Идеал газ. МКТ-ның негізгі теңдеуі. Менделеев – Клайперон теңдеуі. Изопроцесстер

Идеал газ. МКТ-ның негізгі теңдеуі. Менделеев - Клайперон теңдеуі. Изопроцесстер.

Физика пәнінің мұғалімі: Оңғарбай Ж

http://www. zhangozy. wordpress. com

Термодинамикалық параметрлер

Термодинамикалық параметрлер деп макродененің күйін сипаттайтын физикалық шамаларды айтады. Оған қысым, көлем, температура жатады. Термодинамикалық процесс дегеніміз қандай да бір термопараметрдің өзгеру құбылысы немесе жүйенің бір күйден екінші күйге өтуі.

Барлық макроденелер микроденелерден (атомдар мен молекулалардан) тұрады.

www. zhangozy. wordpress. com

Идеал газ

дегеніміз молекулалары шексіз аз көлем алатын серпімді шариктер болып табылатын және өзара әрекеттесуі тек олардың бір бірімен тікелей немесе ыдыстың қабырғасымен соқтығысуы кезінде ғана білінетін газ болып табылады.

Есептеулерді жеңілдету үшін МКТ нақты газдардың қарапайым физикалық моделі - идеал газ моделі енгізілді.

www. zhangozy. wordpress. com

Молекулалық-кинетикалық теорияның негізгі теңдеуі

- теңдеуі молекулалық-кинетикалық теорияның негізгі теңдеуі деп аталады. Оны бұлай атау себебі:

Ол макро және микродүниелерді байланыстырып тұр;

Тәжірибе арқылы алынған барлық газ заңдарын теориялық жолмен алуға мүмкіндік береді;

Ол микроәлемде өтіп жатқан процестер жайлы ақпарат береді.

Негізгі теңдеуді былай да жазуға болады:

www. zhangozy. wordpress. com

Менделеев-Клапейрон теңдеуі

Термодинамикалық параметрлерді байланыстыратын теңдеу газ күйінің теңдеуі немесе Менделеев -Клаперйрон теңдеуі деп аталады.

Универсал газ тұрақтысы дегеніміз заттың 1 молінің температурасы 1К-ге арттыру үшін оған қанша жылу мөлшерін беру қажет екенін көрсететін физикалық шама:

www. zhangozy. wordpress. com

Изопроцестер-газ заңдары

Термодинамикалық жүйеде бір макроскопиялық параметрі тұрақты, ал қалған екеуі тұрақты болмаса, онда оны: изопроцестер деп аталады.

www. zhangozy. wordpress. com

Изотермиялық процесс

Температура тұрақты болғанда, газ күйінің өзгеруін изотермиялық процесс дейміз.

T = const

температура тұрақты болғанда көлемнің, қысымға тәуелділігі Бойль-Мариотт заңы деп аталады.

PV = const

Ағылшын физигі Р. Бойль 1662 ж. және оған тәуелсіз француз физигі Э. Мариотт ашқан.

www. zhangozy. wordpress. com

Изотермиялық процестің графигі

Изотерма

тапсырма:

Изотерманы мына координаттарда

салыңдар V; T, P; T

V

P

www. zhangozy. wordpress. com

Изотерма мына координаттарда P; T, V; T

P

T

O

T

V

O

www. zhangozy. wordpress. com

Изобаралық процесс

Тұрақты қысымда, газ күйінің өзгеруін изобаралық процесс дейміз.

Р = const

Қысым тұрақты болғанда көлемнің, температураға тәуелділігі Гей-Люссак заңы

деп аталады.

V1 = T1

V2 T2

Француз физигі Гей-Люссак 1802 жылы тәжірибе жүзінде дәлелдеген.

www. zhangozy. wordpress. com

Изобаралық процесс графигі

T

V

O

изобара

Тапсырма:

Изобараны Р, Т; Р, V координаталарында салу керек.

www. zhangozy. wordpress. com

Изобара P, T; P, V координаталарында

P

T

O

P

O

V

www. zhangozy. wordpress. com

Изохоралық процесс

Тұрақты көлемде, газ күйінің өзгеруін изохоралық дейміз.

V = const

Көлем тұрақты болғанда, қысымның термодинамикалық жүйеде, температураға тәуелділігін Шарль заңы дейміз.

P1 = T1

P2 T2

Бұл заңды француз физигі Ж. Шарль 1787 жылы тәжірибе жүзінде дәлелдеген.

www. zhangozy. wordpress. com

Изохоралық процесс графигі

P

O

T

изохора

Тапсырма:

мына координатада изохораның графигін сал P, V; V, T

www. zhangozy. wordpress. com

Изохоралық процесс мына координаттарда P, V; V, T

О

T

V

O

O

O

www. zhangozy. wordpress. com

Қорытындылайық:

P1 = V2 T = const, Бойль- Мариотт заңы

P2 V1

V1 = T1 Р = const, Гей-Люссак заңы

V2 T2

P1 = T1 V = const, Шарль заңы

P2 T2

www. zhangozy. wordpress. com

Дальтон заңы

Үлестік (парциал) қысым деп газ қоспасының әрбір газы осы көлемді жалғыз өзі алатын кездегі қысымды айтады.

Дальтон газ қоспасының қысымы осы қоспаға кіретін барлық газдардың үлестік қысымдарының қосындысына тең болатынын тағайындады:

www. zhangozy. wordpress. com

www. zhangozy. wordpress. com

Назарларыңызға рахмет!

www. zhangozy. wordpress. com

Идеал газ күйінің теңдеуі

Сабақ Жаңа жоспары сабақ

ГАЗДЫҢ ІШКІ ЭНЕРГИЯСЫ

Идеал газ - газ бөлшектерінің өзара толық әрекеттеспейтін немесе шамалы әрекеттесетін қайсы бір газ моделі

Эквиваленттің молярлық массасы

Термодинамика анықтамасы

Процесстің теңдеуі

Бернулли заңы

ТЕРМОДИНАМИКА НЕГІЗДЕРІ туралы ақпарат

Италян ғалымы

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс