IDE интерфейсінің даму тарихы. Әр түрлі жүйелік шина үшін IDE интерфейсі. ATA IDE жинақтағыштары




Презентация қосу
IDE интерфейсінің
даму тарихы.
Әр түрлі жүйелік
шина үшін IDE
интерфейсі.
ATA IDE
жинақтағыштары.
Орындаған: Қабдығалиева Е.Е, ИС-207 тобы
Тексерген: аға оқытушы Жаксыгулова Д.Д
Жоспар
IDE интерфейсі

IDE интерфейсінің даму
тарихы.
Әр түрлі жүйелік шина
үшін IDE интерфейсі.

ATA IDE
жинақтағыштары
Қай кезде де ақпарат, әсіресе құнды болса, маңызды роль атқарады. Кейде оны сақтау
одан да маңыздырақ болады. Қазіргі күні көптеген ақпараттарды тиімді са қталатын ж әне
оларды тез қамтамасыз ететін көптеген қондырғылар жеткілікті.
Ақпарат жинағыштар әр түрлі болады және олар әр түрлі қызмет атқарады.
Қатқыл дискінің ішінде ақпаратты жазуға арналған арнайы құрамда ғы бір немесе одан да
көп пластиналар (дискілер) болады. Деректер пластиналар үстінде өте жа қын
қашықтықта жылжитын магниттік бастиектер блоктармен жазылады немесе о қылады. Б ұл
блокты арнайы жоғарғы дәл қадамдық қозғалтқыш басқарады.

Жұмыс жағдайында пластиналар
әрқашан айналып тұрады. Айналу
жылдамдығы жоғары болғандықтан,
магниттік бет пен бастиек арасында әуе
көпшігі пайда болады да, пластиналар
үстінде 0,00005-0,0001 мм қашықтықта
олар қалықтап жатырғандай болады.
Айналу жылдамдығы жоғары болған
сайын ақпаратты оқу жылдамдығы да
жоғары болады, дегенмен де әртүрлі
физикалық себептерге байланысты
айналу жылдамдығының жоғары
деңгейіне жету өте қиын.
Қазіргі таңда қатқыл дискілердің ең
кең тарағаны айналу жылдамдығы
7200 айн./мин. IDE және SATA
дискілері үшін және 10000 - 15000
1-сурет. Қатқыл дискінің құрылымының сызбасы айн./мин. SCSI дискілері үшін.
Анықтама.
Дербес компьютерге қатты дискіні қосу үшін қолданылатын негізгі
интерфейс, қазіргі кезде IDE (Integrated Drive Electronics) деп аталады.
Ол өзімен бірге жүйелік плата мен электроника немесе жина қтаушыда
ораналасқан контроллер арасындағы байланысты ұсынады. Б ұл
интерфейс әрқашан дамып отырады – бүгінгі к үнде бірнеше
модификациясы құрылған.
Қазіргі заманғы компьютерлердің есте сақтау құрылғыларында ке ң
қолданылатын IDE интерфейсі қатты диск интерфейсі сия қты өңделінді.
Бірақ қазір ол тек қатты дискіні қолдап ғана қоймай, бас қа да к өптеген
құрылғыларды мысалы, магниттік дискіде жина қтаушылар CD/DVD-
ROM, Zip дискіжетегін және т.б. қолдайды.
Жалпы алғанда, қатқыл дискілердің қозғалтқыштарының айналу
жылдамдығынан басқа, негізгі тұрақты ерекшеліктері бар:

• ақпараттарға ену интерфейсімен;

• көлемімен;

3 • ақпараттарға ену уақытымен;

• ақпараттарды оқу және жазу жылдамдығымен;

Қатқыл дискіні таңдау кезінде ең бірінші оның интерфейсіне, көлеміне және
ақпараттарды оқу/жазу жылдамдығына назар аудару керек.
Қазіргі таңда
қатқыл дискі
интерфейсінің үш
негізгі түрі бар.

SCSI. Ол әрқашан IDE-интерфейсімен қатар дамыды

және басынан-ақ серверлерге арналды. Жаңа SCSI
контроллері 320 Мбайт/с жылдамдықта ақпараттар
жібере алады, аналогтық IDE құрылғыларына
қарағанда жоғары.

