Жұлын

Презентация қосу

Тақырыбы: Жұлын және ми фу
нкциялары
Жұлын

Омыртқа бағанының каналын
да орналасқан жуан арқан т
әрізді орталық жүйке жүйес
інің бір бөлімі.
Жұлын

Ақ зат
Сұр зат
Ақ зат
Ақ зат жүйке талшықтарынан
тұрады.Ақ зат сұр затты айн
ала қоршайды.Ақ зат қозуд
ы өткізеді.
Сұр зат

Сұр зат нейрондар денесінен тұрады.Сұр з
ат жұлынның қақ ортасында ми түтігіні
ң айналасында орналасқан.Жұлынды к
өлденең кескенде сұр заттың бейнесі кө
белектің қос қанатына немесе “Н” әріпі
не ұқсайды.Сұр заттың денесінен созыл
ған алдыңғы,артқы,бүйір(жұп)ашалары
болады.Сұр заттың алдыңғы және артқ
ы ашасы ақ затты төрт бағанға (алдыңғ
ы,артқы,екі бүйір)бөледі.Сұр зат рефлек
стік қызмет атқарады.
Жұлынның сезгіш нейрондарына афференттік
жүйкелер тері,ет,сіңір,ішкі ағзалар қабылдағ
ыштарынан (экстеро-,проприо-,интероқабыл
дағыштардан)серпіністер әкеледі.Қозғалтқы
ш нейрондардың жүйкелері қозуды шеткі ағз
аларға,қаңқа еттеріне жеткізеді.Сезгіш және
қозғалтқыш нейрондар,аралық нейрондар ар
қылы немесе бір-бірімен тікелей байланысып
рефлекстік доға құрады.Сондықтан жұлын м
идың қатысынсыз-ақ өзінің жұлын рефлекст
ерін атқара алады.
Жұлынның афференттік және аралық нейро
ндарының аксоны мен бұтақтары қабылда
ғыштағы қозуды миға жеткізетін жұлынн
ың жоғары қарай өрлейтін жолын құрайд
ы.Бұл жолдардың көбі жұлын ақ затының
артқы және бүйір бағандарында өтеді.Қоз
уды ми нейрондарынан жұлынға жеткізеті
н эфференттік талшықтар жұлынның төме
н түсетін жолын құрады.Бұлар жұлынның
алдыңғы және бүйірдегі бағандарында өт
еді.
Жұлын
Жұлын 31 сегментке бөлінген.Әрбір сегмент
алдыңғы және артқы жұлын түбірлері арқ
ылы дененің оған сәйкес және көршілес с
егментімен байланысты.Сондықтан жұлын
ның бір түбірі бұзылса,не кесілсе оған сәй
кес дене сегментінде сезім және қозғалыс
функциялары толығынан жойылмайды.Он
ың қызметін көршілес сегменттің нейронд
ары орындайды.
Жүйке жүйесінің функционалды
бөлімі
Орталық ж.ж. Бас миы
-Үлкен ми
-Мишық

-Ми бағаны Артқы ми
Шеткі ж.ж. Бас нервтері
Артқы бас нервтері

Симпатикалық жж.
Вегетативті ж.ж. Парасимпатикалық
Жұлынның нейрондары

α-мотонейрон
Аралық нейрондар
Сезгіш нейрондар
Жұлын нейрондары

Адамның жұлынында 13,5млн-дай нейрондар б
олады.Олардың 97%-і сезгіш және аралық,3
%-ы қозғалтқыш нейрондар.Қозғалтқыш не
йрондардың α,γ екі түрі сұр заттың ашасында
орналасады.
α-мотонейрон
Ең үлкен жасуша.Бұл нейронның аксоны адамн
ың бет еттерінен басқа барлық қаңқа еттерім
ен байланысқан.Тұтас бір бұлшықеттің барл
ық миоциттермен байланысатын нейрондар т
обын нейрондық пул д.а.Бұлар тұтас қозбауы
мүмкін.Мотонейрон қозғанда ет ішіндегі қаб
ылдағыш-ет ұршығы жиырылады.Одан γ-мот
онейронға барған серпіністер экстрофулальд
ық етті жиырылатын немесе босататын әсерл
ерге сезімталдығын күшейтеді,сөйтіп,α-мото
нейронның әсерін үдетеді.
Аралық нейрондар
Басқа нейрондармен қоздыратын не тежейтін тү
йіспелер құрады.Демек,олар қозу мен тежелу
үрдістерінің тууын реттейді және белгілі бір
сегменттің ішіндегі көршілес сегменттер арас
ындағы байланыстарды іске асырады.Бұл енй
рондар сұр заттың денесінде,артқы ашаның
шылбыр бөлімінде орналасқан.
Сезгіш нейрондар
Жұлын ганглийлерінде топталған.Бұл ж
асушаның бір талшығы болады.Ол га
нглийден шыға берісте екіге бөлінеді.
Оның бірі қабылдағыштарда туған қ
озуды сезгіш нейронның денесіне жет
кізеді,ал екінші талшығы сезгіш нейр
онның серпіністерін жұлын мен ми қ
ыртысы нейрондарына апарады.
Ми және оның бөлімдері

Артқы ми
Мишық
Ортаңғы ми
Аралық ми
Алдыңғы ми
Ми
Ми әрқайсысы жарты шарға ұқсас қос ми сың
арынан,мишық пен ми бағанынан тұрады.Ар
тқы ми құрамына сопақша ми мен варолий к
өпірі,ортаңғы ми құрамына қызыл ядро,қара
зат,төрт төмпешікті дене,торлы құрылым,ара
лық миға-көру төмпешігі астыңдағы құрыл
ым,алдыңғы ми құрамына ми сыңарлары қы
ртысы мен қыртысасты түпкі ядролар кіреді.
Сопақша ми мен көпір, ортаңғы ми мен аралық
ми ми бағанын құрады.

Ұқсас жұмыстар

Жұлын жүйкесі

Жұлын нервтері өрімдерінің түзілуі, олардың топографиясы және нервтендіру аймақтары

АЛДЫҢҒЫ АШАСЫ

ЖҰЛЫН ЖҮЙКЕЛЕРІ

Жұлын және мифункциялары

Жүйке жүйесі жұлын

Ми – жұлын жарақаттары туралы ақпарат

ЖҰЛЫННЫҢ АРТҚЫ ОРТАЛЫҚ

Орталық нерв жүйесінің өткізгіш жолдары

ЖЕРДЕ ИМПУЛЬС МӘЛІМЕТТЕРІ ӨҢДЕЛІП ОРТАЛЫҚ ЖҮЙКЕ

Пәндер