1-15ғғ. Франция, Германия, Италия




Презентация қосу
11-15ғғ.
Франция,Германи
я, Италия.
11-15ғғ. Франция
XI ғасырда Франция бірнеше ірі феодалдық иеліктерге бөлінді. Олар:
Нормандия, Бургундия, Бретань, Аквитания герцогтіктері; Анжу, Тулуза,
Шампань т.б. графтықтары. Герцогтер мен графтар корольді ң
бағыныштылары болғанымен, олар іс жүзінде корольге ба ғынбады.
Король иелігі домен деп аталды. Ол Париж бен Орлеанны ң т өңірегінде
болды. Корольдің иелігі көлемі мен халқының саны жағынан герцогтер
мен графтар иеліктерінен аз болды. XII ғасырдан бастап корольдер әр
түрлі жолдармен өз иеліктерінің көлемін ұлғайта түсті. Король өз
иелігін басқа жерлерді жаулап алу, тиімді үйлену, мұрагерсіз
мырзалардың жерін косып алу, антын бұзған бағыныштының жерін
тартып алу арқылы ұлғайтып отырды.
Король II Филипп Август (1180-1223) ағылшын корольдеріні ң
Франциядағы иеліктері - Нормандияны, Анжуды, Аквитанияның біраз
бөлігін тартып алып, өз доменіне косты. Француз королінің доменіне
Тулуза графтығы да қосып алынды. IV Көркем Филипп король (1285-1314)
өз доменіне Шампань графтығын қосып алды.
Король IV Филипп Рим папасына қарсы күресте қолдау
табу үшін 1302 жылы Бас штаттарды шакырды. Бас
штаттар ауқатты қала тұрғындары, дінбасылар мен
дворяндардың жиналысы еді.
Францияда XIV ғасырдың басында сословиелік монархия
- орталықтанған феодалдық мемлекет калыптасты.
Король ел басқаруда сословиелер өкілдерінің жиналысы -
Бас штаттарға сүйенді.
Жүз жылдық соғыс. Жакерия.
XIV ғасырда Англия мен Франция
арасында тарихтағы ең ұзақ соғыс
басталды. Ол біраз үзілістермен жүз
жылдан астам уақытқа (1337-1453
жылдар аралығы ) созылды. Франция
оңтүстік-батыс облыстарын
(Аквитания) өзіне қайтарып алу үшін
соғысты. Тек сонда ғана Франция
жерлері толық бірігіп, бір елге
айналатын еді. Сондай-ақ Англия мен
Франция арасында Фландрия үшін
талас бұрыннан шешімін таппай келе
жатқан даулы мәселе болатын.
Соғысты бастауға ағылшын королі III
Эдуардтың француз тағы үшін таласуы
себеп болды. Ол француз королі IV
Көркем Филиптің қызы Изабелладан
туған жиені болатын. Ал IV Филиптен
кейін таққа отырған корольдердің
мұрагерлері болмады. Бұл соғыс
француздар үшін әділетті соғыс еді.
Соғыстың бастапқы кезінде
ағылшындар басым түсті. 1346 жылы
олар Креси маңында Француз
Француз халқының
басқыншыларға қарсы
күресуі. Жанна д'Арк.
1360 жылы Англия мен
Франция арасында бітім
жасалды. Ол бойынша
Франция жерінің үштен бір
бөліғі ағылшындар
қарамағына көшті. 1369 жылы
соғыс қайта жалғасты.
Француздар ағылшындарға
соққы бере отырып, біраз
жерлерін қайтарып алды.
1415 жылы ағылшын
әскерлері Францияның
солтүстігіне жорыққа шықты.
Азенкур деген жерде француз
әскері санының көптігіне
қарамастан, тас-талқаны
шығып, жеңіліп қалды. 1420
жылы француздар үшін
намысты қорлайтын бітім
11-15ғғ. Германия
Германия жерлерінің мемлекеттік-саяси даму ерекшеліктері
962 жылы Германия королі І Оттон Римді басып алды. Рим папасы о ған
тәж кигізіп, император деп жариялады. Германия империясыны ң
құрамына Солтүстік Италия да кірді. Аумағы кеңейген Германия корольдігі
енді «Қасиетті Рим империясы» деп аталды. XI ғасырда Бургундия
корольдігі мен Чехияның біраз жерін қосып алды.
XI ғасырдың ортасына қарай Германияда орын алған саяси
бытыраңқылық біртіндеп күшейе түседі. Германиядағы ұсақ және
орташа ауқатты жер иелері тікелей корольге емес, кінәздерге, герцогтерге
бағынды. Ал кінәздер өз биліктерін нығайтып, бейбітшілік кезінде корольге
тәуелді болмады.
1356 жылы император IV Карл «Алтынбулла» деген жарлы ғын жариялады.
Ол бойынша императорлар жеті курфюрстердің (үш діни, т өрт а қс үйек
кінәздер) жиналысында сайланатын болды. Курфюрстер өздері сайла ған
императорлардан кінәздердің дербестіктеріне араласпауын талап етті.
