Алматы қаласының экологиясы

Презентация қосу

АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ
ЭКОЛОГИЯСЫ

Орындаған: Жанбатыр А.Б
Қабылдаған:Жаппарова А.А
ЖОСПАР:
1. Экология терминіне сипаттама.
2. Алматы қаласы-ең үлкен
мегаполис.
3. Алматы қаласының
атмосфералық ауа бассейнінің
экологиялық жағдайы.
4. Алматы қаласы атмосферасын
ластаушы көздер.
ЭКОЛОЛОГИЯ - БАРЛЫҚ ТІРІ
ОРГАНИЗМДЕРДІҢ ТІРШІЛІК ЕТУ
ОРТАСЫН ЗЕРТТЕЙТІН КОМПЛЕКСТІ
ҒЫЛЫМ. “ЭКОЛОГИЯ“ ТЕРМИНІН(ГРЕК
СӨЗІ:“OIKOS"-“ҮЙ“, “ТІРШІЛІК ЕТУ
ОРТАСЫ";“LOGOS"-“ҒЫЛЫМ") 1866
ЖЫЛЫ НЕМІС БИОЛОГЫ ЭРНСТ
ГЕККЕЛЬ ҰСЫНҒАН.
АЛМАТЫ ҚАЛАСЫ - ҚАЗАҚСТАННЫҢ
ОҢТҮСТІК ШЫҒЫСЫНДА, ІЛЕ АЛАТАУЫНЫҢ
СОЛТҮСТІК БЕТКЕЙІНДЕ, ТЕҢІЗ ДЕҢГЕЙІНЕН
670-970 М БИІКТІКТЕ ОРНАЛАСҚАН. АЛМАТЫ
ҚАЛАСЫ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ
ЕҢ ҮЛКЕН МЕГАПОЛИС. ТЕРРИТОРИЯСЫ 28
028 ГА ЖЕРДІ АЛЫП ЖАТЫР. 2002 ЖЫЛ 1
ҚАҢТАРДАҒЫ ЕСЕП БОЙЫНША ХАЛҚЫНЫҢ
САНЫ 1135,4 МЫҢ. ҚАЛАДАҒЫ ХАЛЫҚТЫҢ
ТЫҒЫЗДЫҒЫ 3970 АДАМ/КВ КМ.
ІЛЕ АЛАТАУЫНЫҢ ТАУ БЕТКЕЙІНІҢ КЛИМАТ
ЖАҒДАЙЛАРЫНЫҢ ӨТЕ ҚОЛАЙЛЫ ЕКЕНДІГІНЕ
ҚАРАМАСТАН ҚАЛА АТМОСФЕРАСЫНЫҢ
ӨЗДІГІНЕН ТАЗАРУ ҚАСИЕТІ ТӨМЕНГІ ДӘРЕЖЕДЕ,
БҰНЫМЕН ҚАТАР АТМОСФЕРАНЫ ЛАСТАУШЫ
СТАЦИОНАРЛЫ, ҚОЗҒАЛМАЛЫ КӨЗДЕРДІҢ
АРТУЫНА БАЙЛАНЫСТЫ ҚАЛА
АТМОСФЕРАСЫНЫҢ ЛАСТАНУ ДЕҢГЕЙІ
ХАЛЫҚТЫҢ ДЕНСАУЛЫҒЫНА КЕРІ ӘСЕРІН
ТИГІЗІП ОТЫРҒАН АСА МАҢЫЗДЫ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ
ПРОБЛЕМАҒА АЙНАЛЫП ОТЫР.
1995-2002 ЖЫЛДАРДАҒЫ АЛМАТЫ ҚАЛАСЫ
АТМОСФЕРАСЫНЫҢ ҚҰРАМЫНДАҒЫ ЛАСТАУШЫ
ЗАТТАРДЫҢ ОРТАША ЖЫЛДАМДЫҚ
КӨРСЕТКІШІ.

Ингредиенттер 199 1996 199 199 1999 2000 200 2002
5 7 8 1
Шаң 2,0 2,0 2,0 2,0 1,3 0,9 1,3 1,1

Көміртек оксиді 1,0 1,0 1,0 1,0 1,5 1,5 0,9 1,1

Азот оксиді 1,3 1,8 1,8 2,0 1,8 1,1 1,5 1,3

Фенол - 1,7 1,7 1,7 2,0 1,7 1,7 1,4

Формальдегид 2,7 4,0 5,0 5,7 5,8 6,6 6,3 5,0
АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ СУ БАССЕЙНІ
МЕН АТМОСФЕРАЛЫҚ АУАСЫН
ЛАСТАУШЫ НЕГІЗГІ КӨЗДЕР: ТРАНСПОРТ,
ӨНДІРІС ОРЫНДАРЫ МЕН ЖЫЛУ
ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ОРТАЛЫҚТАРЫ.
ӘСІРЕСЕ, АВТОТРАНСПОРТ- НЕГІЗГІ
ЛАСТАУШЫ ФАКТОР БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ.
2003 ЖЫЛҒЫ АЛМАТЫ ҚАЛАСЫ АУА
БАССЕЙНІНІҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙЫ

Қосылыстар Орташа Ең Қосылыста
концентраци жоғарғы рдың
я концентраци қайталануы
я ,
Мг/м³ ПДК Мг/м ПДК %
есе ³ есе

Шаң 0,4 2,0 0,8 1,6 9
Күкірт оксиді 0,005 0,1 0,08 0,2 0
Көміртек 2 0,7 20 4,0 4
оксиді
Азот оксиді 0,04 1,0 0,14 1,6 12
Фенол 0,003 1,0 0,01 1,0 0
ҚАЛА АТМОСФЕРАСЫНЫҢ ЛАСТАНУЫНА
ҚАЛАДАҒЫ 600 ДЕН АСА ЖАНАРМАЙ ҚҰЮ
СТАНЦИЯЛАРЫ, ҚОЙМАЛАР ДА ҮЛКЕН ӘСЕР
ЕТЕДІ. ҚАЛАДА ШОҒЫРЛАНҒАН ӨНДІРІС
ОРЫНДАРЫ МЕН ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ
ОРТАЛЫҚТАР ДА АУА БАССЕЙНІНЕ
БІРШАМА ӘСЕР ЕТЕТІН ФАКТОРЛАР БОЛЫП
ТАБЫЛАДЫ.
АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ АТМОСФЕРАСЫН
ЛАСТАУШЫ КӨЗДЕР

Ластаушы 1994 1995 199 199 199 1999 2000 2001 2002
көздер 6 7 8

Стационар 37,2 32,0 31,5 26,8 19,2 18,0 16,3 17,3 13,2
лы

Қозғалмал 144, 149, 149, 148, 153, 159, 168,2 200,0 169,4
ы 2 2 0 4 6 0

Барлығы 181, 181, 180, 175, 172, 177, 184,5 217,3 182,6
4 2 5 2 8 0
АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ ӨНДІРІС ОРЫНДАРЫНЫҢ
АҒЫЗЫНДЫ СУЛАРЫ ТҰРМЫСТЫҚ СУЛАРМЕН
БІРГЕ МЕХАНИКАЛЫҚ, БИОЛОГИЯЛЫҚ
ЖОЛДАРМЕН ТАЗАРТЫЛЫП, СОРБҰЛАҚ КӨЛІНЕ
НЕМЕСЕ ІЛЕ ӨЗЕНІНЕ АҒЫЗЫЛАДЫ. АЛМАТЫ
ҚАЛАСЫ БОЙЫНША СУ ПАЙДАЛАНУДЫ ЖАҚСАРТУ
ҮШІН 1996-1999 ЖЫЛДАРЫ ҚАЗАҚСТАН
РЕСПУБЛИКАСЫ МЕН ГЕРМАНИЯ ФЕДЕРАТИВТІК
РЕСПУБЛИКАСЫ БІРІГІП АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНДА СУ
ПАЙДАЛАНУДЫ ЭКОЛОГИЯЛАНДЫРУ АТТЫ ЖОБА
НЕГІЗІНДЕ СУ ШАРУАШЫЛЫҒЫ МОНИТОРИНГІНІҢ
БІРТЕКТІ ЖҮЙЕСІ ЖАСАЛЫП, ІС-ШАРАЛАР ЖҮЗЕГЕ
АСЫРЫЛДЫ.
АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ ТЕРРИТОРИЯСЫ 28,6
МЫҢ ГА ЖЕРДІ АЛЫП ЖАТЫР.
АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ ЖЕР РЕСУРСТАРЫН
БАСҚАРУ КОМИТЕТІНІҢ МӘЛІМЕТТЕРІ
БОЙЫНША АЛМАТЫ ҚАЛАСЫ ЖЕР
РЕСУРСТАРЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ
ТӨМЕНДЕГІДЕЙ:
•АУЫЛШАРУАШЫЛЫҚ ЖЕРЛЕР 1695,4
ГА(6,0%);
• ЕЛДІ МЕКЕНДЕР ЖЕРІ 19902,7 ГА(71,0%);
•ӨНЕРКӘСІП, ТРАНСПОРТ, БАЙЛАНЫС,
ҚОРҒАНЫС, Т.Б. 2647,8 ГА(9,4%);
•ЕРЕКШЕ ҚОРҒАЛАТЫН АЙМАҚТАР, ТАРИХИ‐
МӘДЕНИ ОРЫНДАР ЖЕРІ 1357,7 ГА(4,8%);
•СУ ҚОРЫНЫҢ ЖЕРІ 1235,5 ГА(4,4%);
•ОРМАН ҚОРЫНЫҢ ЖЕРІ 200 ГА(0,7%);
•РЕЗЕРВТЕГІ ЖЕРЛЕР 988,9 ГА(3,5%);
ҚОРЫТЫНДЫ:
Алматы қаласы өзінің физико-географиялық және
табиғи-климаттық сипаты жағынан Орта Азиядағы
теңдесі жоқ қала деуге болады. Ол ғылыми, мәдени,
тарихи, қаржы және өндірістік орталық. Сондықтан
қаланы ластамауға бар күшімізді салуымыз керек. Ол
үшін төмендегідей іс‐әрекеттер жасауымыз қажет:
— табиғи ортаның жағдайы мен ондағы
антропогендік факторлар әсерінен жүретін
процестерді бақылау;
—ортаның нақты жағдайын бағалау;
—анттабиғи ропогендік әсер етуші факторларды
бақылау.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН
ӘДЕБИЕТТЕР:
1. Ұ.Б.Асқарова. Экология және қоршаған
ортаны қорғау. Алматы, 2007.
2. А.Т.Қуатбаев. Жалпы экология.
Алматы, 2008.
3. Ә.С.Бейсенова. Экология. Алматы,
2005.
4. Интернет, GOOGLE жүйесі.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Қазақстан қалаларының экологиясы

Шымкент қаласының экологиясы

ҚАЛА ЭКОЛОГИЯСЫ

Алматы қаласы

Экологияның қалыптасу тарихы мен кезеңдері

Популяциялар экологиясы. Популяциялар гомеостазы, оның жалпы қағидалары және динамикасы

Экологиялық пирамидалар

Адам денесінің микрофлорасы

Протей

Экологиялық жағдай

Пәндер