АЙҚЫШГҮЛДІЛЕР БҮРГЕЛЕРІ




Презентация қосу
АЙҚЫШГҮЛДІЛЕР
БҮРГЕЛЕРІ

Тексерген: Сагандыков С.
Орындаған: Әділханова
Т.
Тобы: АГ -213
Жоспар:
I. КІРІСПЕ
II. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1. Айқышгүлділер бүргелерінің биологиясы
2.2. Айқышгүлділер бүргелерінің зиянды
фазасы
2.3. Айқышгүлділер бүргелерінің таралуы
2.4. Айқышгүлділер бүргелерінің ЭЗШ-і
2.5 Айқышгүлді бүргелердің түрлері
2.6 Айқышгүлді бүргелерді есептеу әдістемесі
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
КІРІСПЕ
Айқышгүлді дақылдарда – рапста,
қышада, қырыққабат түрлерінде,
мал азықтық шалқанда,
шомырда, шалғамда
фитофагтардың көптеген түрлері
байқалады. Фитофагтардың
келтіретін шығындарынан
қорғамаса, белсенді шаралар
қолданбаса, олардан түсім алу
мүмкін емес.
Биологиясы
●Бүргелер ұсақ, ұзындығы
3,5мм, қанаттары екі түсті,
қара сары жолақтармен
немесе бір түсті, метал
түстес қара, жасыл және
көк болып келеді. Артқы
аяқтары секіргіш.
Мұртшалары жіп тәрізді,
ұзындығы 2-3 мм.
●Жұмыртқалары өте ұсақ,
домалақ, түссіз, мөлшері
0.1–0.2 мм.
●Личинкалары ұзындау,
қара немесе ашық жасыл,
кеуде тұсындар 3 пар
аяқтары бар.
Зиянды фазасы
Бүргелер айқышгүлді
дақылдардың барлық
түрлерін зақымдайды. Соның
ішінде қырыққабат, шалғам
(редиска), шомыр (редька)
т.б. дақылдарға зиян
келтіреді. Өте көп көбейіп
кеткен кезде қырыққабат,
шалғам, шомыр көшеттерін
бірнеше күн ішінде түгелдей
жойып жібереді. Олар ерте
көктемде топырақ бетіне
шығып, өсімдікті кішірек
жаралар, кейде тұқым
жарнағы мен кәдімгі
жапырақтарда кішірек
тесіктер жасап зақымдайды.
Ал жас өскіндерін бүргелер
жеп қояды.
Бүргелердің таралуы

Айқышгүлді бүргелер көбінесе
қырыққабат, щалғам, шомырдың егіс
алқабтарында таралған.
Бүргелердің дернәсілдері тамырда

өмір сүреді. Дернәсілдердің дамуы 15-
30 күнге созылады.
Айқышгүлділер бүргелерінің
ЭЗШ-і
ЭЗШ саны 2-3
қоңыз/өсімдік
(тамыржемістер
өскіні), 20-30
қоңыздар/м (қыша
өскіні).
ЭЗШ саны 10% егіс
танабында бір
өсімдікке шаққанда
3-5 қоңыз табылуы.
Айқышгүлді бүргелер
Түрлері

Ақшыл Толқынд
аяқты ы
бүрге бүрге

Оймалы Ирек
бүрге жолақты
бүрге

Қара Көк
бүрге бүрге
Есептеу әдістемесі
Күздік дақылдарда 3 есептеу әдістемесі жүргізіледі: күзде –
вегетацияның соңында; көктемде – дақылдар шыққан кезде;
жазда – сүттену кезеңінде. Жаздық дақылдарда 2 есептеу
әдістемесі (көктемдік және жаздық) жүргізіледі.
Күздік және көктемдік зерттеу кезінде 10-15 үлгі алынады.
Үлгілер шахматтық тәртіппен алынады. Үлгіге арналған
өсімдікті қазып алып жинайды да, этикетка жапсырып,
лабараторияға жібереді. Өсімдікті зерттеу кезінде ең төменгі
сабақтан бастап барлық жапырақтардан тазартады. Одан
кейін зақымдану белгілері бар сабақтарды арнай ине арқылы
жарады. Осымен өсімдік ішінде өмір сүріп жатқан
бүргелердің личинкаларып тіркейді.
Жаздық зерттеу сүттену кезеңінде жүргізіледі. Әрбір
зерттелетін егістіктен 8 үлгіден алынады. Әрбір үлгіден
өсімдіктердің жалпы саны анықталады. Одан кейін ең
төменгі сабақтан бастап барлық жапырақтарды тазартады.
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорытындылай келе, бүргелер
айқышгүлді дақылдарға өте
зиянды болып келеді. Олар
дақылдардың жапырақтарын
тесіп, зиян
келтіреді.Сондықтан оларға
арнайы күресу шараларын
жүргізу керек.
Пайдаланылған әдебиттер
1. Жармұханбетов.С.О “Энтомология”
2. Агибаев А.Ж.,Тулеева
А.К.,Сүлейменов З.Ш.
“Ауылшаруашылық дақылдарын
зиянкестер мен аурулардан қорғау” .

Ұқсас жұмыстар
Қырыққабат бітесі, айқышгүлділер кандалалары таралуы, биологиясы
Теңқанаттылар отряды Homoptera
Күздік және қыстап шығатын арамшөптер өкілдері және олармен күресу шаралары
Құрама жеммен, күнжарамен және шротпен малды азықтандырғанда туындайтын токсикоздар
Егістік қыша
Көкөніс дақылдары. Көкөніс шаруашылығы
Мақта, күнбағыс, қызылша аурулары
Ауыз аппараттары
Шаянтәрізділердің көру мүшелері
Шалғам үшін қажетті топырақ
Пәндер