«Алтын булла» Германияның саяси бытыраңқылығына заң жүзінде
жағдай жасап берді.
Герман рыцарьлары.
Германияның жергілікті
кінәздерінің күшеюіне олардың
Балтық жағалауындағы
елдердің және славян
халықтарының жерлерін басып
алулары да себеп болды.
Ол халықтарға қарсы жасалған
жорықтардың ең негізгі соғыс
күші феодалдар -
рыцарьлардан тұрды. Олар
славян, Балтық жағалауы
халықтарының жерлерін басып
алып, оңай олжа таппақ болды.
Славяндардың лютич
тайпасының жерін басып алу
жорығын кінәз Альбрехт
Медведь басқарды. Оның басып
алған жерінде Бранденбург
маркграфтығы құрылды.
Берлин қаласы оның орталығы
11-15ғғ Италия
Қала мемлекеттері және олардың ерекшеліктері.
XI-XV ғасырларда Италия Еуропаның басқа елдері сияқты
бытыраңқы ел болып қала берді. Бірақ онда бұрынғы қалалар
ұлғайып, жаңа қалалар қатары өсті. Италия қалаларыны ң онан
әрі дамып, жетіле түсуіне кресшілер жорығы себеп болды.
Кресшілерді Таяу Шығысқа тасудан, оларды азық-т үлік, киім-
кешек, қару-жарақпен қамтамасыз етуден Италия қалалары к өп
табыс тауып отырды. Қалаларда қолөнер мен сауда жоғары
дәрежеде дамыды. Шұға, зығыр, жібек маталары тоқылды,
шыныдан әсем бұйымдар жасалды, металл өндіріліп, кемелер
құрастырылды. Қала қолөнершілері цехтарға бірікті.
Қалалар алғаш ірі феодалдардың жерінде орналасқандықтан,
оларға тәуелді болды. Феодал-мырза пополандар деп атал ған қала
тұрғындарынан алым-салық жинап, қолөнер мен сауданы ң
дамуына кедергі келтіріп отырды. Қалалардың феодал-мырза ға
қарсы күресіне көмектесетін король өкіметі болмады, сондықтан
пополандар ұсақ феодалдар - вальвассорлармен одақтасты.
Тынымсыз күрестің нәтижесінде ХІ-ХІІ
ғасырларда Венеция мен Генуядан басқа - Мантуя,
Милан, Феррара, Пиза, Кремона, Болонья, Тоскана,
Флоренция қалалары дербестікке қол жеткізді.
Тәуелсіздігін жеңіп алған қалалар коммуналар
деген атқа ие болды. Олар өз үкіметтерін құрды.
Ол үкімет Коммуналардың алқасы деп аталды.
Коммуналар алқасы заң шығарды, салық жинады,
шаруашылықты басқарды. Салықтан және т. б.
табыстардан жиналған қорлар енді феодал-
мырзалардың қалтасына емес, қаланың
қазынасына түсетін болды. Ол табыс қаланың
мұқтажына жұмсалды.
Ірі, бай қалалар маңындағы ұсақ қалаларды өзіне
қосып алып, иеліктерінің шеңберін ұлғайтты.
Мұндай ірі қалалар басқа қалалармен, тіпті
басқа мемлекеттермен сауда жасау, соғысу, бітім
жасау мәселелерін де өздері шеше бастады.
Сөйтіп Италияда қала-мемлекеттер пайда
болды. Олар Венеция, Генуя, Пиза, Равенна,
Флоренция сияқты қалалар еді. Бұл қалалар
төңірегіндегі ауылдық мекендерді де феодалдардан
тартып алып отырды. Ол ауылдар ендігі жерде
қала мүддесі үшін қызмет етті.
Пайдаланыл ғ ан ә дебиеттер
1.Оспанова, Ә.
Крест жорықтары туралы тарихнама/ Ә.
Оспанова // Қазақ тарихы.- 2011.- №1.-
Б.19-21.
2. Мериме, П.
IX Карлдың патшалық құру хроникасы/
П. Мериме; орысшадан ауд. Н.Қадырбаев //
Жалын.- 2013.- №3.- Б.70-89.
3. Төрежан, Қ.
Жеңістен кейінгі соғыс/ Қ. Төрежан //
Айқын.- 2015.- 21 мамыр.- Б.6.

Ұқсас жұмыстар
Ұлыбритания мен Франция үкіметтері
Мюнхен келісімі
Ұлы отан соғысы
Ортағасырлық феодалдық қоғамның дамуы
Дамыған елдердегі экономикалық өсу ерекшеліктері
Экономикалық ғажап
Батыс Еуропа елдері
БІРІНШІ ДҮНИЕЖҮЗІЛІК СОҒЫС ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚОРЫТЫНДЫЛАРЫ
Франция - жоғары дамыған мемлекет, ядролық және ғарыштық держава
Өнеге отбасынан
Пәндер