Жеміс дақылдарының бактериалды күйігі

Презентация қосу

Семей қаласының
Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

Тақырыбы:
Жеміс
дақылдарының
бактериалды
күйігі.
Дайындаған:Бағдатова Айнұр
ЛД-211
Тексерген:Сағындықов С.Н.
Жоспар
• Кіріспе
Жеміс ағаштарының бактериалды күйігі өте қауіпті
ауру. Бұл карантиндік ауру басқа жеміс
ағаштарының ауруынан өзгеше. Өйткені, бұл
ауру инфекциялық бактериялармен таралады.
Ауру ағаштар түбірімен қурап, өртенген
ағаштардың кейпін келтіреді және бүкіл бір бақ
осы аурудан күйіп, біржолата жоғалады. Аурудың
шыққан отаны – Солтүстік Америка. Оның
қауіпті саналатыны, ауру тез таралады және
онымен күресу өте қиын.

Жеміс күйігімен көбіне алма, алмұрт,
шетен, долана, алхоры мен бұтақты
өсімдіктер түрлері зақымданады.
Сонымен қатар, таңқурай, шие, өрік,
шабдалы және сәндік өсімдіктер де
залалданып, ауру ошақтарының біріне
айналады. Бактерия – ағаштардың
барлық бөліктерін-өркендерін,
жапырақтарын, жемістерін, бұтақтарын
зақымдайды.
Көктем келісімен жеміс ағаштарын химиялық өңдеу, кесу, тазалау
және басқа да көктемгі дайындық жұмыстары жүргізіледі. Осы ретте
жеміс ағаштары – саңырауқұлақтармен, бактериялармен,
вирустармен тез зақымданатындықтан, карантиндік ауру жеміс
ағаштарының бактериалды күйігі таралады.
Бактериалды күйіктің
алдын-алу жолдары
Ағашты
Ағашты бүршік
бүршік жарғаннан
жарғаннан бастап,
бастап, жеміс
жеміс пайда
пайда
болғанға
болғанға дейін
дейін
3 пайыз
пайыз бор
бор немесе
немесе антибиотиктік
антибиотиктік сұйықтықтармен
сұйықтықтармен
дәрілеуге
дәрілеуге болады
болады

Ауру
Ауру бұтақтарды
бұтақтарды зақымданған
зақымданған жерінен
жерінен 20-
20-
25 см
см төмен
төмен кесіп
кесіп алып
алып тастайды
тастайды

Пайдаланылған
Пайдаланылған құрал-жабдықтарды
құрал-жабдықтарды
міндетті
міндетті түрде
түрде залалсыздандырып
залалсыздандырып отыру
(дезинфекция)
(дезинфекция) қажет.
қажет.
отыру

Аурумен
Аурумен заладанған
заладанған ағаштарды
тамырымен
тамырымен қазып
ағаштарды
қазып алып,
алып, жою
жою қажет.
қажет.
Аймақтық карантиндік
зертханада жүргізілген
жұмыстар

