САРҒАЛДАҚТАР

Презентация қосу

САРҒАЛДАҚТА
Р

Орындаған:Кенембай.Б
Тексерген:ДжамановаГ.Е
жоспар
1.Сарғалдақтар тұқымдасына жалпы
сипаттама.
2.Сарғалдақ тұқымдасының морфологиялық
құрылысы.
3.Сарғалдақ тұқымы.
4.Сарғалдақтар тұқымының химиялық
құрамы.
5.Сарғалдақтар туысы
6.Пайдаланылған әдебиеттер
7.Қорытынды
Сарғалдақ
тұқымдасына
жалпы сипаттама
Сарғалдақ тұқымдасы-бұл
тұқымдаста 2 мыңдай түрі
бар.Олардың көпшілігі қоңыржай
және салқын климатты аймақтарда
кеңінен таралған өсімдіктер,кейбір
түрлері тропикада өседі.Сарғалдақ
гүлдері көп жағдайда,әсіресе ылғалы
мол шалғындықтарда орманда
өсімдіктер жабының негізгі
компонентерінің бірі.
Негізгі өмірлік формасы-көпжылдық
шөптесін өсімдіктер,олар
тамырсабақ және түйнек түрінде
жердің астында қыстап
Сарғалдақтар Жапырықтарының жапырақ серігі
болмайды.Оларқарапайым
тұқымдасының тілімделген немесе терең қалақша
тәрізді тілімделген болып
морфологиялық келеді.Сабаққа кезектесіпнемесе
қарама-қарсыөседі,Гүлдері алуан
құрылысы түрліциклді,гемициклді жане
циклді;актиноморфты жане
зигоморфты.Гүлдерінің алуан
түрлілігі осы
тұқымдасқабіріктірілген. Бір
туыстарыныңгүлдерінің
құрылысы жемістілерге
тәнқарапайым.Гүл серігі
қарапайым,гүлінің
компоненттерінің саны өлшеусіз
көп,спиралдың бойымен
орналасқан,тәтті шырыны
жоқ.Екінші біреулерінің гүлдерінің
құрылысында насекомдармен
қолдануға бейімделуге байланысты
жоғарғы деңгейде белгілері
байқалады.
Сарғалдақ тұқымы
Сарғалдақ тұқымы - тұқым бүршігінен
дамитын кобею мүшесі.Тұқым тұқым
қабығынан,ұрықтан,эндоспременен және
тұқым кіндігінен тұрады.Тұқым қабығы
қалың,тығыз,сырты тегіс жылтыр,түрлі
түсті.Қабығы тұқымды кеуіп
кетуден,мезгілсіз
өңдеуден,зақымданудан,шіруден
сақтайды.Ұрық алғашқы
тамыршадан,алғашқы сабақшадан және
бүршікшеден тұрады.Тұқым өну үшін
алдын ала су,жарық,физиологиялық
белсенді заттар, жане оған ауаның
температурасы қолайлы болуы қажет.
Тұқым төмендегідей қызмет атқарады:
-өсімдіктің жаңаруы;
-өсімдіктердің қолайсыз жағдайда
тіршілік етуі;
-қоректік қор затын жинау;
-өсімдіктердің таралуы;Тұқымдардың
бұйығу кезеңі түрліше.Ұрығы толық
жетілмесе,әбден жетілу үшін бұйығу
кезеңіне көшеді.Тұқым қауызы
қатайып,суды өткізбейді,газды нашар
өткізеді.Бұйығу кезеңінінң тұқымдар
үшін басты манызы қатты болатын
аудындарда мезгілсіз еніп кетуден
Сарғалдақ тұқымының химиялық
құрамы
Көмірсулар екі типті
крахмал дәндерінен ірі
пластидті және ұсақ
рсондриосомды
крахмалдан тұрады;
-Белоктар-эластикалық-
созылғыш белок топтары;
-Майлар-эндосперімі
болатын май топтар,белок
пен көмірсулар сияқты
ұрықтың өзінде болуы.
Сонымен қатар тұқымда
күлді элементтер,клетчат
ка,витаминдер,ферментте
р болады.
Олардың негізгі қызметі-
қор заттырын ұрықтын
жеңіл сіңіруіне айналдыру.
Сарғалдақтар туысы

Сарғаладқтар туысының 600-дей түрі бар.Бұлардың көпшілігі өте кең таралған
және ылғалы мол жерлердің өсімдіктер жабынында,ылғалы мол
жайылымдарда,батпақтарда және т.б жерлерде доминант болып
саналады.Сарғалдақтың түрлері барлық континенттерде кездеседі.Бұрынғы
одқтас республикалардың территриясында 180-дей,ал Қазақстанда57 түрі бар.
Олардың ішіндегі ең кең таралғандары- күйдіргі сарғалдасарғылт сарғалдақ,улы
сарғалдақ және басқалар.Барлық түрлері негізінен көпжылдық шөптесін
өсімдіктер,сиректеу біржылдық,барлық уақытта дерлік улы деп айтуға болады.
Қорытынды
Сарғалдақтар тұқымдасының 2 мыңдай түрі бар,45туысы және 14-
ке жуық өкілдері Қазақстанда зерттеліп табылды.Жемістері көп
жағдайда құрама топтамалардың жиынтығынан,жаңғақшалардың
жиынтығы немсе қарапайым жидек тәрізді болып келеді.Сарғалдақт
гүлдерінің бойында көбінесе улы алколоидтар болады.Сондықтанда
оларды мал жемейді.Сарғалдақтар тұқымдасын сәндік және дәрілік
өсімдіктер ретінде көп қолданылады.
Сарғалдақтар тұқымдасының негізгі өкілдері үш топқа бөлінеді.Атап
айтқанда олар:
1.Тегеурінгүл туысы
2.Маралотты туысы
3.Сарғалдақ туысы
Сарғалдақтар тұқымдасының бірі-ашық құндызшөп.Ол көбінесе
Қазақстанның солтүстік өңірінде орманды дала зонасына тән.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

1.Оқушының анықтамалылығы (1-4сынып)Алматы кітап,2007,553-бет
2.Сиқымбаев Ә.Қазығұрт тауының өсімдіктері,2001,80-91беттер
3.Қазақстан өсімдіктер энсиоклапедиясы.
Қызғалдақ тұқымдастар.Алматы,2004,234-248 беттер

Ұқсас жұмыстар

Шөптесін өсімдік

ҮСТІРТ ҚОРЫҒЫ

Таушымылдық гүлі

АЛКАЛОИДТАРДЫҢ ЖІКТЕЛУІ

Қазақстанның биоресурстары жөнінде жалпы сипаттама

АЛКАЛОИДТАРДЫҢ БИОЛОГИЯЛЫҚ МАҢЫЗЫ

Алкалоидтардың бастауы ретінде

Қызыл кітапқа енген өсімдіктер

Қазақстанның Қызыл кітапқа енген өсімдіктер

Құрамында сапониндер бар дәрілік өсімдіктер

Пәндер