Serial ATA. Бұл интерфейстің түрі қазіргі таңда ең
көп қолданылады, ақпараттармен жұмыс барысында
жоғары жылдамыққа қол жеткізуге мүмкіндік
береді, керек жағдайда RAID-массивін құруға
мүмкіндік береді. Ол IDE-интерфейсін әрі қарай
орнату барысында пайда болды.
IDE. Интерфейстің ең бірінші түрі, өзінің

қарапайымдылығымен, арзандығымен және
тиімділігімен кең қолданыс алды. IDE-контроллері
тікелей қатқыл дискіге орналасады, ол қосымша
тақтаны кеңейтуді қажет етуден құтқарады.
Сонымен қатар, IDE-контроллер жүйелік тақшада да
болады.
Ұйымдастыру

2-сурет. ATA(IDE) қатқыл дискіні қосу
IDE құрылғылары жұмыс компьютерінде көп қолданылады.
Серверларда мұндай қатқыл дискілер бірнеше себептерге
3-сурет. 2 қатқыл дискілерді қосу тәсілі
байланысты сирек орнатылады. Бұл операцияны жағымсыз құбылыс байқалған жағдайда тез
Интерфейс ақпараттардың бір шлейфіне қосылған аяқтау мүмкін емес. Мысалы, егер DVD диск-жетегі
құрылғылардың бір уақытта жұмыс істеуіне мүмкіндік бермейді. зақымдалған дискіні оқығысы келсе, онда HDD бұл уақытта
Мысалы, егер DVD диск-жетек және қатқыл диск бір IDE қол жетімсіз болады, бұдан кейін жүйе тұрып қалғандай
каналына қосылған болса, ол кезде файлдарды компакт–дискіден көрінеді.
қатқыл дискіге көшіру екі есеге көбейеді (контроллер алдыңғы Төрт құрылғыдан артық қосуға болмайды (тиімді жұмыс
операцияны аяқталмайынша, қандай да бір құрылғылар ақпарат оның екеуімен ғана мүмкін). Жалғыз жолы – қосымша IDE
алмасуды бастай алмайды). контроллерін орнату немесе үлкен мөлшерде IDE ағытпалы
жүйелік тақшаны алу.
IDE-құрылғысын қосу үшін 80-желілік шлейф қолданылады.
Ережеге сәйкес, жүйелік тақшаның екі стационарлық IDE-
ағытпасы болады (қымбат модельдерде – төртеу).
Онымен жұмыс 1999 жылы басталды және
ақпараттарды 150 Мбайт/с дейінгі
жылдамдықпен жіберуге мүмкіндік беретін
спецификация құрылуымен аяқталды. Кейіннен
жіберу қабілеті екі есеге жоғары тағы бір
спецификация пайда болды. Қазіргі уақытта
жылдамдық көрсеткіші 600 Мбайт/с дейін Serial
ATA-3 қызметтік функциясы жасалып жатыр.

4-сурет. SATA қатқыл дискіні қосу

Қатқыл дискінің физикалық дискідегі
ақпаратты оқу жылдамдығы теориялық
мүмкіндіктен әлі алыс, сондықтан да қатқыл
дискінің магниттік дискідегі ақпаратты
физикалық оқу жылдамдығы
ұлғайтылмайынша, интерфейс қызметтік
функциясынаың алдағы “теориялық” дамуы
маңызды бола алмайды.
Қазіргі таңдағы жүйелік тақшаның мөлшері
екіден кем емес SATA қатқыл дискіге қосылу
үшін ағытпалыр бар.