Бактериалды күйік ауруын
микроскопиялық әдіспенде анықтау
Бактериалды күйіктің қоздырғыштары
Ауру түрі жапырақтар шетінен бастап, кейін қызыл-
қоңыр түске айналып, вегетацияның соңына дейін
суыққа төзімді, сол себептен
ағашта сақталады. Ағаш қабығында қара-қоңыр, залалданған өсімдікте қыстап
қызыл түсті сулы дақтар пайда болып, қабық шығады. Ауруға шалдыққан ағаштар
жұмсарып, кейін бұтақтар мен ағаштар кеуіп, қурап 1-2 жылда түгел жойылады. Сол
қалады. Залалданған жеміс бетінде алғашында сулы
жасыл, кейін қызыл-қоңыр дақтарда ақшыл және себептен аурудың алғашқы белгілері
сары түсті экссудат түзіледі. Таралу жолдары байқалса, тез арада ауру тарап кетпеу
насекомдармен, құстармен, әсіресе, бактерия экссуда үшін алдыналу шараларын жүргізу
тымен қоректенетін аралар, соналар, сондай-ақ,
көшеттер.
қажет.
Бактериалды күйік ауруына
зерттеу әдістеріне жалпы
сипаттама.
Макроскопиялық
Макроскопиялық әдіс. әдіс. Дүрбінің
Дүрбінің немесе
немесе лупаның
лупаның көмегімен
көмегімен
ауруды
ауруды анықтау
анықтау әдісі.
әдісі. Бұл
Бұл әдіс
әдіс осы
осы уақытта
уақытта кең
кең қолданылып
қолданылып жүр.жүр.
Бұл
Бұл әдіспен
әдіспен дұрыс
дұрыс диагноз
диагноз қою
қою үшін
үшін өсімдіктің
өсімдіктің мүшелерін
мүшелерін
немесе
немесе көп
көп мөлшердегі
мөлшердегі данада
данада зерттеу
зерттеу арқылы
арқылы талдау
талдау қажет.
қажет.
Микроскопиялық
Микроскопиялық әдіс. әдіс. Өсімдіктің
Өсімдіктің зақымданған
зақымданған тканін,
тканін,
қоздырғыштың
қоздырғыштың спорасын
спорасын микроскоппен
микроскоппен қарап,
қарап, зерттеу.
зерттеу. Ол
Ол үшін
үшін
қоздырғыштың
қоздырғыштың түрін,
түрін, патогеннің
патогеннің өсімдік
өсімдік тканінде
тканінде бар
бар екендігін
екендігін
дәлелдеу.
дәлелдеу. Тек
Тек микроскоптық
микроскоптық анықтау
анықтау ғана
ғана осындай
осындай белгілердің
белгілердің
болуын
болуын дәлелдейді
дәлелдейді (саңырауқұлақтарда
(саңырауқұлақтарда спорасының
спорасының түсі,
түсі, пішіні,
пішіні,
жемісті
жемісті денелерінің
денелерінің болуы).
болуы).
Микологиялық
Микологиялық әдіс. әдіс. Өсімдіктің
Өсімдіктің зақымданған
зақымданған бөлігінен
бөлігінен
саңырауқұлақты
саңырауқұлақты бөліп
бөліп алып,
алып, жасанда
жасанда және
және табиғи
табиғи ортада
ортада жеке
жеке
өсіру.
өсіру. Ылғалды
Ылғалды камера
камера әдісін
әдісін қолданып,
қолданып, өсімдіктің
өсімдіктің зақымданған
зақымданған
бөлігінен
бөлігінен саңырауқұлақты
саңырауқұлақты бөліп
бөліп алу
алу оңай.
оңай. Ол
Ол өсімдіктің
өсімдіктің тканінің
тканінің
ішіндегі
ішіндегі мицелиі
мицелиі ылғалды
ылғалды жағдайдың
жағдайдың арқасында
арқасында сыртқа
сыртқа шығып,
шығып,
спора
спора түзуіне
түзуіне ықпал
ықпал жасайды.
жасайды.
Аймақтық карантиндік
зертханада жеміс
ағаштарының ауруларын
анықтаудажүргізілген
жұмыстар
Аурудың дамуына болжау
жасау.
Қорытынды
Жеміс ағаштарының бактериалды күйігі өте қауіпті ауру. Бұл карантиндік
ауру басқа жеміс ағаштарының ауруынан өзгеше. Өйткені, бұл ауру инфекциялық
бактериялармен таралады. Ауру ағаштар түбірімен қурап, өртенген ағаштардың
кейпін келтіреді және бүкіл бір бақ осы аурудан күйіп, біржолата жо ғалады.
Аурудың шыққан отаны – Солтүстік Америка. Оның қауіпті саналатыны, ауру тез
таралады және онымен күресу өте қиын.
Жеміс күйігімен көбіне алма, алмұрт, шетен, долана, алхоры мен бұтақты
өсімдіктер түрлері зақымданады. Сонымен қатар, таңқурай, шие, өрік, шабдалы
және сәндік өсімдіктер де залалданып, ауру ошақтарының біріне айналады.
Бактерия – ағаштардың барлық бөліктерін-өркендерін, жапырақтарын,
жемістерін, бұтақтарын зақымдайды. Сөйтіп, ауруға шалдыққан ағаштар
қарайып, жапырақтары, жемістері солып, ағаштан түспей ілініп тұрады.
Жапырақтар шетінен бастап, кейін қызыл-қоңыр түске айналып, вегетацияның
соңына дейін ағашта сақталады. Ағаш қабығында қара-қоңыр, қызыл түсті сулы
дақтар пайда болып, қабық жұмсарып, кейін бұтақтар мен ағаштар кеуіп, қурап
қалады. Залалданған жеміс бетінде алғашында сулы жасыл, кейін қызыл-қоңыр
дақтарда ақшыл және сары түсті экссудат түзіледі. Таралу жолдары – насеком
дармен, құстармен, әсіресе, бактерия экссудатымен қоректенетін аралар, соналар,
сондай-ақ, көшеттер.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1.«Орман орналастыру бағыты»Калымбетов Б., Тілменбаев Ә., Матбаев
Б.,
Жанұзақов А. Алматы, Қайнар, 1977ж
2. «Орман шаруашылығын басқару» орысша-қазақша сөздік.
Е. Белғара. Астана: Елорда, 2006ж
3.Грузинов В.П. “Экономика предприятия”. М.: “Банки и биржи” 2000ж.
4. Қойшыбаев М. “Орман басқару саласы және орман өнімі” Қайнар
баспасы,
2002ж.
5. Кенжебеков, Б. Орманды табиғаттан қорғайық // Семей таңы. - 2009.
-4
маусым. - Б.10.
6.Сағимұратов, Е. Орман мәселесі ойландырады // Семей таңы. - 2009. -
13 тамыз.
Б. 9.
7.Тілеубайқызы, Л. Орманды қалпына келтіру – кезек күттірмейтін
мәселе // Дидар.
2008. - 19 ақпан. - Б. 1.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

ЖИДЕК, ЖҮЗІМ АУРУЛАРЫ

Жеміс жидек дақылдарының зиянкестері мен аурулары

Жұмыртқасының ұзындығы

Цитрус дақылдарының карантинді зиянкестері мен аурулары

ҚР облыстарының фитосанитария карантиндерінің жағдайы

Өсімдік ауруларына қарсы қорғау шараларының жүйесі

Жеміс ағаштарының карантинді зиянкестері мен аурулары

Өсімдіктердің ауру түрлері мен топтары

Цитрус дақылдарының негізгі зиянкестері мен ауруларының түрлері

Күрішітің күйік бактериозы

Пәндер