепкері антиген болып табылады. Яғни иммундік
жауап антигендік әсерден барып туындайды. Ipi молекулалы (белоктар,
полисахаридтер, липидтер) тегі бөтен заттар антиген болып табылады. Олар
дың антигендік детерминанттары болады. Химиялық құрамы жағынан
антигендік детерминанттары 1-4 пептид немесе 1-4 сахаридтерден тұратын
олигопептид немесе олигосахаридке жатады. Тек қана антигендік
детерминанттан тұратын қарапайым заттарды гаптен деп атайды. Гаптен
антиденемен әсерлеседә, бipaқ антидене түзілте алмайды. Егер гаптенге
басқа бip курделі затты (белок, полисахарид) қосса, ондай қосылысты
организмге енгізгенде гаптенге қарсы антидене пайда болады.
Антидене түзу. Антидене (иммуноглобулин) қор ғаныс қызметін ат қарып,
токсиндер мен вирустарды бейтараптайды, антигенмен қосылган со ң
комплемент жүйесін icкe қосады, микроорганизмдерді т ұмшалап, оларды
фагоцитозға дайындайды. Антиденелер 5 т үрлі иммуноглобулиндерге
жатады (IgG, IgM, IgA, IgD және IgE). Оларды ң iшінe IgM молекулалы қ
массасы жағынан ең ipici және антигендік әсерден кейін бipiншi пайда
болады. Кейінірек қанда IgG пайда болады, ол ұза ғыра қ са қталады ж әне
оның қорғаныс қабілеті де жоғары. Әр түрлі секреттерде (с үт, уыз, сілекей,
ішек cөлi) негізгі антидене IgA болып табылады. Иммуноглобулиндерді ң
қалған екі түpi: IgD және IgE жануарлар организмінде өте мардымсыз
мөлшерде кездеседі және де олар аз зерттелген
Антиденелерді В-лимфоциттерден пайда болатын плазмоциттер б өліп шы ғарады.
Әpбip нақтылы антиген антидене түзетін тиісті жасушаларды ғана icкe қоса
алады. Нақтылы антигенге қарсы телімді рецепторлары бар жасушалар
иммундеуден бұрын организмде болады. Антигенмен кезіккен со ң олар к өбейіп,
тиicтi плазмоциттердің клонын қалыптастырады. Б ұл процеске сонымен бipгe
макрофагтар мен Т-лимфоцйттер де (Т-к өмекшілер, Т-супрессорлар) қатысады.
Иммунологиялық толеранттылық (французша tolerance - шыдамдылы қ) - арнайы бip
антигенге (толерогенге) иммундік жауап болмайтын ерекше иммунологиялы қ
құбылыс. Организмнің өз антигендеріне шыдамдылығы болады да, қалыпты
жағдайда оларға қарсы жауап бермейді. Толеранттылықтың механизмін организмде
тиісті лимфоциттердің клонының болмауымен немесе оларды ң тежелуімен
түсіндіреді. Толеранттылықты қалыптастырудың бірнеше әдістері белгілі. Оны ң е ң
ceнімдici - антиге организмге дамуының эмбриональды қ сатысында енгізу. Keйбip
жануарлар түрлерінде толеранттылықты қалыптастыру қабілеті ту ғаннан кейін де
бipaз уақытқа созылады. Бұл кезең туғаннан соң тышқан, тауық және күркетауы қта
1-2 күнге, ит пен егеуқұйрықта 2-5 күнге созылады, ал қой мен қоянда ту ған ға
дейін аяқталады. Бұл уақытты адоптивтік кезе ң деп атайды. Адоптивтік кезе ң
шартты ұғым, оған толерогеннің ерекшелігі мен дозасы әсер етеді.
ИНТЕРФЕРОН
сүт қоректілер мен құстар торшаларында
вирустар əсеріне
жауап ретінде түзілетін қорғағыш белок.
Интерферон вирус ауруына қарсы
иммунитеттің арнаусыз, жалпылама
факторы. Интерферонның түпкілікті
иесіне байланысты өзіндік қасиеті
болады, ал вирустар үшін талғамы
болмайды, олар түрлі вирустардың өсіп-
көбеюін тежейді.
ИНГИБИТОР

химиялық немесе белгі бір процестің
жүруін баяулататын немесе тоқтататын,
фермент белсенділігін төмендететін зат.
ПАЙДАЛАНҒАН
ӘДЕБИЕТТЕР
http://studopedia.ru/5_1031_keste-.html
http://www.tarbie.kz/151

http://
estnauki.ru/biology/2-biology/10862-proniknovenie-virusov-v-organizm-hozjaina-i-ih-razmn
ozhenie.html
Қасымов Е. И., Лесова Қ.А., «Ағылшынша-қазақша-
орысша ветеринария сөздігі» Алматы 2005ж.
Ермахан Әмірбек «Жануарлар ауруының клиникалық диагностикасы» Алматы 2006 ж.

Ветеринариялық заңдылықтар. 1,2,3- том. Астана, 2004.

Ұқсас жұмыстар

Вирустардың организмге енуі, таралуы, орналасуы. Инфекция түрлері және оларға сипаттама. 2. Иммунитеттің механизмдері. Иммунитеттің гуморальдық, клеткалық, жалпы физиологиялық факторлары

:1)Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекция түрлері және оларға сипаттама 2)Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальдық,клеткалық ,жалпы физиологиялық факторлары(температура,гормондар,ингибиторлар,интерферондар)

Вирустардың организмге енуі, таралуы, орналасуы. Инфекция түрлері және оларға сипаттама. Иммунитеттің механизмдері

Вирустардың организмге енуі, таралуы, орналасуы

Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы туралы ақпарат

Вирустардың организмге енуі, таралуы, орналасуы. Инфекция түрлері және оларға сипаттама

1)Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекция түрлері және оларға сипаттама 2)Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальдық,клеткалық ,жалпы физиологиялық

Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекция түрлері және оларға сипаттама.Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальдық,клеткалық,жалпы физиологиялық факторлары

Иммунитеттің механизмдері. Иммунитеттің гуморальдық, клеткалық, жалпы физиологиялық факторлары (температура, гормондар, ингибиторлар, интерферондар)

Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекц ия түрлері және оларға сипаттама.Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальдық,клеткалық,жалпы физиологиялық факторлары

Пәндер