Қоғамдық ұйымдастыру формалары

СӨЖ

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ШӘКӘРІМ атындағы СемЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Орындаған: Амангелді А. А. Е - 415 топ

Тексерген: Габдуллина Л. Б.

ЖОСПАР

Қоғамдық ұйымдастыру формалары

Тауар ұғымы. Оның қасиеттері. Құн және баға ұғымдары

Ақша оның түрлері, қызметтері

Нарық ұғымы.

Бәсеке ұғымы

Материалдық игіліктерді жасап шығаратын процесс өндіріс деп аталады. Өнім өндірісінде адам табиғат объектеріне әсер етеді, оларға өзінің материалдық қажеттерін қанағаттандыратындай форма береді. Айтқандай, өндіріс дегеніміз тікелей тұтыну үшін, немесе, өндірісті әрі қарай жүргізу үшін, табиғат заттарын өндеу болып табылады. Өндірістің осы қызметі онын әлеуметтік формасы қандай болмасын сақталады. Игіліктерді дайындауға қатысатын факторларды аныктап білу маңызды мәселе болып табылады. Экономмкалық теорияда өндірістін, мүмкіндігі мен нәтижелілігіне шешуші әсер ететін ерекше маңызды элементті, немесе объекті, өндіріс факторлары деп атайды. Өнім өндіруде пайдаланатын осындай факторлар өте коп болады. Және әр жекелеген өнімді өндіруге икемделген өзіндік факторлар болады. Сондықтан оларды біріктіріп, топтастыру қажет. Факторларды бөліп, топтастырудың көптеген әдістері бар.

Қоғамдық өндіріс процесі

Тұтыну

Бөлу

Айырбас

Өндіру

Тауар - мұқтаждықты не тұтынысты қанағаттандыруға назар аудару, иелену, пайдалану не тұтыну үшін нарыққа ұсынылатын барлық зат. Ол физикалық обьект, қызмет, адам, орын, мекеме және идея болуы мүмкін. Тауарды жасарда оны дайындаушы үш деңгейлі идеяны қабылдауы керек. Нарықты жинақты зерттеу ереже бойынша, тауарды зерттеуден басталады, өйткені тауарды нәтижелі пайдалану, тұтыну қасиеті, тұтынушы сұранысы осыған тікелей байланысты. Сондықтан зетртеудің негізгі мақсаты - нарықтағы тауардың шынайы сұранысын анықтау, оны ұтымды өлшемде шығару үшін не қажеттігі, оның техникалық сипаттамасы, экономикалық негізделген баға саясаты.

Тауарлы өндіріс сипатталады:

Өнім жеке бір бірінен бөлінген өндірушілермен өндіріледі.

Олар анықталған бір өнім өндіруге бағытталады.

Қоғамдық қажеттіліктер рынокта сатып алу-сату арқылы қанағаттанады

Тауарлық қатынастардың пайда болуының әлеуметтік-экономикалық негіздері:

Еңбектің қоғамдық бөлінуі және тауар өндірушілердің мамандануы

Олардың бір-бірінен экономикалық оңашалануы

Тауарларды сатып алу

Өнімді тұтынушылар мен өндірушілер байланысының рынок арқылы болуы

Қарапайым және капиталистік тауар өндірісінің ерекшеліктері

Қарапайым тауар өндірісі тауар өндірушінің жеке еңбегіне негізделеді, ал капиталистік - жалдамалы еңбекке негізделген;

Қарапайым тауар өндірісінде еңбек өнімі рынокта сатылғанға дейін тауар өндіруші иелігінде болады, ал капиталистік тауар өндірісінде еңбек өнімі тауар өндіруші жұмысшы емес, капиталист иелігінде болады.

К. Маркстің еңбек құн теориясына сәйкес тауарлардың 2 қасиеті бар:

ҚҰН, ТҰТЫНУ ҚҰНЫ

Еңбек құн теориясына сәйкес тауарлардың қоғамдық құны еңбек көлемімен және оған жұмсалған жұмыс уақытымен анықталады. Құн заңы бойынша тауарды өндіру мен айырбастау қоғамдық қажетті еңбек шығыны негізінде, яғни құндық шама бойынша жүзеге асады.

Құн заңы

Қоғамдық еңбекті реттеу және есептеу

Уақытты үнемдеуді ынталандыру

Тауар өндірушінің диференсациясы

Ақша айырбастын даму үдерісінде пайда болды. Сонымен қатар барлық тауар топтарының жалпы эквивалент рөлін атқарады. Яғни, ақша - бұл жалпы эквивалент.

Ақша экономикадағы рөлін өзінің атқаратын негізгі қызметтері арқылы орындайды. Ақшаның әр қызметі тауар айырбасы үдерісінен туындайтын тауар өндірушілердің нысаны ретінде ақшаның әлеуметтік және экономикалық мазмұнының белгілі бір жақтарын сипаттайды.

Ақшаның қазіргі экономикадағы атқаратын қызметтеріне мыналар жатады:

Құн өлшемі және баға масштабы

Айналыс құралы

Төлем құралы

Дүниежүзілік ақша

Қорлану және қор жинау құралы

Басында ақша рөлін екі металл атқарды: алтын және күміс. Ол биметализм заманы еді. Монометаллизм кезіндк ақша рөлін бір металл атқарды - алтын. 1929-1923 жылдардағы әлемдік экономикалық дағдарыс монометализм заманын тоқтатты.

Ақша жүйесінің негізгі ерекшеліктері:

Несие ақшаларының басым болуы

Алтынның демоонетаризациясы және айналымнан шығуы

Жеке кәсіпкерлікті және мемлекетті несиелеу

Алтынды банкнотқа айырбастаудан бас тарту

Нарық - тауар өндірісі мен айналымы заңдары бойынша ұйымдастырылатын айырбасты сипаттайтын тауар қатынастарының жиынтығын білдіреді. Басқаша айтқанда, нарық - нақты тауар сатушылар мен оны сатып алушылардың басын қосатын кез келген институт немесе механизм.

«Әлеуметтік нарық экономикасы» атты кітабында X. Ламперт нарықтың төмендегідей приоритеггерін атап өтеді:

- еркін баға жүйесі ең төмен шығындарға негізделген және осы арқылы өндіріс құралдарын тиімді түрде қолданатын осыған дейін белгілі өндірістік қатынастардың арасындағы нағыз ұтымдысы болып табылады;

Ұқсас жұмыстар

ТӘРБИЕ ЖҰМЫСЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ ФОРМАЛАРЫ

Эколгиялық білімнің формалары, әдістері және құралдары

Меншік және экономикалық жүйелер

ТАРИХ ЖӘНЕ ПЕДАГОГИКА ФАКУЛЬТЕТІ

Сыныптан тыс тәрбие жұмыстарын ұйымдастыру

Тәрбие жұмыстарын ұйымдастыру формалары

Мектептен тыс тәрбие жұмыстары

Тәрбие үдерісінің формалары мен әдістері, құралдарының жүйесі және ғылыми дүниетаным негізі

Сынып жетекшісінің бала тәрбиесінде ата - аналармен ынтымақтастығы

Сыныптан тыс тәрбие жұмысын

Пәндер