КӘДІМГІ ҚЫШАБАС




Презентация қосу
КӘДІМГІ
ҚЫШАБАС
( Сурепка,Barbarea
vulgaries)
Орындаған:Тұрсынғазиева А
Тексерген:Сагандыков С.Н
Жоспар:
Кіріспе
1.1 Кәдімгі қышабасқа сипаттама
Негізгі бөлім
2.1 К әдімгі қышабастың морфологиялық
ерекшеліктері
2.2 Кәдімгі қышабастың биологиялық
ерекшеліктері
2.3 Таралған аймақтары
2.4 Күресу шаралары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Қышабас
Қышабас, сурепка (Barbarea) – орамжапырақ
тұқымдасына жататын екі не көп жылдық шөптесін
өсімдік. Қазақстанда орманды шалғындар мен егістік
жерлерде, өзендер мен көл жағалауларында, кейде тау
беткейлерінде өсетін 4 түрі бар. Биіктігі-90 см баратын
өсімдік.Соның ішінде жиі кездесетіні – кәдімгі
қышабас (B. vulgarіs).
2.1 Кәдімгі қышабастың
морфологиялық
ерекшеліктері
Қышабастың ұрығы

Тұқымы-сопақша

Түсі-сұр қоңыр

Ұзындығы-1,25-1,75 мм

Ені-,75-1 мм

Қалыңдығы -5-,75 мм

1000 дән массасы-0,5-
0,75 г
2.2 Кәдімгі қышабастың
биологиялық ерекшеліктері
Төменгі
жапырағы
лира тәрізді, 2
– 4-тен
топтанып
өседі,
жоғарғылары
тұтас болады.
Кәдімгі қышабас (B. vulgarіs). Оның биіктігі 30 – 70
сантиметр. Сары түсті гүлдері шашақ гүлдеріне топталған.
Мамыр – маусым айларында гүлдеп, жеміс салады. Жемісі –
қос жақтаулы, төртқырлы бұршаққын. Тұқымының
құрамындағы 25 – 36%-дай шала кепкен май әсерінен бұл
өсімдік улы болып келеді. Оны үй жануарлары мен құстар
жемейді. Кавказда кей түрлерінің жапырағы салат ретінде
дастархан мәзіріне кіреді. Шірнелі өсімдік, гүлімен жібек
маталарды сары түске бояйды.
Кәдiмгi қышабас жабайы шомырға
ұқсас.Қышабастың жағымды иiстi, сары
түстi гүлдерi жабайы шомырдың гүлдерiне
қарағанда ұсақтау.
Қышабастың жемiсi бұршаққын, оның екi
жақтауының арасын тiкесiнен бөлiп
тұратын пердесi болады. Осы пердеде
тұқымдары жетiледi.
Қышабас – арамшөп. Көкек айының
соңында және мамыр айында
шалғындарда, жолдың жағасында және
егiстiк жерлерде гүлдейдi. Жерге түскен
дәндерi күзде өсiп, қысқа сабақты
жертаған түзетiн жапырақтар бередi. Келесi
жылы көктемде буынаралықтары, ұзын
сабақтары жетiлiп өсiмдiк гүлдейдi.
2.3 Таралған аймақтары
Қышқабас Қазақстанда көбінесе,
тау бөктерінде,тастақты,орманды
далаларда,шалғындықта жабайы
түрде көп кездеседі.
Қышқабастың таралған жерлері

ЖАҢА СОЛТҮСТІК
ЗЕЛАНДИЯ АМЕРИКА

ЖАПОНИЯ
АВСТРАЛИЯ

АФРИКА РОССИЯ

- кездесктін жерлер
2.4 Күресу шаралары
I. Агротехникалық шаралар
1. Сүрi танаптарды өңдеу.
2. Күзгi топырақ өңдеу.
3. Топырақты көктемгі өңдеу.
4. Топырақты өсімдіктердi күтiп-баптау кезiнде өңдеу.
5. Ауыспалы егiсте дақылдарды алмастыру.
6. Агротехникалық тәсiлдердi қолдану арқылы екпе
дақылдардың арамшөптерге қарсы бәсекелестiк қабiлетiн
арттыру.
II. Химиялық шаралар
1. Таңдап әсер ететiн гербицидтердi егiн сепкенге дейiн
пайдалану.
2. Мәдени өсімдіктердің егiстiктерiнде таңдап әсер ететiн
гербицидтердi пайдалану.
3. Ауыл шаруашылығы дақылдарын жинап алғаннан кейiн
жаппай немесе таңдап әсер ететiн гербицидтердi пайдалану.
4. Сүрi танаптарда жаппай немесе таңдап әсер ететiн
гербицидтердi пайдалану.
Қорытынды:
Қорыта келетін болсақ,қышабас
орамжапырақтар тұқымдасына
жататын көп жылдық шөптесін
өсімдік. Мамыр — маусым
айларында гүлдейді.Тұқымының
құрамындағы
25-36%-дай шала кепкен май
әсерінен
бұл өсімдік улы болып есептеледі.
Пайдаланылған әдебиеттер:

1.Ю.В.Рычин Сорные растения. –
Учпедгиз,1952

2.Верещагин Л. Н. Атлас травянистых
растений.-К.:Юнивест Маркетинг, 2002.
-384с.

Ұқсас жұмыстар
Гүлді өсімдіктер
Асқабақтың аталық гүлі Асқабақтың аналық гүлі
Асқабақ және орамжапырақ тұқымдастар
Көкөніс дақылдары. Көкөніс шаруашылығы
Күлгінденген және нағыз қара топырақ типшелері
Кәдімгі қара топырақ
ОРМАН ЖӘНЕ ЖАРЫҚ
Азжылдық, көпжылдық арамшөптер және олардың өкілдеріне сипаттама
Полимербетондардың түрлері мен жіктелуі
Қояндар
Пәндер