Идеал газ. МКТ-ның негізгі теңдеуі. Менделеев – Клайперон теңдеуі. Изопроцесстер

Бұл жұмысты терминал арқылы сатып алуға болады немесе Telegram арқылы.

Идеал газ. МКТ-ның негізгі теңдеуі. Менделеев –
Клайперон теңдеуі. Изопроцесстер.

Физика пәнінің мұғалімі: Оңғарбай Ж

http://www.zhangozy.wordpress.com
Термодинамикалық параметрлер

• Термодинамикалық параметрлер деп
макродененің күйін сипаттайтын физикалық
шамаларды айтады. Оған қысым, көлем,
температура жатады. Термодинамикалық
процесс дегеніміз қандай да бір
термопараметрдің өзгеру құбылысы
немесе жүйенің бір күйден екінші күйге өтуі.
• Барлық макроденелер микроденелерден
(атомдар мен молекулалардан) тұрады.

www.zhangozy.wordpress.com
Идеал газ
• дегеніміз молекулалары шексіз аз көлем
алатын серпімді шариктер болып
табылатын және өзара әрекеттесуі тек
олардың бір бірімен тікелей немесе
ыдыстың қабырғасымен соқтығысуы
кезінде ғана білінетін газ болып табылады.
• Есептеулерді жеңілдету үшін МКТ нақты
газдардың қарапайым физикалық моделі –
идеал газ моделі енгізілді.

www.zhangozy.wordpress.com
Молекулалық-кинетикалық теорияның
негізгі теңдеуі

- теңдеуі молекулалық-кинетикалық теорияның негізгі теңдеуі
деп аталады. Оны бұлай атау себебі:
Ол макро және микродүниелерді байланыстырып тұр;
Тәжірибе арқылы алынған барлық газ заңдарын теориялық
жолмен алуға мүмкіндік береді;
Ол микроәлемде өтіп жатқан процестер жайлы ақпарат береді.
Негізгі теңдеуді былай да жазуға болады:

www.zhangozy.wordpress.com
Менделеев-Клапейрон теңдеуі

• Термодинамикалық параметрлерді
байланыстыратын теңдеу газ күйінің теңдеуі
немесе Менделеев –Клаперйрон теңдеуі деп
аталады.
• Универсал газ тұрақтысы дегеніміз заттың 1
молінің температурасы 1К-ге арттыру үшін оған
қанша жылу мөлшерін беру қажет екенін
көрсететін физикалық шама:

www.zhangozy.wordpress.com
Изопроцестер-газ заңдары

Термодинамикалық жүйеде
бір макроскопиялық
параметрі тұрақты, ал
қалған екеуі тұрақты
болмаса, онда оны:
изопроцестер деп аталады.

www.zhangozy.wordpress.com
Изотермиялық процесс
температура
Температура тұрақты болғанда
тұрақты болғанда, көлемнің, қысымға
газ күйінің өзгеруін тәуелділігі Бойль-
изотермиялық Мариотт заңы деп
процесс дейміз. аталады.

T = const PV = const

Ағылшын физигі Р.Бойль 1662 ж. және
оған тәуелсіз француз физигі Э.Мариотт
www.zhangozy.wordpress.com
ашқан.
Изотермиялық процестің графигі

Изотерма

P

тапсырма:
Изотерманы мына координаттарда
салыңдар V;T, P;T

V

www.zhangozy.wordpress.com
Изотерма мына
координаттарда P;T, V;T

P V

O O
T T

www.zhangozy.wordpress.com
Изобаралық процесс
Тұрақты
қысымда, газ Қысым тұрақты
болғанда көлемнің,
күйінің өзгеруін температураға
изобаралық тәуелділігі Гей-
процесс дейміз. Люссак заңы
деп аталады.
Р = const V1 = T1
V2 T2
Француз физигі Гей-Люссак 1802 жылы
тәжірибе жүзінде дәлелдеген.
www.zhangozy.wordpress.com
Изобаралық процесс графигі

изобара
V

Тапсырма:
Изобараны Р,Т; Р,V
координаталарында салу
керек.

O
T

www.zhangozy.wordpress.com
Изобара P,T; P,V
координаталарында

P P

O
O T V

www.zhangozy.wordpress.com
Изохоралық процесс

Көлем тұрақты
Тұрақты болғанда, қысымның
термодинамикалық
көлемде, газ жүйеде, температураға
күйінің өзгеруін тәуелділігін Шарль заңы
изохоралық дейміз.
дейміз.
P1 = T1
V = const P2 T2

Бұл заңды француз физигі Ж.Шарль 1787
тәжірибе жүзінде дәлелдеген.
жылыwww.zhangozy.wordpress.com
Изохоралық процесс графигі

изохора

P

Тапсырма:
мына координатада
изохораның графигін сал P,V;
V,T

O T

www.zhangozy.wordpress.com
Изохоралық процесс мына координаттарда
P,V;V,T

V
P

O
O V О T
O

www.zhangozy.wordpress.com
Қорытындылайық:
P1 = V2 T = const, Бойль- Мариотт заңы
P2 V1

V1 = T 1 Р = const, Гей-Люссак заңы
V2 T2

P1 = T 1 V = const, Шарль заңы
P2 T2

www.zhangozy.wordpress.com
Дальтон заңы
• Үлестік (парциал) қысым деп газ
қоспасының әрбір газы осы көлемді
жалғыз өзі алатын кездегі қысымды
айтады.
• Дальтон газ қоспасының қысымы осы
қоспаға кіретін барлық газдардың
үлестік қысымдарының қосындысына
тең болатынын тағайындады:

www.zhangozy.wordpress.com
www.zhangozy.wordpress.com
Назарларыңызға рахмет!

www.zhangozy.wordpress.com

Ұқсас жұмыстар

Идеал газ күйінің теңдеуі

Сабақ Жаңа жоспары сабақ

ГАЗДЫҢ ІШКІ ЭНЕРГИЯСЫ

Идеал газ - газ бөлшектерінің өзара толық әрекеттеспейтін немесе шамалы әрекеттесетін қайсы бір газ моделі

Эквиваленттің молярлық массасы

Термодинамика анықтамасы

Процесстің теңдеуі

Бернулли заңы

ТЕРМОДИНАМИКА НЕГІЗДЕРІ туралы ақпарат

Идеал газдың моделін қолдану шектілігі

Пәндер