Мұхтар Әуезов (1897-1961)




Презентация қосу
ХХІ ғасыр
көшбасшысы
Ақмола облысы
Целиноград ауданы
№21 Софиевка орта мектебі

Сыныптан тыс сабақ

Қазақ тілі мен әдебиет
пәнінің мұғалімі
Төңкерқызы Айгүл
Мұхтар Әуезов
(1897-1961)

Туғанына 115 жыл
Мұхтар Әуезов – жомарт табиғаттың
жарық дүниеге тым сараң сыйлайтын
біртуары, халқымыздың парасат
әлеміндегі ғасырлық ғажайып, саф
таза сұлу, айрықша оқшау құбылысы,
ХХ ғасырдың заңғар биігі.
Ойынға қатысушылар тізімі

Бәйге
1.Мұхтардың туған күні?

а) 25 қазан
ә) 30 қаңтар
б) 28 қыркүйек
в) 11 наурыз
2.Мұхтардың немере ағасы кім?

а) Абай
ә) Қасымбек
б) Ораз
в) Дәркенбай
3.Абай дүниеден өткенде Мұхтар
неше жаста болды?

а) он үште
ә) тоғызда
б) сегізде
в) жетіде
4.Тұңғыш жарық көрген туындысы?

а) “Адамдық негізі - әйел”
ә) “Түнгі сарын”
б) “Абай жолы”
в) “Қараш – қараш оқиғасы”
5.Жазушының пьесасын ата.

а) “Қилы заман”
ә) “Кім кінәлі”
б) “Абай”
в) “Үйлену”
6.”Еңлік - Кебек” жеке кітап болып
қайда жарық көрді?

а. Орынборда
Ә. Омбыда
б. Ташкентте
в. Семейде
7. Мұхтардың Қазақстанға еңбек
сіңірген қайраткер ұлы

а.Оспан
Ә. Әбіш
б. Мұрат
в. Тұрар
8. Мұхтардың анасының есімі

а.Зере
ә.Ұлпан
б. Нұржамал
в. Ұлжан
9. Бөжей қай туындының кейіпкері?

а.”Қилы заман”
ә.“Қарагөз”
б.“Абай жолы”
в.“Абай”
10.Мұхтар қандай спорттың түрімен
шұғылданды?

а.Теннис
ә. Футбол
б. Баскетбол
в.Волейбол
1. Б) 28 қыркүйек
2. Ә) Қасымбек
3. В) Жетіде
4. А) “Адамдық негізі-
әйел”
5. Б) “Абай”
6. А) Орынборда
7. Б) Мұрат
8. Б) Нұржамал
9. Ә) “Абай жолы”
10. Ә) Футбол
Ойынға қатысушылар тізімі

Жорға
1 2 3

4 5 6
№1
1. Мұхтардың әкесі кім? (Омархан)
2. Ташкент мемлекеттік университететіне өз бетімен ты ңдаушы болып қай жылы
түседі? (1922)
3. 1908 жылы қайда сабақ алды? (Семей медресесінде)
4. Мұхтардың ғасырлық туындысы (Абай жолы)
5. Драматургиялық шығармасы (Еңлік -Кебек)
6. Құрмаш қай әңгіменің кейіпкері? (Көксерек)
7. «Үш ұры»-ны кімнен аударды? (Л.Толстой)
8. «Абай операсы» қай жылы жарық көрді? (1944)
9. Ғазиза қай шығарма кейіпкері? ( «Кім кінәлі» )
10. «Жетім қандай жанр»? ( әңгіме)
11. «Еңлік –Кебек» трагедиясының негізгі та қырыбы. (Жастар та ғдыры)
12. 1957 жылы қаандай орденмен марапатталды? ( Лениндік орденмен)
13.Қай жылдан бастап көркем әдебиет саласына өнімді еңбек етуді бастады?
(1923ж)
14. «Қарагөз» қандай туынды? (пьеса)
15. Мұхтардың екінші жұбайы кім? (Валентина)
16. Жазушы 1955 жылы қайда барады? (Үндістанға)
17. «Абай жолы» романында сомдалған Абайдың шәкірттерінің бірі кім? (Көкбай)
18. Мұхтардың арғы атасы кім? (Бердіқожа)
19. Жазушының қарындасының есімі кім? (Гүлнар Омарханова)
20. Мұхтардың сүйегі қайда жерленді? (Алматы, Ташкент даңғылы қаза қ
зиратында)
№2
1. Мұхтардың немере ағасы кім? ( Қасымбек)
2. «Отелло» пьесасын кімнен аударды (Шекспирден)
3. 1923 жылы қайда оқуға түседі? (Санкт- Петербургте)
4. «Өрде» Абай жолы романының нешінші бөлімі? (Ү бөлімі)
5. «Бәбіше- Тоқал» қандай шығарма? (драматургиялы қ)
6. «Салтанат» қай шығарманың кейіпкері? (Абай жолы)
7. «Алтын шеттеуік» мысалын кімнен аударды? (Паульсоннан)
8. «Сын сағатта» пьесасы қай жылы жарық көрді? ( 1941)
9. «Кеңгірбай » қай шығарма кейіпкері? (Еңлік- Кебек)
10. «Барымта» қандай жанр? (әңгіме)
11. «Қаралы сұлуда» қандай оқиға суреттелген? (Жесір қал ған Қараг өз
тағдыры)
12. 100 жыл толуына орай қандай оқиға болды? (ЮНЕСКО бойынша атап
өтті)
13. 1921 жылы жазылған алғашқы әңгімесі? (Қорғпнсыздың күні)
14. «Асауға тұсау» қандай туынды? (комедия)
15. Мұхтардың әжесінің аты. (Дінәсіл)
16. Әйелі Валентинаның сатып әкелген күнтізбесі әсер етіп, Мұхтар қандай
шығарма жазды? («Көксерек» әңгімесі)
17. «Абай жолы » романы қай жылы аяқталды? (1957 жылы)
18. «Түнгі сарын» драматургиясының негізгі тақырыбы.
№3
1. Мұхтардың атасы (Әуез)
2. Гогольдің қандай шығ армасын аударды? (Ревизор)
3. 1922 жылы қандай қалада оқиды? (Ташкент мемлекттік униветситетінде)
4. «Қат-қабатта» Абай жолы романының нешінші бөлімі? (ІІ бөлім)
5. Атышулы «Қарагөз»трагедиясының кейіпкерлері (сырым мен Қарагөз)
6. «Ділдә» қай шығ арманың кейіпкері? (Абай жолы)
7. «Түлкі мен ешкі» мысалын кімнен аударды? (К.Ушинскийден)
8. «Түнгі сарын» пьесасы қай жылы жарық көрді? (1934 жылы)
9. Тәкежан қай шығ арма кейіпкері? (Абай жолы)
10. «Білекке білек» қандай жанр? (очерк)
11. «Қараш-қараш оқиғ асының» негізгі тақырыбы. (Жалшы Тектіғұ л тағ дыры)
12. Алматыда М.Әуезов есімі қайда берілді? (Қаз.мемлекеттік драма
театрына)
13. «Абай жолы » романының 2-кітабы қай жылы жарық көрді? (1947)
14. «Кім кінәлі» қандай туынды? (әңгіме)
15. Тоғ жан мен Әйгерім кімдер? (Абайдың сүйген қыздары)
16. «Абай жолы » романында кімдерді қаралайды? (Билеуші ақсүйек қауымын)
17. «Абай жолы » романының ІІІ кітабындағ ы негізгі сюжет. (Абайдың
демократиялық көзқарасы)
18. «Менің аталарым ХХ ғ асырдың бас кезінде Орта Азия жақтан кеп, Тобықты
руына сіңіп кетті» кімнің сөзі? (Мұхтар)
19. Мұхтар әке-шешесі қайтыс болғ аннан кейін кімөз қолында тәрбиеледі?
(Әуездің інісі Разақ Самархан)
20. «Абай» пьесасында қандай оқиғ а суреттелген? (Абай өмірінің соңғ ы
белестері)
№4
1. Әкесі Омархан кіммен бірге өмір кешкен? (Абай)
2. І.Жансүгіровпен бірге жүріп қандай шығарма жазды? («Қараш-қараш оқиғасы»)
3. Семей қалалық мұғалімдер семинариясына қай жылы түседі? (1915)
4. «Қияда» Абай жолы романының нешінші бөлімі? (ҮІ бөлім)
