Интернет ауқымды желісі. Интернеттің пайдасы мен зияны




Презентация қосу
ИНТЕРНЕТ АУҚЫМДЫ ЖЕЛІСІ.
БРАУЗЕРЛАР.ЭЛЕКТРОНДЫ Қ ПОЧТА.
ИНТЕРНЕТТІҢ ПАЙДАСЫ МЕН ЗИЯНЫ.

Орындаған:Мухамедияров.М
Тексерген:Жаксыгулова Д.Д
• Ауқымды компьютерлік желілер әрт үрлі протоколдар бойынша ж ұмыс істейді.
Қазіргі кезде ке ң тара ған ау қымды желі – Интернет желісі, ТСР/IP протоколы
негізінде құрыл ған
• Интернет – ауқымды а қпаратты қ инфра құрылым. Қазіргі уа қытта 20-да аса
ауқымды (глобальды желілер (compuserve, America Online, MS Network)) бар,
бірақ оларды ң е ң танымалдысы – Интернет желісі.
• Интернет – бір-бірімен байланыс каналдары ж/е бірегей қабылдау,
мәліметтерді беру стандарттары ар қылы өзара байланыс қан компьютерлер мен
компьютерлер желілеріні ң жиынты ғы. Ол деген жер шарын қамтып жат қан
ауқымды бүкіл әлемдік а қпарт ж үйесі болып отыр.
• Алғашқыда Интернетті құру ма қсаты — әрт үрлі типтегі компьютерлерді
біріктіру болып табыл ған. Қазіргі уа қытта компьютер мен телекоммуникация
айма қтарында ғана емес, сонымен бірге әрбір адам өзіне қажетті а қпаратты
тауып, оған қажетті дегенді жібере алады. Соны ң н әтижесінде Интернет а қпарат
ресурстарымен үздіксіз толы ғып отырады.
• 1965 ж. Массачусет технологиялы қ институтында ғы компьютер
калифорнияны ң телефон байланысына қосылды.
• Интернет 1969 ж. А ҚШ-та осы елді ң қор ғаныс министрлігіні ң тапсырысы
бойынша жасал ған ARPANET желісінен пайда болды. ARPANET желісі о қу
орындарын, әскерлер мен әскери м әдігерлерді біріктіретін желі еді. Ол о баста
зерттеушілерді ң а қпарат алмасуына к өмек ретінде, сондай-а қ ядролы қ шабуыл
кезінде қалай байланыс жасау керектігін зерттеу үшін жасал ған.
• Ау қымды желі (Глобальная сеть; GAN — global area network немесе WAN — wide area
network) — ж үздеген ж әне мында ған километрлік аума қты қамтитын
халы қаралы қ, мемлекетаралы қ, республикалы қ немесе салалы қ компьютер желілері.
• Кез келген компьютерді, оларды ң орналас қан географиялы қ мекен-жайына қарамастан,
бір-бірімен байланыстыру ға м үмкіндік береді. Ау қымды желі к өбінесе жергілікті ж әне
айма қты қ есептеу желілерін біріктіру н әтижесінде құрылады.

• Ау қымды есептеу желісі (Глобальная вычислительная сеть) — бір- бірінен алыс
орналас қан жергілікті желілер мен жеке компьютерлерді байланыстыратын есептеу желісі.
Ау қымды есептеу желілері негізгі үш құрауыштан т үрады:
• а) желіні ң т үйіні ретінде қарастырылатын жергілікті есептеу желілері;
• ә) жергілікті есептеу желілерін байланыстыратын арналар;
• б) байланыс арналарына қатынас құру ға м үмкіндік беретін жабды қтар мен
программалар.
• Мысалы, Internet торабы — т үрлі-т үрлі хаттамалармен ж ұмыс істейтін, әр т үрлі есептеу
машиналарын байланыстыратын, м әліметтерді тасы ғыштарды ң (телефон сымдары,
оптикалы қ талшы қ, жер серігіні ң арналары ж әне радио-модемдер сия қты) барлы қ
т үрлерімен тасымалдайтын компьютерлік желілерді ң бірлестігі.
• Ең көп тара ған қызмет көрсету т үрлері: электронды қ пошта (E-mail), желілік
жаңалы қтар немесе телем әслихат (Usenet), тарату тізімдері (Maillists), б үкіл әлемдік өрмек
(WWW— World Wide Web), файлдар жеткізу (FTP — File Transfer Protocol), қашы қтан қатынас
құру (Telnet) ж өне т.б.