5-сурет. ATA/SATA интерфейсінің кабельдері
SCSI ИНТЕРФЕЙСІ ТӨМЕНДЕГІДЕЙ АРТЫҚШЫЛЫҚТАРҒА
ИЕ:
1 • Процессорға жүктеуі аз;
Барлық артықшылықтарына қарамастан SCSI
қымбат интерфейс. Сонымен қатар SCSI қатқыл
2 • Деректерді жіберу жылдамдығы жоғары; дискіні қолдану үшін SCSI контроллері қажет ол
да арзан тұрмайды.
Дискінің қанша ақпарат сақтай алатыны оны ң
• Құрылғылармен бір уақытта жұмыс
көлеміне байланысты. Критикалық (жұмыс)
3 жасау мүмкіндігі, олар қайда орналасса ақпараттар көп орын алмайды (бұл серверлерге
да және қалай қосылып тұрса да;
қатысты емес). Көбінесе қатқыл дискі
мультимедиалық ақпараттарға толы болады
4 • Кабель ұзындығы 3-6 м; (аудиожинақтар, бейнефильмдер, графикалық
көріністер). Қазіргі таңда үй компьютері
дискінің оптимальдық көлемі 200-300 Гбайтты
• Сыртқы құрылғыларды қолдану құрайды.
мүмкіндігі;
• Көп мөлшердегі құрылғыларды
(15-ке дейін) қолдану, IDE-ға
6 қарағанда, сонымен қатар
бірнеше SCSI-контроллерлерін
орнатуға болады (әдетте төрттен
көп емес).
• Барлық SCSI
құрылғылары үшін
бір ғана үзілім
жеткілікті.
8 • Сенімділік пен жылдам қызмет
етуді көбейту үшін кэштеу, RAID
технологиясын және Hot Swap-ты
қолдану мүмкіндігі. Соңғы кезде
аналогтық IDE-контроллерлері де
пайда болды, бірақ олар SCSI-ға
қарағанда әлсіздеу.
Қатқыл дискілердің даму тарихы
хронологиясы
1980 жыл — бірінші 5,25-дюймды Winchester, Shugart ST-506, 5 Мб.
1981 жыл — 5,25- дюймды Shugart ST-412, 10 Мб
1986 жыл —SCSI, ATA(IDE)
1990 жыл — максималды сыйымдылық 320 Мб.
1995 жыл — максималды сыйымдылық 2 Гб.
1997 жыл — максималды сыйымдылық 10 Гб.
1998 жыл —UDMA/33 және ATAPI.
1999 жыл — IBM көлемі 170 және 340 Мб болатын Microdrive шығарды.
2000 жыл — IBM көлемі 500 мБ және 1Гб болатын Microdrive шығарды.
2002 жыл —ATA/ATAPI-6 және көлемі 137 Гб – тан астам тасымалдаушы.
2003 жыл —SATA.
2003 жыл — Hitachi көлемі 2 Гб болатын Microdrive шығарды.
2004 жыл — Seagate көлемі 2.5 және 5 Гб болатын Microdrive шығарды.
2005 жыл — максималды сыйымдылық 500 Гб.
2005 жыл —Serial ATA 3G (немесе SATA II).
2005 жыл —SAS (Serial Attached SCSI).
2005 жыл — Seagate көлемі 8 Гб болатын Microdrive шығарды.
2006 жыл — Алғашқы «гибридті» қатқыл дисктердің пайда болуы
2006 жыл — Seagate көлемі 12Гб болатын ST1 Microdrive аналогын шығарды.
2007 жыл — Hitachi бірінші коммерциялық 1 ТB көлемді қытқыл диск шығарды
2009 жыл — Samsung интерфейсі USB 2.0 қатқыл диск шығарды
2009 жыл — SATA 3.0 (SATA 6G).
2010 жыл — Seagate көлемі 3 ТB болатын қатқыл диск шығарды.
2011 жыл — Western Digital алғашқы 750 Гб пластиналы қатқыл диск шығарды.
2011 жыл — Hitachi 1 Тб пластиналы қатқыл диск шығарды.

www.themegallery.com
ATA/IDE стандартыны ң н ұс қалары ж әне
жіберу жылдамды ғы мен қасиеттері
ы з ғ а
ар ы ң
ар л
Наз х м ет! !!
ра

Ұқсас жұмыстар
Объектіге бағытталған программалау
Ақпарат тасымалдаушы құрылғылар
ЭЕМ интерфейсінің жүйесі
Компьютердің негізгі блоктарының элементтерін ұйымдастыру. Процессордың архитектуралық ұйымдасуы
Тәжірибе бойынша тестілік бағдарламалар шеңберінде стандартты нұсқасының негізіне материалды излагаемого мұнда
Деректер түрлері
Киім галантерия былғ арысы
C++ Builder
Тамақтан улану
Пайдаланушы деңгейіндегі технологиялар
Пәндер