Жоғары дәрежелі нерв әрекеті



Жоғары дәрежелі нерв әрекеті
Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті
Орындаған:Калимеденова Б. Я
Тексерген: Құлжанова Д.

Жоғары дәрежелі нерв әрекеті -организм және оның
тіршілік ету жағдайының бірлігін жүзеге асырудағы нерв системасының қызметі

И. М. Сеченовты “физиологияның атасы” деп санайды. Қанда еріген газды алғаш зерттеген ғалым. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу процесін ашқан. 1863 жылы “Ми рефлекстері” еңбегінде мидың жоғары бөлімдерінің қызметіне алғаш анықтама берген.

Сана дегеніміз мидың қызметі және оны организмнен
басқа кез келген қызметсіз ақ зерттеуге болады. Себебі
саналы және санасыз өмірдің барлық әрекеті шығу тегі
жағынан алғанда рефлекстерден тұрады.
И. П. Павлов физиологияның дамуына үлкен үлес қосқан
ғалым. Адам мен жануарлардың жоғары жүйке жүйесінің
қызметін, қан айналымының реттелуін зерттеген. Жүрек
бұлшық еттерінің жиырылуын тездететін, екіншісі -
бәсеңдететін, үшіншісі жиырылу күшін өзгертетін арнайы
жүйкелердің болатынын дәлелдеді. Ас қорыту
физиологиясын зерттеп, шартты рефлексті ашқаны үшін
1904 жылы “Нобель сыйлығы” берілген.

Шартты рефлекс
жүре пайда болады
Әрбір дараның өзіне тән
Кейбірі жойылып отырады
Үлкен ми сыңарларындағы ми қыртысының тікелей
қатысуымен жүзеге асады
Шартсыз рефлекстердің негізінде түзіледі, арнайы
тітіркендіргіш қажет емес
Сыртқы ортаның түрлі өзгерістеріне бейімдейді
Ағзаның көбеюіне тікелей өатысы жоқ
Үлкен ми сыңарлары алынып тасталған ағзада
болмайды
Тұқым қуаламайды

Шартсыз рефлекс
Туа пайда болады
Бір түрдің барлық дараларына тән
Өмір бойы өзгермейді
Орталық жүйке жүйесінің төменгі бөлімдерінің
қатысуымен жүзеге асады
Шартты рефлекстердің түзілуіне негіз болады,
сол рефлекстерге тән арнайы тітіркендіргіштер
қажет
Ағзаның ішкі ортасының тұрақтылығын қамтамасыз
етеді
Ағзаның көбеюі жүзеге асады
Үлкен ми сыңарлары алынып тасталған ағзада
сақталады
Тұқым қуалайды

Ес - мидың қызметі
Мидың қасиеті еске байланысты. Ес үш процесстен тұрады:
Есте қалу
Есте қалғанды сақтау
Еске түсіру
Есте қалу сыртқы әсерлерден пайда болатын іздердің
мида қалыптасуы
Есте қалғанды сақтау қалыптасқан іздердің тұрақталуы
Еске түсіру есте сақталған материалдың мидағы
керісінше өзгеру процесі

Эмоция (сезім әрекеті)
Эмоция тіршілік ету жағдайына байланысты организмге,
рецепторларға және мида орналасқан анализаторлар біліміне
сыртқы ортаның белгілі ету
нәтижесі
Эмоцияның сыртқы көріністері:
Адамның бет әлпетінің өзгеруі
Көзден жас шығу
Дыбыс реакциялары
Беттің қызаруы

Эмоцияның ішкі көріністері:
ішкі органдар жағдайының өзгеруі
Жүрек жұмысы ырғағының өзгеруі
Қан тамырларының тартылуы
немесе кеңеюі

Эмоция
Жағымды
жағымсыз
Тыныс алу тереңдейді, тамыр соғуы жиілейді, бетке қан жүреді, шаршау байқалмайды
Көңіл күйі төмендейді,
алаңғасар, селқос болады

Жағымды эмоцияның сырт көрінісі:
жымыңдау және күлкі
Жағымсыз эмоцияның кенет байқалуы
ауыр хал

Павлов жоғары нерв әрекетін 4 типке бөлді:
Күшті, ұшқалақ мінезді тип
Күшті, біркелкі еті тірі тип
Күшті, жігерлі, байсалды тип
Әлсіз тип

Б. З. Б IV ғасырда өмір сүрген грек дәрігері
Гипократ Павлвтың жоғары нерв
әрекетінің төрт типіне сәйкес келетін
төрт түрлі темпераментті анықтаған:
1-ші холерик
2 -ші сангвеник
3- ші флегматик
4- ші меланхолик

Ұйқы әр түрлі болады
маусымдық
тәуліктік
гипноздық
наркотикалық
паталогиялық
Ұйқы

Назарларыңызға рахмет!
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz