«Қазақстан Республикасының экспорт және импорт жағдайы.»

Презентация қосу

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

«Қазақстан Республикасының экспорт
және импорт жағдайы.»

Дайындаған: Жанбаева А.Н.
Тексерген: Темиргалиева А. С.
Тобы: ГУ - 307
Экспорт (лат. exportare – шығару‚ әкету) –
тауарды‚ капиталды‚ жұмыстарды‚ қызметтерді‚ зияткерлік
қызмет нәтижелерін‚ соның ішінде оларға айрықша құқықтарды
сыртқы нарықтарға өткізу үшін шетелге әкету. Түрлері:
тауарлар‚ бұйымдар‚ материалдық‚ заттай игіліктер экспорты;
шетелдік серіктеске өндірістік сипаттағы және тұтыну
мақсатындағы қызметттерді көрсету; капитал экспорты –
капиталды шет елге ақшалай немесе тауарлы нысанда‚ қызмет
көрсету саласы арқылы (соның ішінде
патенттер‚ лицензиялар‚ “ноу-хау” нысанында) орналастыру.
Экспорт ақиқаты елдің кеден шекарасынан тауардың
өтуі‚ қызметтер көрсету және зияткерлік қызмет нәтижелеріне
құқықтарды табыстау сәтінде тіркеледі. Тауарларды елдің кеден
аумағынан әкетпей жасалған‚ атап айтқанда‚ шетелдік тұлғаның
елдегі тұлғадан сатып алуы, қайта өңдеу және қайта өңделген
тауарды кейіннен шетелге әкету үшін оны елдегі тұлғаға
табыстау кезінде жасалған жекелеген коммерц. операциялары
тауар экспортына теңестіріледі. Дамыған нарықтық қатынастар
жағдайында экспорт халықар. экон. ынтымақтастық пен еңбек
бөлінісінің негізгі нысаны болып табылады. Сондай-ақ экспорт
импорттың материалдық алғы шарты‚ өйткені ол импортқа
төлеудің және сыртқы қарыз бойынша есеп айырысудың негізгі
көзі.
Импорт (латынша: іmportare –
әкелу) – ішкі рынокта өткізу үшін елге
шет елден тауарлар, технологиялар
әкелу.

Импорт құрылымы белгілі бір елдің
табиғат жағдайларының
ерекшеліктерімен‚ оның
экономикасының дамуымен және оның
халықаралық еңбек бөлінісіндегі
рөлімен айқындалады. Экономиканы
индустрияландыру‚ технологияларды
жаңарту үшін шет елден машиналар
мен жабдықтарды әкелудің маңызы
зор.

Импортқа ерекше кеден
тәртіптемесі‚ салық
төлемдері‚ лицензиялар‚ т.б.
белгіленеді. Бір елдің импорты екінші
Республикамыздың экспорты шикізатқа бағытталған,
сондықтан да еліміздің экономикалық жағдайы шикізат пен
полуфабрикаттың әлемдік нарықтағы жағдаятына тәуелді. Егер
де сыртқа шығарылатын өнімнің бәсеке қабілеттілігі бір жағынан
табиғи құрылымымен, ал екінші жағынан экспорттық бағасымен
анықталады.

Ал осы экспорттық баға Қазақстанда салыстырмалы
артықшылықтардың кесірінен өте төмен, ал экономикамыз мұнай
мен металлургиялық өнімдердің тау-кен шикізатының әлемдік
тауар рыногының тұтқыны болып қалып отыр.
2013 жылғы Қазақстан экспорты.
2013 жылы Қазақстан экспорты
88.7 млрд.долл., құрады.
Әлем бойынша 50- ші орынға
иеленді және көлемі бойынша
Нигерия экспорты (92.9 млрд.долл.),
Венесуэл экспорты (92 млрд.долл.),
Ирак эскпорты (91.8 млрд.долл.), Чили
экспорты (90.2 млрд.долл.),
Португалия экспорты (89.2
млрд.долл.), Аргентина экспорты (88.8
млрд.долл.), Украина экспорты (85.3
млрд.долл.) мөлшерінде болды.
Әлем деңгейінде Казахстан
экспортының үлесі 0.38% құрады.
Қазақстандағы жан басына шаққандағы экспорттау 5394,7
долларды құрап, әлем бойынша 72 -ші орында болды.
Қазақстандағы жан басына шаққандағы экспорттау
Болгариямен (5158.9 доллар) бір деңгейде болды.
2013 жылы Қазақстан мен көшбасшы елдердің экспорты.
Қазақстанның экспорты Қытай экспортынан (2344,5
млрд.долл.) 26,4 есеге, АҚШ экспортынан (2262,2 млрд.долл.)
25,5 есеге, Германия экспортынан (1699,7 млрд.долл.) 19,2
есеге, Ұлыбритания экспортынан (799.3 млрд.долл.) 9 есеге аз
болды.
Экспорт пен импорттың ақшаға шаққандағы
өсіңкілігі
Көрсетк 200 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
іштің 5
атауы
Тауар 45,2 61,9 80,5 109,1 71,6 89,0 126,2 136,8 131,4 119,5
айналы
мы,
млрд.
долл.

Экспорт, 27,8 38,3 47,8 71,2 43,2 59,2 88,3 92,3 82,5 78,2
млрд.
долл.

