Балалардың өсуі мен дамуының негізгі заңдылықтары

Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық
университеті

Балалардың өсуі
мен дамуының
негізгі
заңдылықтары
Орындаған:Қалимеденова
Б.Я
Тексерген:Құлжанова Д.
Балалар мен жастардың
организмі үнемі өсіп дамып
отырады.Организмдегі
клеткалардың саны мен
салмағының ұлғаюын өсу деп
атайды.
Организмнің негізгі үш дене
көрсеткіші:
•БОЙЫ
•САЛМАҒЫ
•КЕУДЕ ШЕҢБЕРІ
ӨСУМЕН ҚАТАР ДАМУ
ПРОЦЕСІ ДЕ ҚАТАР ЖҮРЕДІ.
Организмнің дамуы деп сан
көрсеткіштерінің
сапалық көрсеткіштерге
айналып,ұлпалардың
жекешеленіп белгілі бір
қызмет атқаруға
бейімделуін,баланың
ақыл-ой өрістерінің
Организмнің
дамуы

Функция
Физикал лық
ық Мүшенің
Мүшенің атқаратын
ұзындығы қызметіне
,ені байланыст
тереңдігі ы
Адам
өмірі
Өсіп Кеме
дам лден
у Жеті у
лу
Кәмелетке келу
немесе дамып
жетілу-
жастардың жыныстық
жетілуі,ұрпақ
жалғастыру қабілетінің пайда
болуы.
Жыныстық жетілу:
•Қыздарда 11-12
•Ұлдарда 13-14
Өсу мен дамудың ортақ
заңдылықтары:
•Өсу мен даму гетерохронды
•Мүшелер мен мүшелер
жүйелерінің өсу мен даму
қарқыны әртүрлі
•Өсу мен даму баланың
жынысына байланысты
•Өсу мен дамудың тұқым
қуалау қасиеттері мен сыртқы
ортаның жағдайларына
тәуелділігі
•Өсу мен дамудың
Бір жылдың ішінде бала
бойының
өсуі бірдей емес:бала жазда
тез өседі,
қыста нашар өседі,түнде бой
көбірек
өседі,күндіз аз өседі.Мұны өсу
мен дамудың
гетерохрондылығы дейміз.
Гетерос-әртүрлі,хронос-уақыт.
Өсу қарқыны адам өмірінде
үш рет күшейеді.

•Туғаннан 3 жасқа дейін
•3-7жас аралығында
•Жыныстық жетілу кезеңінде

Жаңа туған бөбектің миының
салмағы 360-
390г болады,бір жылдың ішінде
салмағы
2-2,5 есе артады.
Дене пропорциясы деп адамның
бастың
Тұлға бойы мен аяқтарының
ұзындығына қатынасын
айтады.Ересек адамдармен
Салыстырғанда жаңа туған сәбидің
Жас Бас ұзын- Тұла бой Аяқ ұзын-
аяқтары
кезеңі қысқа,тұла
ы бойы мен
ы
бастары
1 жас үлкен.
1:4 2:4 1:4

2 жас 1:5 2:5 2:5

3 жас 1:6 2:6 3:6

4 жас 1:7 3:7 3:7

5 жас 1:8 3:8 4:8
Жас кезеңдері деп өсу мен дамуы ұқсас,
изиологиялық ерекшеліктері бірдей уақыт
өлшерінің шегін айтады.
965жылы Мәскеуде өткен дүниежүзілік жа
езеңдерінің шағын жиналысында адамның
арлық өмірін 12кезеңге бөлген.

•Жаңа туған сәби(алғашқы 10
күн)
•Емшектегі сәби(10күннен 1жасқа
дейін)
•Алғашқы балалық шақ(1-3 жас)
•Екінші балалық шақ:қыздар 8-
11жас,ұлдар8-12жас
•Жеткіншек немесе жасөспірімдер:қыздар
12-15жас
Ұлдар 13-16жас.
•Кәмелеттік:қыздар 16-20жас,жігіттер 17-
•Ересектік мерзімнің екінші жартысы
21жас
Кемелге
(әйелдер келу ересектік мерзімнің
•бірінші
36-55,жартысы :әйелдер
ерлер 36-60 жас 21-35,ерлер
)
22-35
•10. Егде жас әйелдер 55-74, ерлер
60-74 жас
•11. Қариялар немесе кәрілік
/әйелдер мен ерлерде
•бірдей 74-90 жас/
Балаларды
тәрбиелеу, үйрету
және оқыту
жағдайлары:
1.Жаңа туған сәби
2.Емшектегі сәби
3.Ясли жасы мен балбөбектер
4.Мектепке дейінгілер тобы
5.Мектеп жасындағылар
А)бастауыш сыныптағы
оқушылар
Ә) орта сыныптағы
оқушылар
Б) жоғары сынып
бір жас кезеңдерінің
лгілі бір жас ерекшел
рі болады. Бір кезеңн
нші кезеңге ауысу
қытын өзгеру мезгілі
месе ауысу мерзімі д
айды.
Назарларыңызға рахмет

Ұқсас жұмыстар

Организмнің өсуі мен дамуының жалпы заңдылықтары

Жас кезеңдері

Даму мен өсудің негізгі заңдылықтары

Педагогика факультеті

Баланың физикалық даму көрсеткіштерінің жас ерекшеліктеріне байланысты көрсеткішт

Психикалық дамулары тежелген балалардың психологиялық коррекциясының негізгі ұстанымдары

Малдың өсіп жетілуі

Эпохальды акселерация

Ұжымды дамытудың заңдылықтары

Балалардың дамуының негізгі көрсеткіштері

Пәндер