• ARPANET ал ғаш қыда ғалымдар ға тек ж үйеге енуге ж/е қашы қта ғы компьютерге
программа енгізуге м үмкіндік берді. Ұзамай б ұз ған файлдарды, электронды
поштаны ж/е ж өнелту тізімін беру м үмкіндіктері қосылды. М ұнда ғы ма қсат бір
м әселемен айналысыпы ж үрген зерттеушілерді ң а қпарат алмасуларына
м үмкіндік ашу болатын. Біра қ ARPANET –ті ң өсуіне орай ж/е бас қа желілер
дамып, оларды бір-бірімен жал ғастыру қажеттілігі туындады. Осылай бір-бірімен
жалғасқан желілерден т ұратын Интернет д үниеге келді.
• 1971-72 жылдары ARPANET желілеріне арнал ған бірі ңғай хаттамалармен
(протокол) ж ұмыс ая қталды. Б ұл хаттама Network Control Program (NCP) деген
атауға ие болды.
• Қазіргі кезде Интернетте байланысты ң барлы қ белгілі желілері қолданылады:
төмен жылдамды қта ғы телефондардан жо ғары жылдамды қта ғы спутниктік
арналарға дейін. А қпаратты қ ж/е ба ғдарламалы қ құралдар да әр т үрлі.
Компьютерлер арасында а қпарат беру қолданылатын байланыс желілерінен, ЭЕМ
ж/е бағдарламалы қ қамтамасыз ету т үрінен т әуелсіз болу үшін, а қпарат беруді ң
арнайы хаттамалары жасал ған.
• Интернетте 2 негізгі хаттама қолданылады. Компьютер тілінде хаттама
дегеніміз – келісмідер жиынты ғы, ал ол болса, т үрлі программалар арасында
м әліметтерді алмасуды реттейді. Хаттамалар желіге м әліметтерді беру мен
қателерді өңдеуді тапсырады. Оларды пайдалану м әліметтер алмасуды ң
нақтылы ақпаратты қ тарату ж үйесіне т әуелсіз стандарттар жасау ға м үмкіндік
береді. Желіаралы қ хаттама (Internet Protocol — IP) берілетін дректерді жеке
пакеттерге б өліп, алушыны ң адресі к өрсетілген та қырыппен жабды қтайды.
• Беруді басқару хаттамасы (Transmission Control Protocol TCP) м ұндай пакетті ң
дұрыс жеткізілуіне жауапты. Қос пакет белгілі бір д әрежеде бірт ұтас н әрсе
болғандықтан, оларды TCP/ IP хаттамасы деп атайды. Олар 1974 ж. Жасал ған.
Егер Интернетке қыс қаша аны қтама іздесек, онда оны жай ғана б ұл TCP/ IP
хаттамасын пайдаланатын желілерді ң желісі деп атау ға болады.
• Байланысты ң талшы қты қ-оптикалы қ ж әне спутниктік тізбектерімен
біріктірілген е ң өнімді компьютерлерді ң бірнешеуі Интернетті ң тірек желісін
құрайды. Тірек желісінде суперкомпьютерлер ж ұмыс істейді, оларды әдетте аса
ірі университеттік н/е ғылыми зерттеу орталы қтарында орналас қан, к өбі А ҚШ
территорияларында.
• Тірек желісі тізбектеріні ң өнімділігі секундына бірнеше Гбит- қа жетеді тірек
желісіне, мысалы, қарама ғанда ұлтты қ к өлемдегі компьютерлік желілер бар. Тек
ірі ұйымдар ғана қосылады. Оларды ң байланыс тізбектіріні ң өткізу қабілеттілігі
ондаған, тіпті жүздеген Мбит/с шегінде.
• . Ұлттық желілерге к әсіпорындар мен провайдерлерді ң жергілікті желілері
қосылады. Тізбекті ң типіне байланысты оларды ң өнімділігі онда ған Мбит/с- қа
дейін барады. Кейін б ұл жергілікті желілерді ң компьютерлеріне жеке
пайдаланушылар қосыла алады.
• Интернет желісі толы ғымен орталы қсыздандырыл ған. Ол дегеніміз – желіні
пайдалану ережелері мен шарттарын белгілейтін, оларды ң орналасуын қада ғалап,
бұзушыларды жазалайтын бас қарушы инстанцияны ң болмауы. Уа қыт өте бере желіні
пайдалануды ң жалпы қабылдан ған белгілі принциптері қалыптасты
• Мысалы, Франция – fr, А ҚШ-us, Ресей-ru, Қаза қстан-kz,б ұрын ғы КСРО-su.
Мысалы:www.relcom.ru адресі бойынша www дегеніміз – ресурс аты – (World Wide
Web), relcom – фирма аты, ru – Ресей.