5. Ғ.Мүсіреповпен бірлесіп жазған драмасы. (Қынаптан қылыш)
6. « Тоғжан» қай шығарманың кейіпкері? (Абай жолы)
7. «Жаман жолдас» шығармасын кімнен аударды? (Л.Толстойдан)
8. «Қилы заман» романы қай жылы жарық көрді? (1928 жылы)
9. «Қамқа» қай шығарманың кейіпкері. (Абай жолы)
10. «Бүркітші» қандай әдеби жанр. (Әңгіме)
11. «Жетім» әңгімесіндегі негізгі оқиға (шешесі өлгеннен кейінгі қорлық көрген жетім бала
Қасым тағдыры)
12. М. Әуезов есімі қандай оқу орнына берілді? (ҚҒА әдебиет және өнер институтына
берілді)
13. 1936 жылы қазақ әдебиетінде қандай туынды жарияланды? (Татьянаның қырдағы әні)
14. «Бәбіше-Тоқал» қандай жанр? (пьеса)
15. «Абай жолы эпопеясы - тек қазақ әдебиетінің ғана емес, кеңес әдебиетінің үздік
жетістіктерінің бірі» - деген кім? (Қ.Сәтпаев)
16. «Еңлік –Кебек» пьесасына арқау болған қандай оқиға? (ХҮІІІ ғ. 80 жылдарында
болған қанды оқиға)
17. М.Әуезов ойнаған 1913 жылы алғаш құрылған футбол командасының аты. (Ярыш -
Жарыс)
18. Әйелі Валентина Николаевнамен қайда танысты? (Ленинград университетінде)
19. «Татьянаның қырдағы әні» қандай шығарма (әңгіме)
20. «Абай жолы» романында қай кезең суреттелген. (ХІХ ғ соңы ХХ ғ басы)
№5
1. Мұхтардың туғ ан күні. (28 қыркүйек)
2. Ж.Аймауытовпен бірге қандай мақала жазды? («Қазақтың өзгеше мінездері»)
3.Санкт- Петербург университетін қай жылы бітірді? (1928 жылы)
4. «Шытырманда » Абай жолы романының нешінші бөлімі? (ІІІ бөлім)
5.Ә.Әбішевпен бірлесе жазғ ан драмасы. (Намыс гвардиясы)
6. «Базаралы» қай шығ арманың кейіпкері? (Абай жолы)
7. «Әдеп» мысалын кімнен аударды? (Паульсоннан)
8. «Хан Кене» пьесасы қай жылы жарық көрді? (1928 жылы)
9. Тектіғұ л қай әң гіменің кейіпкері? (Қараш-қараш оқиғ асы)
10. «Көксерек» қандай жанр? (Әңгіме)
11. «Қыр суреттерінде» әң гіменің негізгі тақырыбы. (әмеңгер шалдан қорқып
боранғ а ұ шырағ ан Рабиғ а)
12. «Абай жолы» романы неше тілге аударылды? (30 тілге)
13. Қырғ ыз халқының қандай шығ армасына монография жазды? («Манас»
жыры)
14. «Абай» қандай туынды? (пьеса)
15. Мұхтар кім туғ ан өлкеде дүниеге келді? (Абай)
16. Бірге алып жүрер екі түрлі ұлттық асылым бар, бірі – Манас, бірі – «Абай
жолы» романы деген кім? (Ш.Айтматов)
17. Мұхтардың анасының есімі кім? (Нұржамал)
18. «Абай жолы » романының ІҮ кітабындағ ы оқиғ а. (Тобықты мен Көкен елінің
жер дауы)
19. Мұхтардың әйгілі трагедиясы. («Қарагөз» пьесасы)
20. «Еспембет» қай шығ арманың кейіпкері (Еңлік- Кебек)
№6
1. Мұхтардың туғ ан жері (ШҚО Семей облысы Абай ауданы Шыңғ ыс болысы)
2. Семинарияда оқып жүріп, «Еңлік - Кебек» пьесасын кімнің дастаны негізінде
жазды? (Ш әк әрім «Жалсыз жаза»)
3. 1930 жылы қандай оқу орнын бітірді? (Орта Азия универ-ті Шығ ыс фак)
4. «Қайтқанда» Абай жолы романының нешінші бөлімі? (І бөлім)
5. 40-50 жылдарда жазғ ан драмалық шығ армасы (Қарақыпшақ Қобыланды)
6. «Дәркембай» қай шығ арманың кейіпкері? (Абай жолы)
7. «Сауысқан мен қарғ а» мысалын кімнен аударды? (К.Ушинскийден)
8. «Абай» пьесасы қай жылы жарық көрді? (1940)
9. «Күшікбай» қай әң гіменің кейіпкері? (Қорғ ансыздың күні)
10. «Жуандық» қандай әдеби жанр? (Әңгіме)
11. «Қорғ ансыздың күні» әң гімесінің басты тақырыбы? (ауыл өмірі, ауыл
тағ дыры)
12. 1923-1928 ж Ленинград университетінде қай факультетте оқыды? (тіл мен
әдебиет)
13. «Абай жолы» романы неше жыл жазды? (15 жыл)
14. «Қасқыр» қандй туынды? (аударма)
15. «Айман-Шолпан», «Қарагөз» әдебиеттің қай жанрына жатады? (Драматургия)
16. Мұхтардың неше жасында анасы қайтыс болады? (15 жасында)
17. Мұхтардың арғ ы атасы кім? (Бердіқожа)
18. Мұхтардың спорттың қандай түрімен шұғ ылданды? (футбол)
19. Ленинград университетіне Мұхтармен бірге қандай атақты адам оқыды?
(Әлікей Марғұ лан)
20. «Абай жолы » романының І кітабындағ ы негізгі оқиғ а. (Абайдың адам болып
қалыптасуы)
Ойынға қатысушылар тізімі

