Бруцеллез: этиологиясы, клиникасы және диагностикалық әдістері

БӨЖ

Тақырыбы: «Бруцеллез және оны балау әдістері»

2015ж

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

АГРАРЛЫҚ ФАКУЛЬТЕТ «ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ САНИТАРИЯ» КАФЕДРАСЫ

Орындағандар: ВС-303

Акимжанова Марал

Тексерген: Нуркенова М. К.

Бруцеллёз (мальта қызбасы) .

Бұл ауру осы аурумен ауыратын малдың сүтін ішуден болады. Ол сондай-ақ терідегі жырындылар мен жаралар арқылы организмге тарайды, бұл жағдай ауру малдарды күтіп-бағатын адамдарда жиі кездеседі, сонымен қатар ауру зақымданған ауамен демалған кезде тыныс жолдары арқылы да денеге түседі.

Этиологиясы

Бруцеллез - бруцеллалармен шақырылатын қоздырғышы әртүрлі механизммен берілетін, клиникасында созылмалы қызбамен, қимыл-қозғалыс аппаратының, жүйке-жүйесінің, жүрек-қан тамыр жүйесінің, зәр шығару жүйесінің және т. б жүйелердің зақымдалуымен жүретін, созылмалыға ауысуға бейім, инфекция-аллергиялық, зоонозды инфекциялық ауру.

Морфологиясы

Грам теріс боялады, ұсақ, полиморфты, кокк тәріздес немесе қысқа таяқша түріндегі микроорганизм.

Мөлшері 0, 5*0, 7-0, 6*1, 5мкм

Спора түзбейді, қозғалмайды.

Өсінділік қасиеттері

Бауыр қосылған ЕПА

Глюкоза мен глицерин қосылған ЕПС

Глюказа глицеринді агар

Жылқы қан сарысуы қослған ЕПА

рН-6, 8-7, 2

Темп-38 градус

Агарда себілген бруцелла шоғырлары нәзік, мөлдір қабат түзеді, уақыт өткен сайын лайланады, мөлдірлігі кемиді, көкшіл тартады.

Сорпа культурасында бруцелланың уытты штаммдары қоректік ортаны бірқалыпты лайландырады.

Эпидемиологиясы

Бруцеллалар ағзаға тері немесе шырышты қабаттар арқылы енеді, сосын макрофактормен ұсталып, сол жерде көбейеді де, лимфа ағынымен регионарлық лимфа түйіндеріне енеді. Содан соң қан тамырлар арқылы бүкіл ағзаға жайылады. Патогенезінде инфекцияның дамуы 5 фазадан өтеді:

лимфогенді фаза

гематогенді фаза

көп ошақты себу жайылу фазасы

экзоошақты себу фазасы

метомффоз фазасы

Әр фазаның көрінуі және олардың дамуы организмнің индивидуальды ерекшелігіне байланысты, кіру жеріне, түріне қоздырғыш дозасына және зақымдану шартына байланысты.

Клиникасы

Ол ыстық көтеріліп, қалтырап дірілдеуден басталуы мүмкін, бірақ әдетте бірте-бірте, тез шаршау, әлсіздіқ асқа тәбеттің болмауы, бастың асқазанның буындардың ауыруы формасында өрбиді.

Ыстықтың көтерілуі жеңіл және ауыр формада болуы мүмкін. Түстен кейін қалтырап-дірілдеу және ертеңгісін малшынып терлеп қалу бұл ауруға тән белгі. Созылмалы бруцеллёзде ыстық бірнеше күн басылады да сосын қайта көтеріледі. Тиісті ем қолданбаса, бірнеше жылға созылуы мүмкін.

Мойында, қолтықтың астында, шапта ісінген лимфа түйіндері пайда болуы мүмкін.

Диагностикасы

бактериологиялық: гемакультура жұлын сұйықтығы, синовиальды сұйықтықты қолдану

биологиялық (теңіз шошқаларын зақымдау)

иммунды ферментті анализді антиген, антидене табу үшін

агрегатгемаглютинация әдісі (АГАР)

серологиялық әдіс: комплемент байланыстыру реакциясы (КБР)

аллергиялық әдіс (ГЗТ) -Бюрне сынамасы

Балау. Зертханаға бактериологиялық тексеру үшін тастанды төлді ұрық қабығымен бірге немесе төлдің қарнын екі жағын буып ішіндегісімен бауыр, көк бауырдың кесінділерін, енін қосалқысымен бірге, жатырдың өзгеріске ұшыраған тұстарынан кесінді жəне сөл тұйіндерін жібереді.

Бактериологиялық диагноз қою үшін жағындыны микроскоппен қарап, ауру қоздырғышының таза өсіндісін бөліп алады, ауру қоздырғышының өсіндісінен езінді жасап теңіз шошқасына биологиялық сынама қояды.

Серологиялық реакциялар бруцеллезге жаппай тексеру үшін қолданылады. Бұлардың ішінде ең танымал əдістері. Агглютинация реакциясы, комплемент байланыстыру реакциясыкомплементті ұзақ байланыстыру реакциясы сонымен қатар Розбенгал сынамасы.