• IP адрес дегеніміз – н үктелермен 4 б өлікке б өлінген (оларды ң еш қайсысы 225-ден
аспауы керек) 32 биттік сан (мысалы, 49.19.81.2). пайдаланушы ға т үсініксіз
болғ анымен д әл осы адрес компьютермен о қылады.
• Домендік адресте алдымен компьютерді ң аты, содан со ң ол қосыл ған желіні ң
аты келеді. Та қырыпты қ белгілеріне қарай б өлінетін домендер де болады. Мысалы,
коммерциялы қ ұйымдар — com, ал о қу орындары – edu, халы қаралы қ ұйымдар – int.
• Компьютерді ң аты өзіне бірнеше домендік де ңгейлерге қосады. әр де ңгей
басқасынан нүктемен б өлінеді. Жо ғары де ңгейдегі доменні ң сол жа ғында т ұр ған
барлы қ атаулар қосымша домен болып есептелінеді.
Мысалы, home.microsoft.com атауы. М ұнда com – коммерциялы қ ұйымдар үшін
жалпы домен. Home – Microsoft- қа қосымша домен, ал ол өз кезегінде com-ны ң
қосымша домені болып табылады.
• .gov – үкіметтік ұйымдар
• .org – коммерциялы қ емесе мекемелер, ұйымдар
• .net – желілерді қолдайтын ұйымдар
• Браузер ( Қарап шы ғушы) (Браузер, просмотрщик; browser) -
• гипермәтіндік байланысу м үмкіндігі бар файлдармен ж ұмыс істеуге арнал ған
бағдарлама. Ол әркімні ң та ңдауы бойынша к әдімгі м әтінні ң, статикалы қ
бейненің немесе графиктерді ң экранда бейнеленуін ж әне олармен байланыс қан
басқа файлдарды іздестіруді қамтамасыз етеді. Ке ң тара ған қарап
шығушыларға Web-браузер, internet Explorer, Mozilla Firefox, Google Chrome
және т.б. жатады;
• Желіде жұмыс істеуге арналган қосымша ба ғдарламалы қ жаса қтама
(мысалы, ол Microsoft Internet Explorer World Wide Web беттерін қарап шы ғу ға
мүмкіндік береді);
• Web-беттерін қарап шы ғу ға арнал ған құрал. Гиперсілтеме к өмегімен бір
бетті қарап шы ққаннан кейін келесі бетке өтуге м үмкіндік жасайды.
• Электронды қ пошта (E-mail).

• E-mail немесе электронды қ почта – на қты абоненттерге желi ар қылы хабарлар жiберу жолымен м әлiмет
алмасу т әсiлi.
• Бас қа да байланыс қызмет т үрлері сия қты, электронды қ пошта қызметі программалар ж ұбы мен
оларды ң ө зара қарым- қатынас хаттамаларыны ң к өмегімен ж үзеге асырылады. Интернет
жағ ынан программа-сервер, т ұтынушы жа ғынанпрограмма-клиент ж ұмыс ат қарады.
• Электронды қ поштаны ң ж ұмысы екі қолданбалы хаттама ға негізделген:
• 1)шы ғ атын хабарды жіберуге – SMTP (SMTP – Simple Mail Transfer Protocol – пошта жіберетін қарапайым
хаттама) хаттамасымен;
• 2)келіп т үсетін корреспонденцияны қабылдау ға - РОРЗ (Post Office Protocol 3 – протокол почтового
отделения, версия
• 3) хаттамасымен ж үргізіледі.
• Электронды қ поштаны ң қолданушысы болу үшін:
• 1)модем немесе желілік адаптер, с әйкес кабелдер керек;
• 2) қандай да бір пошталы қ серверде тіркелуі ңіз қажет. Мысалы:Sultanov@mail.ru – м ұнда:
• *коммерциялы қ @ символыны ң сол жа ғында ғы б өлім – пошталы қ сервис қызметін қолданушыны ң
адресі ( қолданушы поштасыны ң адресі);
• * коммерциялы қ @ символыны ң о ң жа ғында ғы б өлім –пошталы қ серверді ң адресі ( қолданушыны ң
электронды қ адресі)
• 3)электронды қ поштамен ж ұмыс істеуге м үмкіндік беретін арнаулы программа (MS Outlook, The Bat!,
Eudora ж әне т.б.) керек.

• Бұл әлемде интернетке кірмейтін адам мы ңны ң бірінде ғана шы ғар. Б үкіл
дүние жүзіндегі адамдарды ң 90%- ға жуы ғы интернетке кіреді. Я ғни интернетті ң
маңызы зор. Интернетсіз адам өмірін елестету өте қиын. К үн өткен сайын
адамдар интернетке т әуелді болып барады. Адамзат баласы кем дегенде к үніне 1
сағатын Интернетте өткізетіні белгілі.
