Заманауи орауыштар мен қаптамалар туралы ақпарат

Семей қаласының шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

«заманауи орауыштар мен қаптамалар»

Дәріс 7-8 Дайындау материалы бойынша таралар мен қаптамалардың түрлері. Полимерлі материалдар

Лекция жоспары

1. Полимер материалдарының жалпы сипаттамасы

2. Полимерлі тараның жіктелуі.

3. Вискозадан жасалған пленка (целлофан) .

4. Көп қабатты полимер материалдары.

ПОлимер материалдарының жалпы сипаттамасы Полимер тара жасау үшін қолданылатын материалдарды табиғи және синтетикалық материалдарға бөледі . Полимерлі қаптаманың үш негізгі түрі кездеседі: • пластмассадан жасалған қатты тара; • полимерлі және комбинирленген материалдардан жасалған жартылай қатты және жұмсақ тара; • полимерлі материалдардан жасалған комбинирленген тара.

Полимерлі тараның жіктелуі.

Көп түрлігі және функционалдық арналуы бойынша полимерлі тара тұтынушылардың талаптарын толығынан қанағаттандырады, сондықтан оны алуан түрлі өнімдерді: сұйық, сусымалы, паста тәрізді, қатты; газгаздалған сусындарды, жанар-жағар материалдарды, тағамдық және химических өнімдерді ыдыстау үшін қолданады

Қолданылатын материалдың түріне байланысты полимер тара және бумалар полиэтилен, полистирол, поливинилхлорид және т. б. тараға бөлінеді. Егер тараны жасау үшін бірнеше материал қолданылатын болса, бұндай тара немесе бума комбинирленген деп аталады.

Вискозадан жасалған пленка (целлофан) . Целлофан - арзан мөлдір буып-түю материалы қағаз және картон негізіндегі дәстүрлі буып-түю материалдарынан айырмашылығы, ол мөлдір тара дайындауға мүмкіндік береді.

Көп қабатты полимер материалдары. Әр түрлі полимер плёнкаларын біріктіру арқылы бастапқы пленкалардың қасиеттерінен едәуір жоғары қасиеттерге ие көп қабатты материалдар алуға болады. Әдетте полимердің екі-үш түрін екі-үш қабатқа біріктіру оптималды деп есептеледі.

Синтетикалық полимер материалдарына олефин гомологтық қатарының газдарын - этилен, пропилен, бутен, винил полимерлері - поливинилхлорид, иономерлер, стирол полимерлері, полиамидтер және т. б. полимеризациялау өнімдері жатады.

Стиролдың полимерлері және сополимерлері. Стирол 145 °С температурада қайнайтын химиялық сұйық болып табылады. Полимеризациялау өнімдеріне полистирол және оның модификациялары, акрилонитрил, бутадиен және стирол сополимерлері жатады.

Поликарбонат (ПК) . Көмір қышқылының полиэфиры болып табылады. Поликарбонат плёнкалары жоғары термотұрақтылық, тұтқырлыққа ие, жарықты жақсы өткізеді. Қасиеттері температураның әсерінен көп өзгермейді. Өте төмен температураларға да шыдамды. Импульстік, ультрадыбыс және кәдімгі жылу сваркалауға жарамды. Формаға оңай келтіріледі.

Полиамидтер (ПА) . Барлық полиамидтер қатты, төзімді материалдар болып табылады. Бумен 140 °С температураға дейін стерилизайиялауды көтереді.

Иономерлер. Полимерлердің бұл тобы коваленттік және иондық байланыстарға ие болады. Иономерлерді «Дюпон» швейцар фирмасы зерттеп дайындаған және олар Сурлин А деп аталады.

Өзін-өзі тексеруге арналған сұрақтары: 1. Полимер материалдарына жалпы сипаттама берініз? 2. Полимер тараның жіктелуін атаныз? 3. Целлофан дегеніміз? 4. Көп қабатты полимер материалдарына нені жатқызасыз?