Дода
Жол басы
20 30 40 50

Ғасырлық туынды 20 30 40 50

Баспалдақтар
20 30 40 50

Сегіз қырлы- бір
сырлы 20 30 40 50
Жол басы

Мұхтардың туып өскен жері

Семей облысы Абай ауданы Шыңғыс болысы
Жол басы

Он бір жасында
Мұхтар өмірінде қандай
оқиға болды?

Әкесі қайтыс болды
Жол басы

Санкт - Петербургте
өмірінде қандай өзгешелік болды?

Университетке түсіп, 1928 жылы бітірд
Жол басы

Қайда, қашан
қайтыс болды?

1961 жылы 27 маусымда
қайтыс болып, Мәскеуде
жерленді
Ғасырлық туынды

Абай жолы" романының І кітабы қай жылы
жарық көрді?

1942 жылы
Ғасырлық туынды

"Бұл шығ арма әлемнің басқа
елдерінде де тең түсетін, ХХ
ғ асырдың ең үздік шығ армаларының
бірі"- деп бағ а берген кім?

Француз жазушысы Луи Арагон
Ғасырлық туынды

1959 жылы "Абай жолы" романы
қандай сыйлыққа ие болды?

Лениндік сыйлыққа ие болды
Баспалдақтар

Абай жолы" романының бас кейіпкері кім?

Абай Құнанбайұлы
Баспалдақтар

Күшікбай батыр туралы қай
әңгімеде айтылады?

Қорғансыздың күні
Баспалдақтар

"Қараш-қараш оқиғасының"
бас кейіпкері

Бақтығұл
Баспалдақтар

"Түнгі сарын" драматургиялық туындысы
қандай тақырыпта жазылды?

1916 жылғы ұлт азаттық көтеріліс,
отаршылдыққа қарсы
Баспалдақтар

1917 жылы Ойқұдық жайлауында
Абайдың жары Әйгерімнің киіз үйінде
тұңғ ыш жарық көрген туындысы

"Еңлік- Кебек" пьесасы
Сегіз қырлы- бір
сырлы

Мұхтарды кім деп танимыз?

Классик, жазушы
Сегіз қырлы- бір
сырлы

Өмірінің соңғы күндеріне дейін
қандай жұмыспен айналысты?
зақ университетінде "Абайта
курсынан дәріс берді
Сегіз қырлы- бір
сырлы

1920-21 жылдары Семей облысында
қандай жұмыс атқарды?

Облыстық соттың меңгерушісі
міндетін атқарды
Сегіз қырлы- бір
сырлы

1946 жылы қандай атақ берілді?
Қазақстан ҒА-ның №1 академигі куәлігі,
филология ғылымының доктор
профессор атағы берілді
Ойынға қатысушылар тізімі

Қазақ әдебиетінің ХІХ
ғасырдағы асқар белі – Абай
Құнанбаев болса, ХХ ғасырдағы
заңғар биігі – Мұхтар Әуезов.
Әдебиетке ең қатал сыншы, ең
әділ төреші уақыт десек, сол
уақыттың өзі осыны дәлелдеп отыр.
Әдебиет пен ғұмырын бүгінгі 110
деген сандық көрсеткіш әйгілейді.
Мұхтар есімін ауызға алсақ, кітап
патшалығының рухы тебіренеді.

Ұқсас жұмыстар
Мұхтар Әуезов «Әжемнің әңгімесі»
Алматыдағы және республиканың басқа қалаларындағы Желтоқсан көтерілісі және оның шынайы себептері
Мұхтар Әуезов (1897-1961) шығармашылығы
М. Әуезов Еңлік-Кебек пьесасы
Қоңыр қозы
Мұғалімнің жеке тұлғасы-оның кәсіби қызметінің негізі
Таза бұлақ
М.Әуезов Абай жолы романы
Мұхтар Әуезов. “Қараш-Қараш оқиғасы” (хикаяттан үзінді) (1897-1961)
Кеңгірбай қай шығарма кейіпкері
Пәндер