Импорт, 17,3 23,7 32,8 37,9 28,4 29,8 37,90 44,5 48,9 41,2
млрд.
долл.

Сауда 10,5 14,6 15,0 33,3 14,8 29,5 50,40 47,8 33,6 37,0
теңгерім
і
Экспорт пен импорт өсімінің
қарқыны
Көрсеткіш 200 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 20
5 14
Тауар 138 137% 130% 135% 66% 124% 142% 108% 96% 91
айналымы % %
өсімінің
қарқыны, %

Экспорт 139 137% 125% 149% 61% 137% 149% 105% 89% 95
өсімінің % %
қарқыны, %

Импорт 136 137% 138% 116% 75% 105% 127% 117% 110% 84
өсімінің % %
қарқыны, %

Сауда теңгерімі 146 139% 103% 222% 44% 199% 171% 95% 70% 11
өсімінің % 0
қарқыны, % %
Импорттың елдер бойынша
құрылымы:
Ел Импорт көлемі, млрд. Үлесі, %
долл.
Ресей 13.7 33.3%

Қытай 7.4 17.9%
Германия 2.3 5.6%
Италия 1.0 2.5%
Украина 1.2 2.9%
АҚШ 2.0 4.8%
Франция 1.1 2.6%
Оңтүстік Корея 1.1 2.6%
ТМД басқа елдері 3.7 9.0%
Әлемнің басқа елдері 11.0 26.7%
Барлығы импорт 41.2 108.0%
Экспорттың елдер бойынша
құрылымы:
Ел Экспорт көлемі, млрд. Доля,
долл. в%
Италия 16,1 20,5%
Қытай 9,8 12,5%
Нидерландтар 8,7 11,2%
Ресей 5,2 6,6%
Франция 4,7 6,0%
Швейцария 4,5 5,8%
Румыния 3,2 4,0%
Австрия 2,9 3,6%
ТМД басқа елдері 4,6 5,9%
Әлемнің басқа елдері 16,1 20,5%
Барлығы экспорт 78,2 100,0%
Экспорттың тауарлар бойынша
құТауарлар
рылымы: Экспорт көлемі, млрд. Үлесі,
долл. %
Тірі мал мен азық- 2,6 3,0%
түліктер
Отын, майлау 60,7 78,0%
материалдары
Химия өнеркәсібінің 3,0 4,0%
өнімдері

Шаруашылық 6,5 8,0%
тауарлары
Машиналар, көлік 1,3 2,0%
жабдықтары
Басқасы 4,2 5,0%
Барлығы экспорт 78,2 100,0%
Импорттың тауарлар бойынша
құрылымы:
Тауарлар Импорт көлемі, млрд. Үлесі, %
долл.
Тірі мал мен азық- 4,3 10%
түліктер
Отын, майлау 2,3 6%
материалдары
Химия өнеркәсібінің 5,8 14%
өнімдері
Шаруашылық 4,2 10%
тауарлары
Машиналар, көлік 18,0 44%
жабдықтары
Басқасы 6,6 16%
Барлығы импорт 41,2 100,0%
Сыртқы сауда айналымының ішіндегі импорт үлесінің
серпінінде соңғы 15 жыл ішінде қысқару үрдісі байқалады. 1998
жылы импорт үлесі 45% құраса, 2012 жылы оның деңгейі 35%
дейін төмендеді. Осыған сәйкес сыртқы сауда айналымындағы
экспорт үлесі өсті. Осы оң серпін сыртқы әлемдік жағдаяттың
(шикізат қорларының әлемдік бағаларының өсуі) әсер ету
нәтижесі.
Экспорттың жалпы көлемінің 75% минералдық өнімдер
құрайды.
Сонымен катар, ел Үкіметінің де экономиканың өңдеуші
саласындағы экспортқа бағытталған өндірістерді дамытуды
қолдау бойынша әрекеттерді жандандыруын атап өтуіміз жөн.
Еліміздің сыртқы саудасының
географиялық құрылымы соңғы
онжылдықта едәуір өзгеріске түсті.
Кейінгі жылдары Қазақстан
импортында ТМД елдерінің үлесі
артты, экспортта Еуропа елдері
жетекші орын алады. Экспорттың
географиялық құрылымында
салықтық жеңілдіктерге ие
оффшорлық зоналардың үлесі артуда.
Өйткені Қазақстаннан мұнай мен
түсті металдар сатып алатын ірі
компаниялардың кейбіреулері осындай
аумақтарда тіркелген. Қазақстанның
сыртқы саудасының тауарлық
құрылымы соңғы жылдары экспорт
пен импорттағы жеке тауарлар
үлесінің артуына немесе кемуіне
байланысты едәуір өзгеріске түсті.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар

Қазақстан Республикасының экспорт және импорт жағдайы туралы

ҚР Экспорты мен Импорты

Қазақстан Республикасындағы экономика

СЫРТҚЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ БАЙЛАНЫСТАР ЖҮЙЕСІНДЕГІ ҚАРЖЫ

Қазақстандағы экспорт және импорт жағдайы

Салық салынатын айналым

ЛАТВИЯ МЕМЛЕКЕТІ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫМЕН БАЙЛАНЫСЫ

Халықаралық қатынастар жүйесіндегі ҚАЗАҚСТАН

Валюталық саясат

Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығының ағымдағы жағдайы

Пәндер