Византия империясы

Презентация қосу

ВИЗАНТИЯ
ИМПЕРИЯСЫ
СЕРІКОВ ҚУАНЫШ
ИЯ -211
Тарихы

Византия, Византия империясы – 395 – 1453 жылдар аралы ғында
өмір сүрген мемлекет. Алғашында «Ромейлер империясы» деп
аталған. Византия атауын зерттеуші ғалымдар енгізген.
«Византий» (грекше Byzantіon) деген Босфор бұғазы жанында ғы
біздің заманымыздан бұрынғы 680 ж. іргесі қаланған ежелгі грек
қаласы. 324 ж. Рим империясының астанасы осы қала ға к өшті де,
330 жылдан бастап Константинополь, ал 1453 жылдан бері Стамбул
деп аталды. Астана Константинопольге көшкеннен кейін Рим
империясы біртіндеп Батыс және Шығыс бөлікке бөліне бастады.
Толық бөліну 395 ж. жүзеге асты. Византия құрамына Балқан
түбегі, Кіші Азия, Сирия, Палестина, Египет, Киренаика,
Месопотамия, Армения, Эгей теңізіндегі аралдар (Кипр, Крит, Родос,
т.б.), Қырым түбегі кірді.
Халқының этникалық құрамы әр түрлі (гректер, дактар, копттар,
фракийліктер, сириялықтар, еврейлер, армяндар, грузиндер, т.б.) болды. 4 – 6
ғасырлар аралығында халқының саны елу миллионнан алпыс бес миллионға дейін
жетті. Экономикада, саяси өмір мен мәдениетте гректер үстемдік құрды.
Византия тарихы шамамен үш кезеңге бөлінеді. Бірінші кезеңде (4 – 7
ғасырлардың ортасы) өкімет билігі императордың қолында болды. Ол күшті
армия мен флот ұстап, өз шекараларын қорғап, тіпті басқыншылық соғыстар
жүргізді.
ВИЗАНТИЯ ЕУРОПАДАҒЫ ЕҢ ДАМЫҒАН
МЕМЛЕКЕТКЕ АЙНАЛЫП, САУДАГЕРЛЕР
БАТЫСҚА ШЫҒЫСТЫҢ ҚЫМБАТ ТАУАРЛАРЫН
АПАРЫП, ҚАТТЫ БАЙЫДЫ. ӘСІРЕСЕ,
ИМПЕРАТОР ЮСТИНИАННЫҢ ТҰСЫНДА (527 –
65) МЕМЛЕКЕТТІҢ ӘСКЕРИ ҚУАТЫ АРТЫП,
ТӨҢІРЕГІНДЕГІ ҰСАҚ МЕМЛЕКЕТТЕРДІ ӨЗІНЕ
ҚОСЫП АЛДЫ. ОЛ ШІРКЕУГЕ ҚОЛДАУ
КӨРСЕТІП, СОЛ АРҚЫЛЫ БАТЫС ПЕН ШЫҒЫС
РИМ ИМПЕРИЯЛАРЫН ҚАЙТАДАН
БІРІКТІРМЕКШІ БОЛДЫ.
• Ұлы Жібек жолына үстемдік жасау мақсатында Иранға қарсы
Түрік қағанатымен әскери одақ құрылды. Кейбір т үркі
тайпалары Византия әскеріне қызметке т ұрып, Кіші Азияға,
Кавказға, Балқан түбегіне қоныстана бастады. Біра қ
Юстинианның мұрагерлері билікті ұстап т ұра алмады. 7
ғасырдың аяғында Юстиниан тұсындағы ел аумағының үштен
бірі ғана қалды. Екінші кезеңде (7 ғасырдың ортасы – 13
ғасырдың басы) Византия бірте-бірте грек-славян мемлекетіне
айналды. Жерінің кішірейгеніне қарамастан, ол Жерорта
теңізіндегі ең қуатты державалардың бірі болды. Бірақ 1204 ж.
крестшілер Константинопольді басып алғаннан кейін, Византия
біртұтас мемлекет ретінде өмір сүруін тоқтатты.
• Үшінші кезеңде (1204 – 1453) Византияның крестшілер жаулап
алған бөлігінде Латын империясы (1204 – 61) құрылды. Қал ған
бөліктерінде Никей империясы (1204 – 61), Трапезунд империясы
(1204 – 1461), Эпир мемлекеті деген тәуелсіз мемлекеттер пайда
болды. Олар Латын империясына қарсы үздіксіз соғыс жүргізді. Онда
Никей империясы шешуші рөл атқарып, 1261 ж. Михаил VІІІ
Палеолог Константинопольді басып алып, Византияны қалпына
келтірді.
КАНСТАНТИНОПОЛЬ

• Бірақ Трапезунд пен Эпир мемлекеттері оған
қосылмай, дербестіктерін сақтап қалды. 14
ғасырдың басында түріктер Византияның Кіші
Азиядағы иеліктерін толығымен басып алып, Балқан
түбегіне шабуылдаумен болды. Олар 1453 ж. жиырма
тоғызыншы мамырда Константинополь қаласын
басып алды. 1461 ж. түріктер Трапезунд империясын
да басып алғаннан кейін, Византия империясы өзінің
өмір сүруін тоқтатады. Оның территориясы
толығымен Осман сұлтандығының құрамына енді.
Византияның архитектурасы мен бейнелеу өнері адамзат мәдениетінің
дамуына зор әсерін тигізді. Мұнда құрылысы жағынан күрделі, е ңселі
ғимараттар бой көтерді. 9 ғасырдан бастап крест күмбезді ғибадатханалар
пайда болды. Бейнелеу өнері бояуларының ғажайып әсерлілігімен, бейнені ң әрі
дәл, әрі мәнділігімен ерекшеленді. Сонымен бірге икона салу өнері (иконопись)
және кітап көркемдеу ісі де өркендеді. Мүсін өнері, тас, піл сүйектерін әрлеу де
кең қанат жайды. Ақсүйектер арасында орган музыкасын тыңдау дәстүрге
айналды. Кейіннен Византия мәдениетінің кейбір элементтері христиан дінімен
бірге Шығыс Еуропа елдеріне ауысты.
Пайдаланылған
әдебиеттер
• 1. Сыдықов, А.
• VІ-VІІ ғ.ғ. Авар қанағаты мен Византия империясы/
А. Сыдықов // ҚазҰУ хабаршысы.Тарих сериясы.- 2009.-
№4.- Б.190-192.
• 2. Оспанова, А.А.
• Алғашқы крест жорығы/ А.А. Оспанова // Әл-Фараби
атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
хабаршы.Тарих сериясы = Вестник КазНУ им. аль-
Фараби. Сер. Историческая.- 2014.- №2.- Б.187-191.
• 3. Айманов, Б.
• Аттиланың ел басқару өнері/ Б. Айманов //
Түркістан.- 2014.- 13 наурыз.- Б.7.

Ұқсас жұмыстар

Византия, Византия империясы

Византия өнері

Византия империясы Византия мәдениетінің дамуының екі үрдісі

Православие діні

Жоғары мектеп педагогикасының жалпы негіздері

Жемқорлық туралы

Османлы мемлекеті

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес шаралары

Ортағасырлық феодалдық қоғамның дамуы

Отырар - қаһарман қала

Пәндер