Жасанды қоректік ортада өсетін жасушалардың биологиясы




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ
БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ
атындағы МЕМЛЕКЕТТІК
УНИВЕРСИТЕТІ

Тақырыбы: Жасанды қоректік ортада өсетін
жасушалардың биологиясы.

Орындаған: Төлеубаева С.
Группа: БТ 307
Жоспар

1. Кіріспе
2. Жасушаларды қолдан өсіру
3. Каллусты алу және оны қолдан өсіру.
4. Каллустың түзілуі
5. Сұйық ортада жасушаларды қолдан өсіру.
6. Жасушалардың аэрациямен қамтамасыз етілуі
7. Қорытынды
Кіріспе

Өсімдіктен эксплантты бөліп алуды және оны
коректік ортаға отырғызуды ламинар боксінде өткізеді.
Бүл бокстің ішіне фильтрден өткізіліп,
микроорганизмдерден тазартылған ауа беріліп тұрады.
Әр түрлі тәсілмен залалсыздандырылған және
дистилденген суда бірнеше мәрте жуылған объектілерден
керекті улпалар бөлініп алынады. Оларды стерильденген
катты немесе сүйык ортаға отырғызады. Стерильдеу
үшін автоклавты колда-нады. Сөйтіп, өсімдіктердің әр
түрлі үлпалары мен мүшелерін өсіруге болады. Олардьі
ойдағыдай осіру үшін ең алдымен колайлы коректік орта
керек/ Өсімдіктің әрбір түрі, тіпті сол бір түрінің кез
келген мүшелері мен үлпалары жаксы өсу үшін белгілі
коректік ортаны талап етеді.
Жасушаларды қолдан өсіру

Жасушаларды қолдан өсіруге әсер етуші сыртқы факторлардың бірі
– жарық. Қазіргі уақытқа дейін фотоавтотрофтылық тек 16 өсімдіктің
түріне ғана тән екені сипатталып жазылған. Қалғандары
фотоавтотрофтылық өсуге қабілетсіз, оларды қараңғыда немесе әлсіз
түскен жарықта өсіреді. Хлорофилдерінен айырылған ұлпаларға
жарықтың әсер етуі фитохромды жүйемен қамтамасыз етілген.
Екіншілік қосылыстарды алу үшін қолдан өсірілетін жасушаны
қолданатын эксперименттерде жарық пен фотопериодтың белсенділігі
мен сапасының әсері нақты тағайындалған. Жасуша технологиясында
жасушаларды жарықпен қамтамасыз ету басты міндеттердің бірі.
Каллусты алу және оны
қолдан өсіру
Каллус – жасушаның қалыптаспаған пролиферациясынан пайда
болған ұлпа.
Каллус (лат. callus – тірі тері, мозоль) – өсімдікте
жарақаттанудың нәтижесінде пайда болған ұлпаның ерекше
түрі
жараның орнын
қорғайды

жараланған мүше
қоректік заттар
қайтадан
қалыптасады Каллустың түзілуі жинайды

қорғаныш қабаты
түзеді
Каллусты алу
Каллусты алу және оның ары қарай өсуі
стерилбдікті талап етеді. Жақсылап жуылған
өсімдік материалы құрамында белсенді хлор
(кальций мен натрий гипохлориті, хлорамин,
хлорлы әк), сынап (сулема, диоцид), сутегі
диоксид, этанол бар әртүрлі заттармен
стерилденеді. Осындай мақсатта бромды, күкірт
қышқылын, фенолды және ерекше жағдайларда
антибиотиктерді сирек қолданады. Стерилдеуші
заттың түрі, концентрациясы әсерт ету
ұзақтығы стерилдеуге дайындаған өсімдік
объектісіне байланысты болады.
Жасушалардың аэрациямен қамтамасыз етілуі
Жасушалардың аэрациямен қамтамасыз етілуі ортаны
араластырудың немесе шайқалуының немесе сұйық ортаның
таза ауамен желдетуінің әсерінен болуы мүмкін. Жеке
эксперименттерде жасушаларды инкубациялау үнемі қоректік
ортамен қамтамасыз етіліп тұрмайды, керісінше сұйық ортамен
және ауамен біртіндеп қана қарым-қатынас орнатады. Мұндай
жағдайда газ алмасу жақсарады.
Суспензиядағы жасушаны агаризонды жазықтықта
статистикалық тәсілмен өсірілген жасушамен салыстырғанда
ерекшеліктері болады: жасуша популяциясы біртүрлі қоректік
ортада, аэрацияда болады; экзогенді факторлардың
жасушалардың өсуіне және метаболизміне әсер етуін о ңай
бақылауға болады; олар биохимиялық және молекулалық-
биологиялық зерттеулер жасауға қолайлы болып келеді; олардан
қалыпты жасуша популяцияларын алу мүмкіндігі жоғары.
Сұйық ортада жасушаларды қолдан өсіру.

Сұйық ортада қолдан
өсірілген өсімдік
жасушысын
суспензионды культура
деп атайды
Қорытынд
Өсірілетін ы ң
жасушаларды негізгі түрі каллус
жасушалары. Каллустық ұлпалар өсу циклінде бөлінуден
кейін жасушаға тән онтогенезге өтеді, яғни өсе бастайды,
содан кейін ескі каллустық жасушалар сияқты
дифференциалданады, қартаяды, тіршілігін жояды. Өсіп келе
жатқан каллуста барлық жасушалар бөлінбейді, бұл қою
тығыз цитоплазмасы бар және вакуольсіз меристема
жасушаларына ұқсас болады.
Өсіру жағдайына байланысты популяциядағы жасушалар
қатынасы өзгеріп отырады. Мысалы, каллусты жаңа
қоректік ортаға жиі көшіріп отырса, олардың ішінде
қарқынды бөлінетін майда жасушалар әрдайым басым
болады. Каллустық жасушалардың морфологиялық
жағынан, биохимиялық құрамы бойынша, физиологиялық
жағдайы және генетикалық жағынан айырмашылықтары
болады.

Ұқсас жұмыстар
ЖАСАНДЫ ҚОРЕКТІК ОРТАДА ӨСЕТІН ӨСІМДІК КЛЕТКАЛАРДЫҢ БИОЛОГИЯСЫ
Жасушаларды өсіру жүйелері
Клеткаларды өсіру әдісі
Каллус клеткаларын алу және өсіру
Жасанды қоректік ортада өсетін клеткалардың артықшылықтары
Өсімдіктердің биотехнологиясы өсімдік жасушаларын мәдени өсіруі
ҚОРЕКТІК ОРТАЛАР
МОНОКЛОНАЛЬДЫ АНТИДЕНЕЛЕР
Клетка культурасы
Қоректік орта
Пәндер