Ал енді интернетті ң пайдасына келсек:
1. Интернеттен не керек б әрін табасы ң. Әсіресе студенттер ж әне мектеп
оқушылары реферат, ма ғл ұматтар, шы ғарма ж әне т.б алады. Қазірді ң өзінде
интернет ар қылы тест тапсырып, интернет ар қылы саба қ алып жат қандада бар.
Сондай а қ интернет ар қылы ж ұмыс істеп, сол ар қылы а қша табу ғада болады.
Яғни интернетті ң пайдасы өте к өп.
2. Интернет ар қылы танысып, отау құрып жат қандарда бар. Я ғни б ұл екі
адамды қосатын к үш.
Ал зиянына келетін болса қ.
1. Ең бастысы өз денсаулы ғы ңды құртасы ң. К өз ден бастап.
2. Уақытың босқа кетеді. Я ғни спортпен ш ұғылдану ға уа қыты ң болмай қалуы
мүмкін.
Қанша зиян дегенмен, Интернетті ң пайдасы басымыра қ. Біра қ денсаулы қтыда
ойлау керек! К үніне 2-3 отырса сол да жетеді!
Интернет пен Денсаулы қты қатар алып ж үрі ңіздер!
• Қазіргі техника д әуірінде адамны ң к үнделікті өмірі компютермен өтеді. Оны
ешкім жоққ а шы ғара алмайды. Компютерге отыр ған кезде адам жай ғана
отырмай интернет пайдаланады. Қазір интернеттен өзі ңе керектіні ң б әрін таба
аласын. Тіпті, интернетте отырып-а қ өзіне керектіні сатып алуы ңа болады (киім,
тамақ,әшекей-б ұйымдар т.б.).
• Әрине, б ұл өзіңе пайдалы. Біра қта әрбір затты ң өз уа қыты, өз орны болу
керек емес пе? Ал қазіргі жастар к үні-т үні сол мониторды ң алдында отыру ға
бар. Ол бір жа ғынан денсаулы ққа әсер етеді, ал бір жа ғынан сана ға әсер етеді.
Кейбіреулер айтып жатады интернетке отырса ң б әрін білесі ң, б әрінен хабардар
болып отырасы ң деп, ол да д ұрыс біра қ ол адамны ң өзіне байланысты. Ол
жақсы бірдеңелер біліп жатама немесе ойын ойнап, агентте отырама. Мысалы,
қазіргі ата-аналар интернетті балаларына қосып беріп жатады. Өзі білмесе де
баламның көзі ашы қ болсыншы, білсін, о қысын деп. Ал бала болса құр
ойнаумен уа қытын өткізеді.
• Ал сабақ жайында қалады. Қазір интернетте дені д ұрыс ойында жо қ, кіле ң
атыс-шабыс. Міне, осыны ң б әрі бала санасына әсер етеді.Компьютер
мониторыны ң кескіндері адам к өзіні ң к өру өткірлігін нашарлатады. Әрине, м ұны
барлығыда біледі. Сонымен қатар тапжылмастан компьютер алдында отыр ғанда
бұлшық еттерді қажытады ж әнеде омырт қа ға зиян болады. Міне. м ұны ң б әрі
адам өміріне қауіпті әрі зиян.

Ұқсас жұмыстар
Интернет ауқымды желісі.Браузерлер.Электрондық пошта. Интернеттің пайдасы мен зияны
Интернет ауқымды желісі. Браузерлер. Электрондык пошта. Интернеттің пайдасы мен зияны туралы ақпарат
Интернет ауқымды желісі. БРАУЗЕРЛАР.ЭЛЕКТРОНДЫҚ ПОЧТА. ИНТЕРНЕТТІҢ ПАЙДАСЫ МЕН ЗИЯНЫ
Интернет ауқымды желісі. Браузерлер. Электрондық почта. Интернеттің пайдасы және зияны
Интернет, пайдасы мен зияны. Электронды почта.Браузерлер
Интернет ауқымды желісі. Браузерлер. Электронды пошта
Интернет желісі. Браузерлер. Интернеттің зияны мен пайдасы. Электронды пошта
ТЕЛЕФОН ЖЕЛІСІ
Компьютерлік желілер.Электрондық пошта.Әлеуметтік желілер
Интернет ауқымды желісі.Браузерлер.Электронды пошта.Интернеттің пайдасы мен зияны
Пәндер